Risk - Gezelschapsspel en strategisch bordspel

Risk is een strategisch bordspel, dat gaat over oorlogvoeren en landen veroveren. De wereldkaart is het spelbord en speelstukken vormen de legers waarmee gestreden moet gaan worden. Er wordt aangevallen en verdedigd en er worden landen en continenten veroverd of kwijtgeraakt. Wie als eerste zijn opdracht heeft uitgevoerd is de winnaar. Risk is een gezelschapsspel dat urenlang speelplezier oplevert. Voor de liefhebbers zijn diverse edities verkrijgbaar, van standaard tot luxe en van jubileum editie tot Star Wars.

Strategisch bordspel

• Risk
• De kaart
• Wijzigingen in de spelregels
• Het spel Risk
• Kaarten
• Legers
• Meer legers
• Aanvallen
• Speciale versies en Jubileum edities

Risk

Risk is een strategisch spel dat wordt uitgegeven door Parker Brothers, voorheeen Clipper en nu onderdeel van de spellengigant Hasbro. De Franse filmregisseur Albert Lamorisse bedacht het spel en bracht de eerste versie uit in 1957 onder de naam La Conquête du Monde, De verovering van de wereld. Het is een bordspel voor twee tot zes personen. Er zijn verschillende versies van het spel, waaronder een online te spelen variant. Het uiterlijk van de kaart is in de loop der jaren veranderd en het spel kent vele speciale edities.

Standaard versie
De standaard versie heeft een bord met daarop de kaart van de wereld. De wereld is in Risk verdeeld in 42 territoria die op zes continenten liggen. Iedere speler krijgt bij aanvang van het spel een opdracht mee. Wie de opdracht als eerste heeft vervuld is de winnaar. De opdracht kan luiden “vernietig alle groene legers” of “verover de continenten Noord-Amerika en Australië.” De spelers verdedigen met legers hun gebied of vallen de tegenspeler juist aan. Daarmee kunnen gebieden worden veroverd en tegenstanders worden geëlimineerd. De dobbelstenen bepalen hoeveel legers je in mag zetten. Strategisch inzicht en geluk gaan hand in hand.

Online spelen

Van het spel is ook een cd-rom versie en je kunt het online spelen met spelers over de hele wereld. Het bordspel is het spannendst wanneer het met vier spelers wordt gespeeld. Met twee spelers kan het wel, maar het spel duurt dan doorgaans erg lang.

De kaart

De kaart is verdeeld in de volgende continenten:

• Noord-Amerika;
• Zuid-Amerika;
• Europa;
• Afrika;
• Azië;
• Australië.

Wijzigingen in de spelregels

Het spel heeft zich in de loop van de jaren ontwikkeld. Vanuit de Franse editie zijn edities voor vele landen ontstaan en de regels zijn diverse keren gewijzigd. Aanvankelijk mocht je per land maar één leger plaatsen, maar in de tegenwoordige versie mogen de spelers meerdere legers inzetten om aan hun opdracht te beginnen. Zoals de naam van de pioniersversie al aangeeft was het doel om de wereld te veroveren. Uitgever Hasbro introduceerde de opdrachtkaarten, waarmee het doel van het spel veranderde. Niet het veroveren van de wereld, maar het vervullen van de opdracht is het doel. Hasbro voerde ook enkele wijzigingen op de kaart door.

Vele varianten

Midden-Oosten kreeg een verbinding met Oost-Afrika en Egypte en de hoeveelheid beschikbare legers bij aanvang van het spel werd aangepast. Bij elke nieuwe uitgave is er wel weer iets aan de regels veranderd. Het houdt het spel boeiend. Het spel is met al zijn varianten een verzamelaarobject geworden.

Het spel Risk

Het spel heeft een wereldkaart op het bord en zes dozen met speelstukken die de legers voorstellen. Elke doos heeft een eigen kleur en de spelers kiezen hun kleur: rood, geel, groen, blauw, roze of zwart.

Kaarten

Bij het spel horen twee jokers, drie rode en drie blauwe dobbelstenen.
Daarnaast zijn er 14 opdrachtkaarten en 42 kaarten waar de territoria op staan vermeld plus een symbool van een legeronderdeel:

• kanon = artillerie;
• soldaat te paard = cavalerie;
• staande soldaat = infanterie.

Legers

Bij aanvang van het spel bepaalt het aantal ogen van de dobbelsteen wie mag beginnen. De territoriakaarten worden uitgedeeld en de spelers mogen legers plaatsen op hun territoria.
Het aantal legers waarmee begonnen mag worden hangt af van het aantal spelers:

• bij 3 deelnemers wordt gestart met elk 35 legers;
• bij 4 deelnemers wordt gestart met elk 30 legers;
• bij 5 deelnemers wordt gestart met elk 25 legers;
• bij 6 deelnemers wordt gestart met elk 20 legers.

