Kolonisten van Catan, het dobbelspel: fijn vakantiespelletje

De dobbelstenen bepalen welke grondstoffen je verdient. Lukt het je om snel een flinke stad te bouwen, of moet je genoegen nemen met een dorp? Probeer de meeste punten te verzamelen in 15 beurten, want dan mag je je de winnaar noemen. Dit dobbelspel, waarvan het scoreblok erg doet denken aan dat van Yahtzee, speelt simpel en vlot. En in de verte doet het ook nog een beetje aan de Echte Kolonisten van Catan denken. Aantal spelers: 1 - 4
Leeftijd: vanaf 7 jaar
Speelduur: 15 – 30 minuten

Doel van het spel

Iedere speler probeert, door gunstig grondstoffen te dobbelen, zoveel mogelijk straten, dorpen, steden en ridders op zijn eiland te bouwen: deze leveren punten op. Na 15 beurten worden alle punten opgeteld. Wie de meeste punten heeft, wint het spel.

Spelmateriaal

• 6 dobbelstenen met grondstoffen
• 1 blok met speelvelden (aan de voor- en achterkant bedrukt)

Voorbereiding

Iedere speler krijgt 1 vel van het blok. Leg de dobbelstenen klaar op tafel. Iedere speler heeft een pen / potlood nodig. Bepaal de startspeler.

Het scoreblok, de grondstoffen en de Goudruil

Op het speelveld zie je het eiland van Catan, met symbolen voor straten, dorpen, steden en ridders. Om te bouwen heb je grondstoffen nodig. Deze verzamel je door te dobbelen. Op het scorevel is te zien wat je nodig hebt om iets te bouwen: voor een straat heb je bijvoorbeeld baksteen en hout nodig. Op elke dobbelsteen staat elke grondstof 1 keer.
Iedere speler probeert in de loop van het spel zoveel mogelijk straten, dorpen, steden en ridders op zijn eiland (en dus op het scorevel) te bouwen. Als een speler iets heeft gebouwd, geeft hij dat aan op het scorevel. Bijvoorbeeld door er een kruis doorheen te zetten, of in te kleuren.
Op het speelveld staat rechts bovenin al een beginstraat: deze is donkergrijs. Hier begin je met je rij straten. Pas als je de straat hebt, mag je het aangrenzende dorp of de stad bouwen. Het aantal punten dat een straat / dorp / stad / ridder oplevert, staat in het symbool zelf. Dit getal noteer je op het scorevel. Je kunt ook meerdere symbolen in 1 beurt dobbelen (bijvoorbeeld twee straten): dan streep je 2 straten weg, en noteer je 2 punten op je scorevel.
Op 1 van de dobbelsteenkanten staat een Goudsymbool. Hiermee kun je grondstoffen naar keuze aanschaffen: na de 3e worp kan een speler 2 dobbelstenen met het Goudsymbool ruilen tegen 1 grondstof naar keuze.

Ridders en grondstoffenjokers

Een ridder kost 1 erts, 1 wol en 1 graan (zie scorevel). Ridders moeten, net als de rest, in oplopende volgorde worden ‘gebouwd,’ en leveren ook steeds meer punten op. Voor het bouwen van een ridder hoef je er geen straat aan te hebben.
Als je een ridder hebt, mag je die 1 keer per spel inzetten: na het dobbelen draai je een dobbelsteen naar keuze op de grondstof (onder die ridder) die je nodig hebt. Daarna streep je op het scorevel deze ridder weg. Op het scorevel zie je dat elke ridder een andere grondstof heeft: streep dus de juiste weg. Met ridder 6 mag je een dobbelsteen naar keuze op een grondstof naar keuze draaien; de Grondstoffenjoker.

Spelverloop

Een speler voert steeds de volgende 3 acties uit:

1. Dobbelen
2. Bouwen
3. Punten noteren.

1: Dobbelen

De speler mag 3 keer gooien. Na de eerste worp kies je of je 1 of meer dobbelstenen opzij legt, of dat je alles weer opnieuw gooit. Hetzelfde na de 2e beurt. Je mag eerder opzij gelegde dobbelstenen weer opnieuw gooien. 3 x gooien is maximaal: als je na 1 x gooien een prachtige worp hebt, mag je ook stoppen. Na 3 x gooien is het eindresultaat bekend, en kijkt de speler of hij een grondstoffenridder wil inzetten, of een goudruil wil doen.

2. Bouwen

Op het scorevel kun je zien welke grondstoffen er nodig zijn om iets te bouwen. Een straat moet altijd aan een eerder gebouwde straat grenzen. Dorpen en steden moeten in oplopende volgorde gebouwd worden, en alleen als er al een straat aan grenst (het lijkt wel Colonisten van Catan!). Je kunt meerdere zaken per beurt bouwen, zeker als je een ridder / joker inzet.

3. Punten noteren

Na het bouwen noteert de speler de bepaalde punten op het scorespoor op het vel. Als hij meerdere zaken heeft gebouwd, noteert de speler het totale aantal punten van die beurt in het volgende vakje.
Als een speler in een ronde niet bouwt (ja, dat kan gebeuren) heb je 2 minpunten voor je kiezen: noteer -2 in het vakje.

Einde van het spel

Als alle spelers 15 keer aan de beurt zijn geweest en hun 15 vakjes op het scorevel hebben voorzien van punten, is het spel afgelopen. Iedere speler telt zijn punten op (en trekt punten af, als er een beurt niet is gebouwd). De speler met de meeste punten is de winnaar.

Een heuse dobbelbeker

Op verzoek van vele fans heeft Kosmos Uitgeverij speciaal voor dit spel een dobbelbeker ontworpen: een zwarte beker, met in grote letters ‘Die Siedler von Catan.’

Ten slotte

Het is een aardig (vakantie)spelletje, maar heeft weinig met de echte Kolonisten van Catan te maken. De overeenkomsten zijn de grondstoffen en de zaken die je daarmee bouwt, maar daarmee houdt de vergelijking wel op. Er is geen interactie tussen de spelers. Verwacht dus niet een mini-uitvoering van het echte werk.

De regels zijn simpel, het scorevel is duidelijk: je speelt het spel zo mee.

Zoals dat bij veel dobbelsteenspellen is, speelt de geluksfactor ook bij dit spel een grote rol. Tactiek is ver te zoeken, maar is er wel: na een paar potjes heb je door dat het lonend is om meteen op de steden te gaan en de dorpen te negeren. Anders is de kans groot dat je te weinig punten hebt. En je wilt toch winnen.

Het is raadzaam (zoals met alle spellen met scoreblokken, zoals Yahtzee en Cluedo) om een scorevel te scannen, of vast een aantal kopietjes te maken. Voor je het weet is de vakantie om, en heb je het laatste velletje gebruikt. Zonde toch.