Puzzelen en blind of slechtziend? Ja, dat kan!

Haast iedereen houdt wel van puzzelen, in welke vorm dan ook: legpuzzels, kruidwoordraadsels of digitale puzzels. Als je plots of geleidelijk aan je gezichtsvermogen verliest, dan denk je vast dat puzzelen niet meer mogelijk is. Niets is echter minder waar. Gespecialiseerde organisaties en blindennazorgwerken spannen zich in om toegankelijke puzzels aan te bieden voor jong en oud. Zo opent zich een heel nieuwe wereld voor blinden en slechtzienden. Op die manier krijgen ze mentaal voldoende uitdaging en hebben ook zij een fijn tijdverdrijf.

• Kruiswoordraadsels
• Eduvip
• Spelletjesgigant
• Gewone winkels
• Legpuzzels
• Digitale puzzels

Kruiswoordraadsels

Eduvip

Eduvip biedt allerlei puzzels aan die de logica en het wiskundig- en rekenvermogen ondersteunen.

Via een Word-document zijn bijvoorbeeld binaire puzzels beschikbaar. Het document geeft eerst een handleiding weer over hoe je moet starten met de binaire puzzels. Deze dient de begeleider immers nog te maken zodat de blinde of slechtziende persoon er mee uit de voeten kan. Spelregels, enkele voorbeelden, en uiteraard de opdrachten zelf staan in het document. (http://www.eduvip.nl/binaire-puzzels-voor-brailleleerlingen-2/)

Andere Word-documenten bieden rekenkundige en wiskundige puzzels aan, ook voor braillegebruikers. De opdrachten zijn voldoende duidelijk en mensen kunnen meteen van start gaan. (http://www.eduvip.nl/rekenkundige-en-wiskunde-puzzels/)

Tot slot geeft de Eduvip-website allerlei tips over hoe het onderwijspersoneel best omgaat met slechtziende of blinde kinderen die graag willen puzzelen. (http://www.eduvip.nl/spelmateriaal-groep-1-2/)

Spelletjesgigant

Bij Spelletjesgigant uit Goirle is het mogelijk om allerlei puzzelboeken in grootletterdruk online te kopen: cryptogrammen, doorlopers, kruiswoordraadsels, labyrinten, sudoku’s, woordzoekers, Zweedse puzzels en meer is beschikbaar bij Spelletjesgigant.nl. Het is eveneens mogelijk om zich via de website in te schrijven voor een digitale nieuwsbrief.

Gewone winkels

Af en toe vind je in gewone (online) winkels kruiswoordraadsels en puzzelboeken in grootletterdruk terug. Het is namelijk zo dat niet elke slechtziende persoon graag grootletterdruk gebruikt; soms prefereert hij een lees- of handloep om met de puzzels aan de slag te gaan.

Legpuzzels

Bartiméus is een groot blindennazorgwerk in Nederland. Deze organisatie heeft een uniek concept ontwikkeld voor legpuzzelliefhebbers met een visuele handicap. Bartiméus stelt enkele gratis digitale puzzelontwerpen met een handleiding beschikbaar via de speciaal ontworpen themawebsite http://www.bartimeus.nl/puzzels. Deze zogenaamde “Buzzels” zijn met een 3D-printer afdrukbaar zodat de puzzel na het afdrukken in driedimensionaal formaat (3D-formaat) verschijnt. Blinden en slechtzienden voelen vervolgens de puzzelstukken die een verschillende hoogte, vorm en spoor bezitten. De mogelijkheden via 3D-printing zijn eindeloos. Zo kiest de gebruiker zelf het ontwerp, het materiaal en de kleur. Er zijn zowel tactiele puzzels voor beginners als gevorderden beschikbaar en daarenboven kunnen mensen van alle leeftijden puzzelen via Buzzels.

Wie graag een doolhofpuzzel maakt, is bij “Even denken” in Maassluis aan het juiste adres. Zij bieden een toegankelijke plastic puzzel aan die je zonder je ogen kan maken. De doolhofpuzzel werkt met een staaf waaraan een ring zit. In de ring zit een doolhof. Vervolgens moet je proberen om de ring naar boven (weg van de staafvoet) of weer naar beneden (terug naar de staafvoet) te krijgen via het doolhof. De puzzel is online te bestellen via de website.

Bol.com is een online webwinkel waar je ook spelletjes kan kopen, waaronder een tangram, een oud-Chinese puzzel die bestaat uit zeven geometrische houten vormen.

Tot slot is er nog de zeer bekende Rubik’s Cube. Op eenvoudige wijze is deze aan te passen door braille-etiketjes te kleven op de vakjes. Er zijn bovendien aangepaste varianten op de Rubik’s Cube ontworpen. Deze kubussen bevatten dan andere materialen, kleuren en texturen. Deze zijn voorlopig echter niet op de markt te krijgen, maar een handige Harry kan deze wellicht zelf maken.

Digitale puzzels

PuzzleSight is een non-profit online puzzelproject dat zich op alle visueel gehandicapten richt, voornamelijk op oudere blinden en slechtzienden, omdat zij vaak last hebben van oogproblemen en veelal geen braille gebruiken. Het digitale project werkt namelijk met spraakondersteuning, vergrotingstechnieken, vereenvoudigde menu’s en specifieke kleurschema’s die individueel in te stellen zijn. Best zet de puzzelaar zijn schermuitleesprogramma uit want de website werkt automatisch met spraak. Een waaier van puzzels zijn op de website te vinden: cryptogrammen, kruiswoordpuzzels, sudoku’s enzovoort. (http://www.puzzlesight.nl)

Apps zijn in trek, ook bij blinden en slechtzienden. Flink wat smartphones zijn toegankelijk voor deze doelgroep waardoor de weg geopend is om met apps te werken. Blindfold Sudoku is een voorbeeld van een toegankelijke iPhone-app. Deze valt te downloaden in de app-store: https://itunes.apple.com/us/app/blindfold-sudoku/id915175243?mt=8

Lees verder

• Lezen in braille, grootletterdruk en gesproken lectuur
• Plots blind of slechtziend. En wat nu?
• Beeldschermloep: Hulpmiddel met camera voor slechtzienden
• Omgangstips met blinden en slechtzienden
• ZieZo-beurs: Nationale beurs rond blinden en slechtzienden