Ontspannend en leerzaam: het maken van een legpuzzel

Het maken van een legpuzzel kan een ontspannende bezigheid zijn. Daarnaast is het ook nog eens leerzaam om te doen. Er zijn verschillende soorten legpuzzels. Deze variëren van makkelijk tot zeer moeilijk. Dat heeft onder andere te maken met het aantal stukjes, maar ook met hoe de stukjes uitgesneden zijn en om wat voor soort afbeelding het gaat. Er zijn diverse producenten van legpuzzels, waarvan Ravensburger en Jumbo vermoedelijk de bekendste zijn.

• Legpuzzel
• Ontstaan legpuzzel
• Niet alleen leuk, maar ook leerzaam
• Fabrikanten van legpuzzels
• Fabricage van legpuzzels
• Gebruik van verschillende materialen
• Ontwerp zelf een legpuzzel
• Grootste puzzel ter wereld

Legpuzzel

Het maken van een legpuzzel is leuk om te doen. Naast dat het leuk is, is het ook nog eens leerzaam. Er zijn verschillende soorten legpuzzels. De een is gemakkelijker dan de ander. Dat heeft te maken met de soort afbeelding, het aantal stukjes (500, 1.000, 1.500, 2.000, 3.000, 5.000, 9.000, 10.000, 18.000 of 24.000) en de vorm van de stukjes. Om je puzzel gemakkelijk te kunnen vervoeren - omdat je de (eet)tafel nodig hebt - kun je de puzzel maken op een stuk hout. Ook kun je de puzzel maken op een speciale puzzelmat.

Ontstaan legpuzzel

Het ontstaan van de legpuzzel gaat behoorlijk ver terug. In 1760 bedacht John Spilsbury - een winkelier en maker van kaarten uit Londen - al de eerste legpuzzel speciaal voor scholen voor het onderdeel aardrijkskunde (geografie). Hij plakte landkaarten op een dun stuk hout en zaagde dat precies bij de grens van ieder land uit. Op die manier leerden kinderen op een ongedwongen manier waar de landen precies lagen. Sinds 1800 passen de puzzelstukjes in elkaar, waardoor ze niet meer kunnen verschuiven, maar dat was bij de allereerste legpuzzels nog niet het geval. Toen lagen de stukjes tegen elkaar aan.

Niet alleen leuk, maar ook leerzaam

Velen onder ons kunnen zich vast nog wel herinneren dat we op jonge leeftijd op school en/of thuis een legpuzzel maakten. Die puzzel bestond veelal uit grote stukken (vloerpuzzel) die gemakkelijk aan elkaar te leggen waren. Ook bestonden die puzzels uit weinig stukjes. Kregen we zo'n puzzel omdat we dan rustig aan het spelen waren, of had het stiekem ook een functie? Het maken van een legpuzzel stimuleert de hand-oog-coördinatie en ook de fijne motoriek wordt verder ontwikkeld. Het maken van een legpuzzel is goed voor het geheugen, voor zowel jong als oud. Tijdens het maken van een legpuzzel worden de hersenen gestimuleerd en getraind en dat is weer een positieve bijkomstigheid voor mensen die aan Alzheimer lijden. Maar naast dat het leerzaam is, is het ook gewoon leuk om te doen.

Fabrikanten van legpuzzels

Anno 2020 zijn er diverse fabrikanten van legpuzzels. Een aantal hiervan zijn:

• in Noorwegen produceert L.A.Larsen AS sinds 1953 educatieve legpuzzels voor kinderen.
• in het Duitse Ravensburg maakt Ravensburger AG sinds 1883 legpuzzels.
• in Zaandam maakt Koninklijke Jumbo BV naast spelletjes ook puzzels. Dat doen ze ongeveer sinds 1880.
• ook zit King International BV in Zaandam. Zij produceren sinds 1970 legpuzzels.
• Educa Borras is een Spaanse producent van legpuzzels. Zij produceren sinds 1894 legpuzzels.
• Grafika - Alizé Group is gevestigd in het Franse Behren-Les-Forbach. Zij produceren pas sinds 2014 legpuzzels.

Fabricage van legpuzzels

Een legpuzzel wordt in een fabriek gefabriceerd. Er zijn tal van afbeeldingen die daarvoor gebruikt worden. Maar hoe gaat het maken van een legpuzzel eigenlijk in zijn werk? Per puzzel wordt er gebruik gemaakt van één hele afbeelding. Die afbeelding wordt met lijm op een stuk karton geplakt. Vervolgens moet het stuk karton met daarop de afbeelding een paar dagen drogen (alle vocht van de lijm moet geheel uit het karton zijn). Zodra de afbeelding goed droog is, gaat het stuk karton met daarop de gedroogde afbeelding door een stansmachine. In die machine zitten verschillende patronen van mesjes die in de afbeelding worden geduwd (gestanst). Zodra dat proces klaar is, worden de puzzelstukjes machinaal losgemaakt en verdwijnen de puzzelstukjes in een plastic zakje. Dat plastic zakje wordt vervolgens in de doos gedaan die bestemd is voor desbetreffende puzzel.

Gebruik van verschillende materialen

Er zijn natuurlijk tal van legpuzzels die van karton zijn gemaakt, maar legpuzzels worden ook van andere materialen gemaakt. Denk maar eens aan foam, rubber of chocolade.

Ontwerp zelf een legpuzzel

Het is een leuk idee om een eigen ontworpen legpuzzel cadeau te geven. Hiervoor kun je zelf een afbeelding uitkiezen. Als je het helemaal zelf wilt maken, kun je een foto afdrukken, of dat laten doen, en die foto vervolgens zelf op karton plakken. Met een schaar, of eventueel mesje, knip of snij je zelf de stukjes uit. Zo heb je een heel leuk persoonlijk cadeau. Vind je dat te veel werk? Dan kun je ook online een legpuzzel van je eigen afbeelding laten maken. Dat kan in 2020 onder andere via:

• Kruidvat
• Hema
• Myravensburger.com
• Fotopuzzelshop.nl

Grootste puzzel ter wereld

De grootste legpuzzel ter wereld is in 2008 door Ravensburger AG gemaakt. Die legpuzzel bestaat uit maar liefst 1.141.800 stukjes en is gemaakt ter ere van hun 125-jarig bestaan. Die legpuzzel is onmogelijk in huis te maken. Er zijn ook grote legpuzzels die je wel thuis zou kunnen maken:

• een legpuzzel van 32.526 stukjes van Ravensburger AG (2010)
• een legpuzzel van 40.320 stukjes van Ravensburger AG (2016)
• een legpuzzel van 42.000 stukjes van Educa Borras (2018). De puzzel heeft de naam Travel around the world.

Lees verder

• Praktische middelen bij maken van legpuzzel