Meer legers

Bij elke speelbeurt kan de speler ervoor kiezen om de legers te versterken. Bij iedere beurt krijgt de speler een aantal legers extra, afhankelijk van het aantal territoria die hij bezet houdt. Per drie landen kan de speler één nieuw leger plaatsen. Extra legers worden ook verkregen bij bezetting van een volledig continent of bij inleveren van symboolkaarten. Een symboolkaart krijg je na verovering van minstens één territorium op een tegenstander. Verzamelingen van drie kaarten geeft recht op meer legers, waarbij een joker voor elke kaart kan worden ingezet. De speler mag nooit meer dan vijf kaarten in zijn bezit hebben.

• 3 artilleriekaarten geven recht op 4 extra legers;
• 3 infanteriekaarten geven recht op 6 extra legers;
• 3 cavaleriekaarten geven recht op 8 extra legers;
• 3 kaarten met van elk symbool één geven recht op 10 extra legers.

Nog meer legers

Heeft de speler een heel continent veroverd en houdt hij die tot zijn nieuwe beurt in bezit dan kan hij extra legers inzetten:

• Australië – 2 extra legers;
• Zuid-Amerika – 2 extra legers;
• Afrika – 3 extra legers;
• Europa – 5 extra legers;
• Noord-Amerika – 5 extra legers;
• Azië – 7 extra legers.

Aanvallen

De speler die aan de beurt is mag bepalen of en waar hij aanvalt. Hij bepaalt ook met hoeveel dobbelstenen er wordt gespeeld. De aanval mag plaatsvinden op een aangrenzend gebied en de aanvaller moet minstens twee legers in zijn gebied hebben staan. De aanvaller kan met maximaal drie dobbelstenen aanvallen, de verdediger kan kiezen om te verdedigen met één dobbelsteen of met meer. De stenen moeten tegelijk worden gegooid en de hoogste ogen worden naast elkaar gelegd. Uit de vergelijking wordt de verliezer bepaald. Die moet voor elke dobbel die hij verliest legers van het bord verwijderen. Het verschil in aantal ogen bepaalt het aantal legers dat is verslagen. Gooit een aanvaller bijvoorbeeld met drie dobbelstenen en is zijn hoogste een 6 en gooit de verdediger met een dobbelsteen en is zijn aantal ogen 3, dan verwijdert de verdediger 1 leger van het aangevallen territorium. Een verdediger wint van de aanvaller wanneer hij hoger of gelijk gooit aan de aanvaller. Er mogen meer aanvallen na elkaar plaatsvinden en de aanvaller mag eerst tegen de ene en dan tegen de andere speler aanvallen. Hij bepaalt het einde van zijn aanval.

Af en uit het spel

Als een speler het laatste gebied van een verdediger heeft veroverd, moet de verliezer al zijn kaarten aan de aanvaller geven. Hij is dan af en ligt uit het spel.

Speciale versies en Jubileum edities

Vele handige knutselaars hebben zich uitgeleefd in het vervaardigen van eigen speelborden, soms zo groot als de tafel. Het bordspel Risk is in diverse varianten uitgegeven. Net als bij Monopoly zijn er speciale edities, jubileum edities en versies die zijn gebaseerd op films en verhalen.
Risk kent onder meer:

• Castle Risk (1986, Hasbro) Deze versie van Risk speelt in het Europe van de Middeleeuwen;
• Risk 2210 A.D. (2001, Avalon Hill) Deze versie speelt zich af in de verre toekomst;
• Risk 2042 Deze Risk-versie voert modern oorlog, met helikopters en M1 tanks;
• Risk Edition Napoleon (1999, Hasbro) De oorlog wordt hier gevoerd in de tijd van Napolen;
• Risk the Lord of the Rings (2002, Hasbro) Risk in Middle Earth van Lord of the Ring;
• Risk GodStorm (2004, Avalon Hill) Risk gebaseerd op oude Goden en de oude aarde;
• Risk Star Wars: The Clone Edition (2005, Hasbro) Risk in het Star Wars universum.
• De 40th Anniversary Collector's Edition
• Risk Black Ops (2008, Hasbro): een gelimiteerde uitgave van 1000 exemplaren, ter promotie van Risk Vernieuwde Versie;
• Risk Machtsevenwicht: (2008, Parker/ Hasbro);
• Risk Wereldveroverend: (2011, Hasbro);
• Risk Game of Thrones: (2015, Hasbro);
• Risk Europe: (2016, Hasbro).

Lees verder

• Abalone - het gezelschapsspel met de knikkers
• Rummikub - Gezelschapsspel met stenen, cijfers en jokers
• Ganzenbord - oer-Hollands gezelschapsspel
• Trivial Pursuit - Gezelschapsspel en bordspel Triviant
• Go - Strategisch bordspel uit China