Lost Cities bordspel: expedities uitvoeren met twee spelers

In Lost Cities investeren de spelers in vijf verschillende expedities om daarmee punten te verdienen. Ze kunnen zelfs extra wedden op bepaalde expedities om daarmee de opbrengst te verveelvoudigen. Maar voor het uitvoeren van een expeditie moet geïnvesteerd worden, dus als je faalt levert dat minpunten op. Lost Cities is een eenvoudig maar populair kaartspel voor twee spelers, dat ontworpen is door Reiner Knizia. Het spel wordt in Nederland uitgegeven door 999 Games en is sinds 1999 op de markt. Het spel duurt ongeveer een half uur en de geadviseerde minimumleeftijd is 10 jaar.

De onderdelen van Lost Cities

Lost Cities bestaat uit de volgende onderdelen:

• 60 speelkaarten,
• Een speelbord,
• De spelregels.

Er zijn vijf verschillend gekleurde sets kaarten en van elke kleur zijn er de nummers twee t/m tien en drie speciale wedkaarten. Het kleine speelbord speelt geen belangrijke rol bij het spelen, maar helpt bij het organiseren van de kaarten op het bord en geeft het geheel iets meer uitstraling.

Spelidee

Het spel wordt gepeeld over drie identieke rondes. Iedere ronde proberen beide spelers zoveel mogelijk punten te halen door kaarten te spelen op de vijf verschillende expedities. Het speelbord wordt in het midden van de tafel neergelegd, zodat de spelers ieder aan een eigen kant van het bord hun eigen expedities kunnen starten. Op expeditie gaan wordt gedaan door de juiste kleur kaarten uit de hand te spelen en aan de eigen kant van het bord bij de expeditie te leggen. De kaarten mogen alleen in oplopende volgorde worden neergelegd. Wanneer de trekstapel leeg is, eindigt de ronde en wordt per expeditie de score van beide spelers bepaald. Deze losse score worden opgeteld om tot de totale rondescore te komen.

De expeditiekaarten

Iedere speler heeft steeds acht kaarten in de hand. De speler spelen om de beurt steeds één kaart en nemen daarna een nieuwe kaart van de trekstapel. Bij het spelen van een kaart kiest de speler een kaart uit hand. Deze kaart heeft een bepaalde kleur (rood, geel, groen, blauw of wit) en legt deze bij de expeditie van dezelfde kleur. Naarmate het spel vordert ontstaat er zo een reeks kaarten bij de expedities waar de spelers op spelen.

Oplopende volgorde

Een belangrijke regel daarbij is dat de kaart die op al eerder gelegde kaarten wordt gelegd, moet altijd een hogere waarde hebben. Dus heeft een speler zes neergelegd, dan kan er geen lager nummer meer bij gelegd worden. Heeft een speler een kaart met de waarde tien neergelegd, dan is de expeditie vol en kan er niets meer worden bijgelegd.

Wedkaarten

Naast de gewone kaarten met de waarde twee t/m tien zijn er per expeditie ook drie speciale wedkaarten. Deze kaarten moeten als eerste neergelegd worden, dus voor de kaarten met een waarde. Met de wedkaarten wordt de waarde van de expeditie vermenigvuldigd.

Scoren van een expeditie

Om de waarde van een expeditie te bepalen spelen een aantal zaken een rol. In de eerste plaats is voor het uitvoeren van een expeditie een investering nodig. Deze kosten bedragen twintig punten voor per expeditie waar de speler op speelt. Daarmee is de waarde van de expeditie alle gespeelde kaarten opgeteld minus twintig. Het is daarom zaak minstens twintig punten te halen, omdat de expeditie anders een negatief resultaat oplevert.

De wedkaarten
De score die overblijft na aftrek van de twintig investeringspunten, wordt vermenigvuldigd wanneer er wedkaarten op die betreffende expeditie zijn gespeeld. Met één wedkaart wordt de score verdubbeld. Met twee of drie wedkaarten wordt de score verdrievoudigd of verviervoudigd. Deze wedkaarten gelden ook als de score negatief is, waardoor de speler extra veel punten verliest op expedities met te weinig punten..

Bonus voor acht kaarten

Tot slot kan een speler twintig punten extra verdienen op een expeditie, wanneer er minstens acht kaarten zijn gespeeld. Bij deze acht kaarten worden ook de wedkaarten meegerekend.

Aflegstapel per expeditie

Soms kan of wil een speler geen kaart aan een expeditie toevoegen, omdat hij hoopt op betere kaarten. Bijvoorbeeld in de situatie waarbij er al een blauwe twee en drie zijn neergelegd en de speler nog een blauwe tien in de handen heeft. Deze kaart spelen zou de expeditie vol maken, terwijl er dan nog maar vijftien punten behaald zijn. Minus de twintig investeringspunten zou dat een score van minus vijf opleveren.
Daarom mag een speler ook een kaart afleggen. Op het speelbord is voor iedere expeditie ruimte voor een aflegstapel. De speler legt zijn kaart bovenop de juiste stapel en neemt een nieuwe kaart, waarna zijn beurt voorbij is.

