Go - Strategisch bordspel uit China

Go is een strategisch bordspel dat ouder is dan schaken. Het is de oudste bekende denksport in de wereld. Het wordt vooral in Azië veel gespeeld, maar heeft ook een plekje op de speeltafels van het Westen veroverd. Go wordt op verschillende niveau’s gespeeld, van gewone huispartijen tot wedstrijden tussen meesters. Het wordt ook professioneel gespeeld. Go speel je met witte en zwarte stenen, die op smarties lijken. Met de stenen kun je elkaars vrijheden veroveren en stenen insluiten.

Het Chinese bordspel dat draait om grondgebied veroveren

• Go
• Strategisch bordspel
• Uit China
• Grondgebied
• Regels van Go
• Gevangen
• KO
• Zeer complexe strategie
• Nederlandse Go Bond
• Go Online

Go

Go is een denksport die meer dan 3000 jaar oud is. Toch wordt de denksport nog overal gespeeld. Tientallen miljoenen mensen over de hele wereld spelen het. Go is de Japanse naam voor het spel. Het wordt ook wel Igo of Ranka (alternatieve Japanse namen, Weiqi of Weichi (Chinees) en Baduk (Koreaans) genoemd.

Go is eigenlijk een heel eenvoudig spel dat draait om omsingelen en veroveren. De regels zijn in een paar minuten uitgelegd en toch is Go een complex spel. Bij Go komt er zelden een remise voor: elk spel heeft een winnaar en een verliezer.

Strategisch bordspel

Go draait om subtiele strategie. Sommige spelers houden van het competitieve van het spel en anderen beschouwen het als krijgskunst. Het is een constructief spel. Je leert winst te delen in plaats van je tegenstander te vernietigen. Het doel van het spel is om een groter deel van het bord te beheersen dan de tegenstander.

Het is een spel voor iedereen. Go houdt je hersenen actief op elke leeftijd. Je leert:

• concentreren;
• geduld;
• plannen;
• organiseren;
• respect.

Uit China

Go werd in China uitgevonden. Japan importeerde het spel en daar werd het een wedstrijd van de edelen en samurai. Na de Tweede Wereldoorlog werd Go ook buiten Azië meer en meer populair al komen de sterkse spelers nog steeds uit Azië. Er wordt ook professioneel gespeeld. De kampioenen komen uit Korea, China en Japan.

Grondgebied

Het doel van het spel is om het grondgebied, lege velden op het bord, te omringen: territoria te veroveren. Aan het einde van het spel, wanneer beide spelers hebben gepast, worden de territoria geteld en wordt de winnaar bepaald. Een veroverd kruispunt of een gevangen steen van de tegenstander kan geteld worden als punt.

Regels van Go

De regels van Go zijn zo eenvoudig en intuïtief, dat zelfs heel jonge kinderen ze in een paar minuten kunnen leren. Go wordt gespeeld door twee tegenstanders, op een 19 x 19 raster bord. Het bord heeft 361 snijpunten. Er zijn 181 zwarte stenen en 180 witte stenen in het spel. De stenen lijken op zwarte en witte smarties. Zwart begint en de twee tegenstanders spelen om de beurt, elke keer één zet. Een zet bestaat uit het plaatsen van een steen op een leeg kruispunt.

Gevangen

Soms, als gevolg van een zet, raken een of meer stenen ingesloten. Dan worden alle stenen die gevangen zitten voor de rest van het spel van het bord verwijderd.

Vier vrijheden - Plaatje 1

De zwarte steen van het plaatje heeft vier vrijheden (A). Wit reduceet de vrijheden door het plaatsen van een steen (B, C en D). Wanneer zwart nog maar één vrijheid overheeft is de steen 'in atari'. Als wit de laatste vrijheid opvult mag wit de zwarte steen van het bord nemen.

KO

Er is een speciale regeling wanneer er een spelsituatie ontstaat die zou kunnen leiden tot een oneindig spel. Bijvoorbeeld:

Plaatje 2
Stel dat de situatie in plaatje 5 op het bord ligt en zwart aan zet is. Zwart kan een steen leggen en wit omsingelen. Wit mag dan niet zwart heroveren, want dan zou de situatie weer terug zijn bij plaatje 5 zijn: het spel zou nooit eindigen. Deze situatie wordt Ko genoemd in het Japans.

Plaatje 3

In plaatje 6 zien we dat zwart 1 een witte steen vastlegt. Wit mag zijn steen nu niet op A zetten, het zou Ko betekenen. De regel geldt natuurlijk voor beide spelers; zowel wit als zwart mogen niet meteen in een Ko gevecht de verloren positie heroveren.

Zeer complexe strategie

Het is niet makkelijk om Go goed te gaan spelen. Het duurt slechts 3 minuten om de regels te leren, maar 30 jaar om er een meester in te worden. Go kan op elk niveau worden gespeeld; het is ook voor beginners een interessant spel. Het leuke van Go is dat je gemakkelijk van je fouten leert en daardoor het spel steeds beter gaat spelen. Met uitzondering van de stenen die geslagen zijn, blijven gespeelde stenen op het bord liggen. Tijdens een partij tonen de stenen op het bord het verloop van de partij. Gemaakte fouten blijven de hele partij zichtbaar.

Opbouwen vanuit een leeg bord

Go gaat over opbouwen, niet over afbreken. Anders dan bij dammen en schaken begint Go met een leeg bord. De spelers proberen sterke, flexibele structuren te bouwen.

Go is een subtiel spel. Geduld en evenwicht zijn belangrijker dan agressie en hebzucht. Onredelijke zetten worden afgestraft. Goede spelers zoeken balans tussen gebieden veroveren en invloed opbouwen.

Nederlandse Go Bond

In Nederland wordt enthousiast Go gespeeld. Spelers kunnen zich verenigen in de Nederlandse Go Bond (NGoB), die in 1959 is opgericht. De bond wil Go in Nederland stimuleren. De NGoB ondersteunt clubs, individuele spelers en mensen die interesse tonen voor go.

Go Online

Go is ook op Internet te spelen, op een Go server. Je kunt real-time spelen en correspondentiego spelen. In het eerste geval speel je met iemand een partij in een beperkte tijd. Bij correspondentiego doet de ene speler een zet en plaatst de andere zijn steen als het hem uitkomt. Een partij correspondentiego kan daardoor heel lang duren.
Bekende Go servers zijn:

• Internet Go Server (IGS)
• Kiseido Go Server (KGS)
• Dragon Go Server.

Lees verder

• Trivial Pursuit - Gezelschapsspel en bordspel Triviant
• Abalone - het gezelschapsspel met de knikkers
• Ganzenbord - oer-Hollands gezelschapsspel
• De Kolonisten van Catan - Bordspel en Gezelschapsspel
• Monopoly - het bordspel waar het om geld draait