Lezen in braille, grootletterdruk en gesproken lectuur

Wie houdt er niet van lezen? Even vrije tijd 's avonds of tussen de middag, en al snel grijp je naar je krant, een dagblad, een boek of wie weet wel een cursus. Ook mensen met een visuele handicap houden van lezen. Zij gebruiken hiervoor hun vingers (brailleboeken) of oren (Daisy-luisterboeken), en voor slechtzienden bestaat er lectuur in grootletterdruk. En uiteraard is digitale lectuur ook niet meer weg te slaan voor deze doelgroep. Door deze aangepaste lectuur participeren blinden en slechtzienden volwaardig in de maatschappij. Enkele omzetcentra en bibliotheken zorgen er voor dat je je niet hoeft te vervelen als je niet meer (goed) kan zien.

• Mogelijkheden bij leesbeperking: Lezen in braille, grootletterdruk en gesproken lectuur
• Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden (CBB)
• Dedicon, grenzeloos lezen
• Multitekst
• Bibliotheekservice Passend Lezen
• Tactile View: Afbeeldingen omzetten in reliëf

Mogelijkheden bij leesbeperking: Lezen in braille, grootletterdruk en gesproken lectuur

In haast alle Vlaamse en Nederlandse bibliotheken is er een aanbod van grootletterboeken en soms beperkt wat audioboeken of zelfs wat Daisy-boeken. Voor een zeer grote selectie van boeken en aanpassingen als je visueel beperkt bent, kan je terecht bij diverse gespecialiseerde organisaties zoals o.a. omzetcentra en bibliotheken.

Blinden en slechtzienden hebben diverse mogelijkheden om te lezen:

• Met een beeldschermloep / TV-leesloep
• Met een brailleleesregel en/of spraaksynthesizer en/of vergrotingsprogramma op de computer
• Met een Daisy-speler (toestel, app, smartphone, ...)
• Met een zelfstandig en compact voorleestoestel

Zij kunnen hierbij terecht bij verschillende organisaties en bibliotheken.

Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden (CBB)

De CBB uit Ermelo stelt voornamelijk christelijke kranten en tijdschriften beschikbaar in gesproken en digitale vorm, in braille en in grootletterdruk. Wie graag dagboeken, de bijbel, psalmboeken, liedbundels en andere christelijke uitgaven wenst te lezen, is bij de CBB aan het goede adres. Het is mogelijk om gratis een catalogus aan te vragen bij de CBB. Bibliotheekservice Passend Lezen werkt eveneens samen met de CBB want de CBB produceert voor hen boeken in gesproken vorm en kranten en tijdschriften in braille en grootletterdruk. Daarnaast zet de CBB ook kerkelijke lectuur om in verschillend leesvormen voor bedrijven, overheden, andere organisaties en verenigingen.

Dedicon, grenzeloos lezen

De grootste omzetorganisatie in Nederland maakt aangepaste leesvormen voor alle mensen met een leesbeperking. Dedicon biedt een waaier van boeken, tijdschriften, kranten en magazines aan. Dedicon, die gevestigd is in Grave, werkt met gesproken, digitale, vergrote en braillevormen om materiaal om te zetten voor school, werk of vrije tijd. Daarnaast stelt Dedicon bladmuziek in braille en gesproken vorm ter beschikking voor muzikanten met een visuele handicap. Tot slot heeft Dedicon diverse voelboekjes en jeugdboeken in grootletterdruk in het assortiment voor kinderen.

Multitekst

Multitekst (http://www.multitekst.eu) uit Wijk Bij Duurstede is opgericht door een blinde man die voor lotgenoten teksten omzet in digitaal, gesproken of brailleformaat of grootletterdruk. Multitekst corrigeert eveneens digitale teksten.

Bibliotheekservice Passend Lezen

Bibliotheekservice Passend Lezen uit Den Haag staat open voor iedereen met een leesbeperking. Niet alleen visueel gehandicapte lezers kunnen hier terecht maar ook dyslectici of bedlegerige personen bijvoorbeeld zijn van harte welkom. De organisatie biedt tienduizenden boeken aan, die je van thuis uit kan bestellen. Maar ook kranten en tijdschriften zijn beschikbaar in alle soorten leesvormen. Zelfs hoorspelen kan je downloaden via de site. De organisatie zet zich voorts ook in om lectuur om te zetten in grootletterdruk, gesproken vorm en braille, bijvoorbeeld artikelen, bijsluiters, brieven, contracten, gebruiksaanwijzingen, vergaderstukken, ... Daarnaast is het mogelijk om allerlei kaarten en plattegronden te laten afdrukken, eventueel gecombineerd met grootletterdruk. Het is tot slot mogelijk om je via de website aan te melden als klant van de Bibliotheekservice Passend Lezen.

Tactile View: Afbeeldingen omzetten in reliëf

Soms is het moeilijk of onmogelijk om voor slechtziende of blinde studenten afbeeldingen uit te lezen. Het bedrijf "Thinkable" (http://thinkable.nl) uit Huissen heeft hiervoor een oplossing bedacht. Tactile View is speciale software die afbeeldingen omzet in reliëf voor personen met een visuele handicap. Reliëfafbeeldingen zijn namelijk af te tasten en te interpreteren door deze doelgroep. Hiervoor is een omvangrijke internationale webcatalogus beschikbaar al is het ook mogelijk om afbeeldingen op zwelpapier af te drukken. De afbeelding is dan met een speciale zwarte of donkergrijze stift getekend op zwelpapier dat je in een oventje kan stoppen. De afbeelding komt er na opwarming uit als een reliëfafbeelding. De software is toegankelijk voor blinde en slechtziende personen via een schermuitleesprogramma, maar ook voor ziende personen door middel van de muis of het toetsenbord. Bovendien kan je via diverse tekentools de afbeelding vereenvoudigen en is de afbeelding af te drukken op bijna elke brailleprinter. De software is al in vele talen beschikbaar, dient maar éénmalig aangekocht en geactiveerd te worden via e-mail en ondersteunt talrijke bestandsformaten alsook besturingssystemen.

Lees verder

• Blind/Slechtziend en studeren aan de hogeschool/universiteit
• Hoe werk je met de computer als je niet (goed) meer ziet?
• Plots blind of slechtziend. En wat nu?
• ZieZo-beurs: Nationale beurs rond blinden en slechtzienden