Kaarten van de aflegstapel nemen

Iedere keer dat een speler een nieuwe kaart mag nemen, mag ook de bovenste kaart van een aflegstapel genomen worden in plaats van een dichte kaart van de trekstapel. Uitzondering is dat je als speler niet een kaart mag nemen die je net zelf op een aflegstapel hebt gelegd. Door gebruik van de aflegstapel kun je een kaart die je niet nodig bent eenvoudig kwijtraken. Het betekent wel dat die kaart voor de tegenstander beschikbaar komt.

Einde van een ronde

De ronde eindigt direct wanneer een speler de laatste kaart van de trekstapel neemt. Dan wordt per expeditie de score bepaald. Al deze scores worden opgeteld en dat is totaalscore voor de ronde. Dan worden allee kaarten geschud en krijgt iedere speler weer acht kaarten om de nieuwe ronde mee te spelen. Op deze manier worden er drie rondes gespeeld, waarbij de totaalscores van de drie rondes de eindscores van de spelers zijn. Vanzelfsprekend wint de speler met de hoogste eindscore. Wanneer tijdens het spelen de trekstapel op begint te raken, mogen de spelers even kijken hoeveel kaarten er nog zijn, om zo in te schatten hoeveel beurten er nog ongeveer gespeeld gaan worden.

Wat maakt Lost Cities leuk

Lost Cities is een snel spel met eenvoudige regels en een flinke portie geluk. Het geluk bepaald welke kaarten je in welke volgorde krijgt, wanneer dat erg meevalt of tegenzit, maakt dat een groot verschil. Toch zijn er wel genoeg momenten waarin je voor lastige keuzes komt te staan.

Klein, gemakkelijk en flexibel

De doos van Lost Cities doet een groter spel vermoeden dan er daadwerkelijk in zit. Het speelbord is eigenlijk niet nodig, zodat het spel erg gemakkelijk meegenomen kan worden. Daarnaast zijn de regels erg eenvoudig en snel uit te leggen, zodat je vlot een spelletje kunt spelen met iemand die het niet kent. Het spel bestaat uit drie rondes, maar je kunt er zoveel rondes van spelen als je zelf wilt. Heb je maar tijd voor twee of zelfs een ronde, dan kan dat ook.

Effect van de aflegstapels

De aflegstapels geven het spel een tactisch element. Je kunt mooi kaarten kwijt die je niet meer kan of wil gebruiken. Bijvoorbeeld omdat je niet van plan bent een rode expeditie te starten. Maar leg je bijvoorbeeld een rode kaart met een hoge waarde op de stapel, dan is de kans groot dat je tegenstander die kaart kan gebruiken en dus zal pakken. Je kunt ook een kaart op de stapel leggen, die je later nog weer terug wilt pakken, om nu maar geen kaart op een expeditie te hoeven spelen. Als die kaart lager is dan wat een tegenstander al gespeeld heeft op de expeditie van die kleur, dan lijkt dat een veilige keuze. Het kan echter wel gebeuren dat een tegenstander in zijn beurt een nog lagere kaart op de stapel legt, zodat je je eigen kaart niet meteen terug kunt krijgen. Je zult dan eerst die lagere kaart moeten pakken, waar je zelf mogelijk niets meer aan hebt.

De wedkaarten

De wedkaarten geven de mogelijkheid een hoop punten te scoren op een expeditie. Maar ze moeten gespeeld worden voor de kaarten met een waarde. En dat maakt het vaak lastig. Je moet namelijk al vroeg besluiten of je denkt succesvol te zijn of niet. Vaak heb je dan nog niet de kaarten die dat garanderen. Het kan maar zo zijn dat je tegenstander een paar hoge kaarten van die betreffende expeditie heeft, of gaat trekken. In dat geval ga je misschien de twintig punten niet eens halen, en wordt je negatieve score ook nog eens vermenigvuldigd.

Spel beëindigen

Het komt vaak voor dat tegen het eind van het spel een speler nog een aantal kaarten in zijn hand wil uitspelen op zijn expedities. Daarom neemt een speler soms juist een kaart van een aflegstapel. Niet omdat hij die kaart nodig heeft, maar omdat daarmee de trekstapel langzamer leeg raakt. Aan de andere kant moet een speler die niet zoveel meer heeft te bereiken, juist kaarten van de trekstapel nemen, en hopen dat de tegenstander niet genoeg beurten meer heeft om al zijn hoge kaarten weg te spelen.

Een nadeel van Lost Cities

Het grootste nadeel aan Lost Cities is het tellen van de scores. Elke ronde moet er per speler van vijf expedities de score bepaald worden. Dat betekent waarden van de kaarten optellen. Er twintig investeringspunten van aftrekken en vermenigvuldigen met twee, drie of vier, afhankelijk van het aantal wedkaarten. En dan nog eventueel twintig punten bonus erbij op tellen. Dat levert per speler vijf scores op, die ook weer opgeteld moeten worden. En dat bij iedere ronde. Pen en papier zijn wel aan te raden.
Het is allemaal bepaald geen hogere wiskunde en voor velen geen probleem. Maar voor sommige mensen is al dat rekenen toch een heel gedoe. Vooral omdat het spel maar kort duurt, en daarom in verhouding best wat tijd kost.

Lees verder

• Wat is er mis met de klassieke bordspellen?
• Boonanza: Wie is de beste bonenteler?
• Bordspellen als hobby: sociaal en uitdagend!
• Carcassonne: Wie legt de grootste steden in Zuid-Frankrijk?
• Monopoly: het meest fout gespeelde spel ter wereld!