Gepakt & Gezakt: wie is de beste verhuizer?

Met een worp met de dobbelsteen bepaal je welke lading je met jouw vrachtwagen moet vervoeren. Daarna kies je zo snel mogelijk die vrachtwagen uit waarmee je jouw vracht zo economisch mogelijk kan vervoeren. Wie haalt hiermee de meeste punten? Voor 3 tot 6 spelers vanaf 10 jaar. Duur: ongeveer een half uur.

Het spel

Gepakt & Gezakt speel je in een aantal transportronden. Aan het begin van iedere ronde gooit iedere speler met de dobbelstenen, en pakt het aantal houten colli dat op die kleur dobbelsteen staat (de blauwe dobbelsteen, bijvoorbeeld, heeft alleen een 0, 1 en 2, omdat dat de grootste en lastigste vracht is). Als iedereen zijn vracht heeft draaien de spelers de beschikbare vrachtwagens om, waarna iedere speler er zo snel mogelijk één kiest. Nadat de spelers hun vrachtwagens hebben volgeladen berekenen ze hoeveel punten de ronde heeft gekost (of oplevert), en begint de volgende ronde. Als een van de spelers geen punten meer over heeft is het spel afgelopen, en wint de speler met de meeste punten.

Spelmateriaal

• 30 vrachtwagens (met verschillende laadoppervlakten en hoogten)
• 5 dobbelstenen (met verschillende kleuren en waarden)
• 64 puntenfiches (met verschillende waarden)
• 96 houten vrachten (met verschillende lengten)

Voorbereiding

Schud de vrachtwagenkaarten en leg deze gedekt op tafel. Leg de houten blokjes (‘colli’) op kleur gesorteerd op tafel. Iedere speler krijgt 75 punten; de resterende puntenfiches komen als ‘bank’ op tafel. De jongste speler begint.

Spelverloop

Elke ronde heeft dezelfde volgorde en bestaat uit de volgende 4 fasen:

1. Lading dobbelen
2. Vrachtwagens kiezen
3. Vrachtwagens laden
4. Punten tellen en inleveren.

1. Lading dobbelen

Om de beurt gooien de spelers de 5 gekleurde dobbelstenen. Ze pakken per kleur zoveel houten colli als op de dobbelsteen staat. Dit is de lading. Denk nu na af je een grote, kleine, hoge of lage vrachtwagen kunt gebruiken.

2. Vrachtwagens kiezen

In een spel met 3 of 4 spelers, krijgen de spelers 2 vrachtwagenkaarten van de gedekte stapel, bij 5 of 6 spelers krijgen ze 1 vrachtwagenkaart.
Als één van de spelers ‘Gepakt & Gezakt!’ roept, draaien alle spelers tegelijk hun vrachtwagen(s) om. Het getal op de kaart geeft aan hoe hoog kan worden geladen.
Iedere speler pakt nu zo snel mogelijk één van de vrachtwagens die voor een ander ligt. Je mag geen vrachtwagen pakken die je zelf hebt omgedraaid.
De laatste speler die nog geen vrachtwagen heeft gepakt is de pineut: hij moet de bovenste vrachtwagen van de gedekte stapel pakken, en heeft dus geen keuze meer. De spelers mogen altijd, in plaats van een openliggende vrachtwagen, de bovenste kaart van de gedekte stapel pakken. Een gok, dus.

3. Vrachtwagens laden

De spelers proberen zoveel mogelijk van hun colli op de vrachtwagen te laden (en hebben, als het goed is, een geschikte vrachtwagen gekozen). Snelheid is hierbij niet belangrijk. Het getal op de vrachtwagenkaart geeft aan in hoeveel lagen er mag worden gepakt. Lading mag niet boven een lege plek van de lading eronder hangen. Er mag horizontaal en vertikaal worden gestapeld.

4. Punten inleveren
Als iedereen klaar is met inladen, worden de punten geteld. En dat gaat zo.
Is er plaats over in de vrachtwagen? Elke vrije plek (waar dus nog een witte houten colli zou passen) kost 1 punt aan de bank.
Is er lading over? Iedere speler betaalt voor elke houten vracht die hij niet in zijn vrachtwagen kwijt kon, twee keer zoveel punten als de collo lang is. Een wit blokje dat normaal 1 punt is, kost nu 2 fiches; een lange donkerblauwe kost nu maar liefst 10 punten.
Het teveel aan plaats en lading wordt bij elkaar opgeteld; iedere speler betaalt dat aantal punten aan de bank. Behalve 1 speler!
De beste speler van een ronde (die dus de minste punten hoefde in te leveren), krijgt 10 punten van de bank. Hij betaalt evengoed zijn minpunten.

De ronde is nu afgelopen. De houten colli gaan weer terug in de voorraad, de vrachtwagens die in deze ronde waren gebruikt gaan op de aflegstapel. Als de trekstapel van de vrachtwagenkaarten op is, schud je de aflegstapel en gebruik je deze kaarten weer.

Einde van het spel

Als een speler aan het einde van een ronde geen puntenfiches meer over heeft, eindigt het spel. De speler die de meeste punten overheeft, is de winnaar. Een gelijkspel is mogelijk; dan wordt de overwinning gewoon gedeeld.

Genomineerd

In 2009 werd Gepakt & Gezakt genomineerd voor ‘Speelgoed van het jaar’ in de categorie 8 tot 12 jaar.

Ten slotte

• Gepakt & Gezakt is bedoeld als grappig tussendoortje. Dat is te zien aan de doos, die overigens behoorlijk flink is voor de inhoud.
• Je keuze van de vrachtwagen is de enige keuze die je hebt. Maar: je moet die vrachtwagen zó snel kiezen (om te voorkomen dat je helemaal geen keuze meer hebt en de bovenste kaart van de trekstapel moet pakken), dat je geen tijd hebt om echt goed te kijken.
• Als je de pech hebt veel grote colli te hebben gedobbeld, en er is geen grote vrachtwagen die je kunt kiezen, ben je de pineut en kost die ronde je heel veel punten. Een behoorlijke geluksfactor, dus. En eigenlijk ook wel wat frustratie.
• Ik ben er, vreemd genoeg, ’ingestonken’ bij een spellenbeurs. Ik speelde het spel een paar keer, en vond het hilarisch. Met plezier speelde ik een paar spellen achter elkaar, en had het flinke aankoopbedrag ervoor over. Eenmaal thuis begon de te grote geluksfactor toch snel tegen te staan. Soms helpt het om de regels een beetje naar eigen hand te zetten.
• Een aardig tussendoortje en een leuk idee. Maar veel meer ook niet.