Bridge voor gevorderden: jacobytransfer en staymanconventie

Bij bridge is het belangrijk om goed aan je tegenstander te vertellen wat je in je hand hebt. Dit doe je door het bieden. Een speler met een sterke hand kan een openingsbod doen. Hiermee zegt hij iets over het aantal punten in zijn hand, en over zijn beste kleur. Een openingsbod dat veel informatie geeft is het 1 sans-openingsbod. Dit bod wordt gedaan met vijftien tot zeventien punten in sansverdeling. De jacobytransfer en de staymanconventie zijn antwoorden op dit bod. Deze conventies zijn bedoeld om erachter te komen of er een fit in een hoge kleur is, en of de manche haalbaar is of niet. Mocht je de basis van bridge niet kennen is het aangeraden om eerst de theorie over openingsboden tot je te nemen. Hierna zijn de volgboden een stuk beter te begrijpen.

Het openingsbod 1 sans

Wanneer een speler 1 sans opent zegt hij dat hij vijftien, zestien of zeventien punten in zijn hand heeft. Tevens zegt hij dat de verdeling van zijn hand een sansverdeling is. Dat wil zeggen 4-3-3-3, 4-4-3-2 of 5-3-3-2. Na het openingsbod 1 sans kan er gekeken worden of het mogelijk is om de manche te spelen. Het liefst 4 harten of 4 schoppen, en anders 3 sans. 4 harten en 4 schoppen zijn namelijk meer punten waard dan 3 sans. Om uit te zoeken of er een manche mogelijk is en om te kijken of er een fit is in een van de hoge kleuren, dat wil zeggen dat je er samen minstens acht hebt, zijn de jacobytransfer en de staymanconventie bedacht.

De jacobytransfer

De jacobtransfer is een manier om aan te geven dat je een vijfkaart hebt in een van de hoge kleuren, harten of schoppen dus. Dit doe je door één soort lager te bieden. Dus heb je vijf harten dan bied je 2 ruiten. De partner moet dan 2 harten bieden. Met vijf schoppen bied je 2 harten en moet je partner 2 schoppen bieden. De reden om op deze manier te spelen in plaats van zelf gewoon je kleur bieden is de volgende. De hand van degene die 1 sans opende heeft veel punten, waarschijnlijk die van jou minder. Het is beter als de slechtere hand open komt te liggen dan wanneer de hand met alle punten op tafel ligt. De hand met de punten bevat namelijk meer nuttige informatie.

De jacobytransfer kan gedaan worden vanaf nul punten. Dit komt omdat een 2 harten of schoppen bod gemaakt meer punten oplevert dan een 1 sans bod. Ook is het zo dat het halen van een 2 harten of schoppen contract makkelijker gaat dan 1 sans. Als het team samen maar negentien punten heeft bijvoorbeeld wordt het halen van 1 sans erg lastig. 2 harten of schoppen kan echter prima worden gemaakt, want het team heeft de meerderheid in troef. Degene die de transfer speelt heeft er namelijk minstens vijf, en de openaar minstens twee. Samen hebben ze dus in het slechtste geval zeven troeven.

Wanneer degene die de transfer speelt wel genoeg punten heeft kan deze doorbieden na het verplichte antwoord van de openaar. Als richtlijn voor het kunnen spelen van de manche wordt normaliter 25 punten gezien. Daarnaast moet je om een manche te spelen in een kleur (dus niet sans atout) een fit hebben in die kleur. Dat wil zeggen dat je er samen ten minste acht hebt. Degene die 1 sans opende had vijftien tot zeventien punten. Als je dus tien of meer punten hebt kun je 3 sans bieden nadat je partner de transfer gecompleteerd heeft. Je weet namelijk dat je genoeg punten hebt voor de manche, maar nog niet of je een fit hebt. Je zou immers samen maar zeven troeven kunnen hebben. Speelde je de transfer met zes harten of schoppen en heb je 10 of meer punten, dan kun je meteen 4 harten of 4 schoppen bieden. Als je acht of negen punten hebt kun je 2 sans bieden. Dit is een invitatie en betekent dat je genoeg hebt als de medespeler maximaal was, dus zeventien punten had. De keuze of de manche gespeeld gaat worden ligt dan bij de openaar. Als hij zeventien punten had doet hij het, bij zestien is het een twijfelgeval en bij vijftien punten past hij.

De staymanconventie

Ook de staymanconventie is bedoeld om een fit te vinden in een hoge kleur. Deze conventie kan echter pas gespeeld worden vanaf acht punten, omdat hij erop gericht is om in de manche terecht te komen. Je kunt deze conventie spelen als je acht of meer punten hebt en een vierkaart in ten minste een van de hoge kleuren. Met allebei kan het ook. Nadat je partner 1 sans heeft geopend bied jij 2 klaveren. Dit geeft dus aan dat je een vierkaart hebt in harten en/of schoppen. Als de openaar ook een vierkaart heeft in een van deze kleuren bied hij deze op twee-niveau. Dit kan omdat jij 2 klaveren hebt geboden. Wanneer hij in beide soorten een vierkaart heeft biedt hij harten, want van twee vierkaarten wordt altijd de laagste geboden. Als hij geen vierkaart heeft in een hoge kleur biedt hij twee ruiten.

Nadat de openaar heeft aangegeven of hij een hoge vierkaart heeft ben jij weer aan de beurt. Als hij geen hoge vierkaart heeft bied je met acht of negen punten 2 sans. Dit is weer een invitatie. De openaar kan met zeventien en misschien zestien punten naar 3 sans, met vijftien past hij. Als je zelf tien of meer punten hebt kun je meteen 3 sans leggen.

Heeft de openaar wel een hoge vierkaart dan zijn er twee opties. Jij hebt ook een vierkaart in deze kleur, of jij had de andere hoge vierkaart. Als jij ook een vierkaart hebt in deze kleur bied je met acht of negen punten 3 harten/schoppen. Met tien of meer punten kun je meteen naar vier-niveau, en dus de manche in. Heb jij de vierkaart die hij bood niet dan doe je hetzelfde als wanneer hij 2 ruiten had geboden.

Als jij 3 sans hebt geboden zou het kunnen zijn dat de openaar hier alsnog overheen gaat met 4 schoppen. Het kan immers zijn dat hij in beide soorten een vierkaart had. Dan bood hij harten. Als jij dan naar 3 sans gaat weet hij dat jij vier schoppen gehad moet hebben, en minsten tien punten. Dus dan kan hij naar 4 schoppen.

Lees verder

• Het kaartspel bridge: het openingsbod
• Het kaartspel bridge: spelregels en de basis van het bieden