Monopoly: het meest fout gespeelde spel ter wereld!

Wie kent Monopoly niet? En wie heeft het niet gespeeld als kind? En wie herinnert zich niet de soms eindeloze potjes waar maar geen eind aan kwam? Volgens velen is Monopoly vergeleken bij de meeste moderne bordspellen niet de moeite van het spelen waard. Maar het standaard spel wordt nog slechter doordat vele mensen het spel verkeerd spelen. Welke regels zijn dat en wat zijn de gevolgen?

Monopoly

Monopoly is misschien wel het meest bekende bordspel ter wereld, naast echte klassiekers als schaken en dammen. Het spel is ondertussen miljoenen malen verkocht en er zijn onderhand vele verschillende edities van uitgegeven. Het spel is voor het eerst uitgebracht in 1933 door Parker Brothers en is ontworpen door Charles Darrow en Elizabeth Magie.

Hoe wordt Monopoly gespeeld

In Monopoly starten alle spelers op hetzelfde punt op het bord met een vast startkapitaal. Vervolgens gooien de spelers om de beurt met een dobbelsteen en verplaatsen ze hun eigen pion het gegooide aantal plekken op het bord. Het grootste deel van het bord bestaat uit straten die van de bank gekocht kunnen worden, of die al het eigendom zijn van een speler. Landt een speler op een straat van de bank, dan mag de speler die straat kopen voor het aangegeven bedrag. Is de straat al van een tegenstander, dan moet de speler geld betalen aan de eigenaar. Naast de straten zijn er nog een aantal vakken waar andere zaken gebeuren, zoals het trekken van een kaart, de gevangenis, vrij parkeren, extra belasting betalen, enzovoort.

Twee veel voorkomende huisregels in Monopoly

Er zijn twee regels die vaak verkeerd gespeeld worden. Dit soort regels worden vaak huisregels genoemd om daarmee aan te geven dat ze niet volgens de officiële regels zijn, maar dat het regels zijn die specifiek gelden in het huis of het gezelschap waar het spel gespeeld wordt. Bij Monopoly gaat het om een extra regel rondom het vrij parkeren en de veilingregels die vaak niet worden gebruikt.

Eerste huisregel: Vrij parkeren en de pot

De plek 'Vrij parkeren' op het Monopoly bord is precies wat de naam aangeeft: Een plek waar je kunt staan, zonder dat daar consequenties aan verbonden zijn. Het spel wordt echter vaak gespeeld met de volgende regel: Als je op 'Vrij parkeren' terecht komt, krijgt de speler al het geld dat in de pot zit. Deze pot bevindt zich in het midden van het speelbord. In deze pot komt allemaal geld terecht dat de spelers aan de bank betalen. De inhoud van deze pot loopt enorm op, na verloop van tijd. Deze pot bestaat niet in de officiële regels en daarmee is het krijgen van de pot ook niet volgens de regels.

Het probleem met de pot en vrij parkeren

Het effect van deze regel is meer willekeur in het spel. Voor kinderen is een dergelijke pot vaak leuk, omdat het een stuk spanning met zich mee brengt: "Oh als ik nu op vrij parkeren land, dan...'. Maar eigenlijk past het totaal niet in een spel als Monopoly. De gelukkige speler krijgt ineens een enorm kapitaal uit het niets. Dit is volkomen afhankelijk van geluk. Je moet toevallig op het vakje 'vrij parkeren' landen en dan ook toevallig op het moment dat er veel geld in de pot zit. Daarbij zorgt zo'n extra kapitaal er vaak voor dat het spel nog langer gaat duren. Het doel van Monopoly is dat alle spelers behalve de winnaar failliet gaat. Door deze regel is de kans groot dat dit moment alleen maar langer op zich laat wachten, zonder dat het spel er wezenlijk door wordt veranderd.

Tweede huisregel: De veiling doet niet mee

In de beginfase van Monopoly worden alleen straten en stations verkocht aan de spelers. Een speler mag een stuk onroerend goed kopen, wanneer de speler op het betreffende vakje terecht komt. De prijs die betaald moet worden, staat aangegeven op het bord. Zoals de meeste mensen het spel spelen, mag de speler kiezen of deze wel of niet tot een aankoop over gaat. Besluit de speler het niet te kopen, dan is de volgende speler aan de beurt. De officiële regels zeggen echter het volgende: Als een speler het object niet wil kopen, wordt het meteen per opbod verkocht, waarbij alleen de andere spelers mogen meebieden. Een straat of station wordt dus altijd verkocht, zodra iemand erop terecht komt. De speler die erop landt mag als eerste kiezen. Koopt deze speler het niet, dan krijgen de andere spelers de kans.

Het probleem met het weglaten van de veiling

Het weglaten van de veilingregel heeft eigenlijk twee grote gevolgen.
In de eerste plaats duurt het spel veel langer, want alle objecten zijn pas verkocht als op ieder vakje een speler is geland die ook zelf het object wil kopen. In het geval van de veiling, zijn alle objecten verkocht zodra er op ieder object minstens één speler is geland.
Het tweede probleem is dat juist de veilingregels interessante situaties oplevert. Een speler kan namelijk kiezen om een object niet te kopen, maar dat betekent wel dat een andere speler ermee aan de haal zal gaan. En omdat dit per opbod gebeurt, kan de prijs weleens laag uitvallen. Het zorgt ervoor dat de keuze wel of niet kopen, meer inhoud krijgt. Daarbij hebben alle andere spelers ook weer keuzes te maken tijdens deze veiling: "Hoeveel heb ik over voor deze straat?" Of "Als ik dit station nu niet koop, dan koopt hij het". Je kunt ook proberen de prijs op te voeren door mee te bieden, zonder hem zelf te willen kopen, met als risico dat je te ver kunt gaan. Kortom, de veilingregels zorgen voor meer interessant momenten in het spel, waarbij spelers keuzes moeten maken die ertoe doen.

Conclusie

De belangrijkste reden dat Monopoly op deze manier verkeerd gespeeld wordt is dat nieuwe spelers (meestal kinderen) het spel vaak leren van spelers die het spel al kennen en op deze verkeerde manier spelen. De echte spelregels worden daarom zelden gelezen. Zoals we gezien hebben, zorgen deze huisregels voor een langer spel, meer willekeur en minder interessante keuzes voor de spelers. Monopoly is op zichzelf al niet een heel geweldig spel, wanneer je kijkt naar de hoeveelheid interessante keuzes en invloed die je hebt op het spelverloop. Vooral in vergelijking met wat er tegenwoordig aan bordspellen te koop is. Maar door deze slechte huisregels wordt een potje Monopoly helemaal een eindeloze en vervelende ervaring.

Lees verder

• Wat is er mis met de klassieke bordspellen?
• Een bordspel kopen: hoe vind je de leukste?
• Ticket To Ride: Een avontuurlijke treinreis door Amerika!
• Carcassonne: Wie legt de grootste steden in Zuid-Frankrijk?
• Dixit: met recht een gezelschapsspel!