Zelf kleding naaien; welke materialen zijn nodig

Zelf je kleding naaien is op de eerste plaats ontzettend leuk om te doen. Je bent creatief bezig en je maakt iets wat origineel is, want in geen een winkel hangt namelijk jouw kledingstuk, hoe leuk is dat. Zelf je kleding maken is ontspannend en geschikt voor iedereen. Een dagje achter de naaimachine en je creatie steeds meer tot een geheel zien worden zorgt voor een goed gevoel. Je creëert iets helemaal zelf en dat schept voldoening. Ook kan het op financieel vlak beter voor je zijn. Je kunt soms heel goedkoop aan stof komen en als je zelf een jurk, rok of broek kunt maken, scheelt dit aanzienlijk ten opzichte van de winkelprijzen. Het heeft dus echt alleen maar voordelen. Voordat je gaat beginnen is het handig om te weten welk gereedschap je nodig hebt. Goed gereedschap is namelijk het halve werk.

Inhoud

• Zelf kleding naaien
• Materialen bij de voorbereiding
• Materialen om patroon op stof te leggen
• Materialen voor het naaien van je kledingstuk
• Extra materialen die handig zijn

Zelf kleding naaien

Zoals het spreekwoord al zegt: 'goed gereedschap is het halve werk', dat wil zeggen dat met het juiste gereedschap je werk zo af is. Het is dus noodzakelijk om goed gereedschap te hebben, maar dit wil niet zeggen dat je meteen het duurste van het duurste moet kopen. Sommige zaken liggen misschien al wel in je keukenla en die kun je dan prima gebruiken. Er is verschil tussen gereedschap en goed gereedschap. Op een aantal spullen moet je gewoon niet bezuinigen en eenmalig investeren, zoals bijvoorbeeld je naaimachine.

Voordat je gaat beginnen moet je wel een aantal materialen hebben, je kunt namelijk niet zomaar beginnen. Je hebt een patroon nodig en materialen om je kledingstuk te maken. Wil je niet alles aanschaffen, omdat je niet weet of je kleding maken wel leuk vindt, probeer ze dan eerst te lenen. Je kunt ze dan later altijd nog aanschaffen. Ook moet je altijd rekening houden met je stof. Van een aantal gereedschappen heb je meerdere varianten nodig, zoals bijvoorbeeld naaimachinenaalden. De naald die je gebruikt is namelijk afhankelijk van de stof, daar moet je dus altijd rekening mee houden.

Materialen bij de voorbereiding

Allereerst heb je materialen nodig bij de voorbereiding. Je zoekt een patroon uit dat je graag wilt naaien en deze ga je dan uitteken op stof. Je hebt hiervoor de volgende materialen nodig:

Een patroon van je kledingstuk

Een patroon is een papieren versie van je naaiwerk. Er zijn verschillende bladen te koop, zoals de Knipmode en hier staan allerlei patronen in van kledingstukken. Het model dat je uiteindelijk wilt, trek je dan over op speciaal papier. Deze leg je later op stof en werk je uit. Bij alle patronen in deze bladen staat precies beschreven hoe het moet.

Patroonpapier

Dit is speciaal papier waarmee je patronen kunt overtrekken. Het is heel dun en doorzichtig papier en vaak te koop op een grote rol. Je kunt ze kopen met of zonder ruitjes. Patroonpapier met ruitjes wordt vaak gebruikt als je zelf een patroon uittekent. Voor het overnemen van patronen is de gewone goed genoeg. Het patroonpapier leg je dan op het patroon en met een pen of potlood trek je het patroon over op het patroonpapier.

Potlood/pen/gum

Je hebt een pen of potlood nodig om je patroon over te tekenen. Een gum is dan ook wel handig om bij de hand te hebben, voor als je verkeerde lijnen hebt gemaakt met een potlood, dan kun je deze makkelijk uitgummen.

Huishoudschaar

Je hebt een normale schaar nodig om de getekende patronen uit te knippen. Dit kan absoluut niet met een stofschaar. Je kunt gewoon een normale (huishoud)schaar hiervoor gebruiken.

Plakband

Je hebt plakband nodig om verschillende patroondelen aan elkaar te bevestigen, zoals een lange rok of een lange broek. Deze patronen liggen vaak in meerdere delen op het patroonblad en moet je later aan elkaar plakken.

Materialen om patroon op stof te leggen

Als je nu je papieren patroon helemaal uitgetekend en uitgeknipt hebt, is het tijd om je patroon op je gekozen stof te leggen, ook hiervoor heb je een aantal materialen nodig:

Stof

Heel belangrijk, een mooie stof voor je rok of broek.

Spelden

Spelden heb je nodig om het patroon op de stof te spelden en ook om de verschillende stofdelen op elkaar te spelden, voordat je ze gaat stikken. Je hebt ze in verschillende varianten, maar de spelden met een plastic kopje bovenop of een glaskopspeld is het fijnst, deze zijn makkelijk vast te pakken.

Kleermakerskrijt

Dit heb je nodig om tijdelijk iets te tekenen op stof, bijvoorbeeld om aan te geven hoe een patroon loopt of waar je moet knippen of stikken. Het is vaak gewoon een krijtje in de vorm van een driehoek of een plat staafje en het is gemaakt van kalk en het is makkelijk uitwasbaar.

Meetlint

Een meetlint is een flexibele centimeter op een rol, waarmee je onder andere de maten kunt opmeten of om verschillende stofdelen uit te meten op de stof. Je hebt deze echt nodig. Zorg dat je een goed en flexibel meetlint koopt, sommige meetlinten zijn wat stugger, deze werken niet prettig.

Stofschaar

Een stofschaar is onmisbaar voor iedereen die zelf kleding naait. Deze schaar wordt dan ook alleen gebruikt voor het knippen van stof en mag nergens anders voor gebruikt worden. Op een goede stofschaar moet je ook niet beknibbelen. Je herkent een goede stofschaar aan het model, hij moet goed in je hand liggen en als je er stof mee knipt moet hij door de stof glijden. Ben je rechtshandig, dan heb je een rechtshandige stofschaar nodig en ben je linkshandig, dan schaf je een linkshandige stofschaar aan. Als je een verkeerde schaar hebt, dan voel je dit en kun je niet goed de stof knippen. Een goede kwaliteit stofschaar kun je het beste kopen bij een naaimachinezaak of een fourniturenzaak. Deze verkopen ook daadwerkelijk stofscharen en dan weet je zeker dat je een schaar hebt die vloeiend je stof knipt.

Rijggaren

Dit is een speciaal soort garen dat je gebruikt om het patroon op de stof te rijgen, nádat je deze geknipt hebt. Dit wordt ook wel doorslaan genoemd. Dit speciale garen is vrij zwak en makkelijk breekbaar, zodat het later makkelijker te verwijderen is. Als je het patroon op de stof hebt geregen, dan volg je later deze lijnen met de naaimachine.

Materialen voor het naaien van je kledingstuk

Als je alles goed doorlopen hebt, is het nu tijd om je kledingstuk in elkaar te zetten. Ook hiervoor heb je belangrijke materialen nodig, zoals natuurlijk je naaimachine.

Naaimachine

Je naaimachine is misschien wel het belangrijkste onderdeel, want zonder naaimachine kun je niets. Zorg voor een goede kwaliteit, want het is de bedoeling dat je hem eenmalig aanschaft, dus investeer in je naaimachine. Een goede naaimachine kan een leven lang meegaan en heeft een goede motor, zodat hij op verschillende stoffen gebruikt kan worden. Brother, Singer en Husqvarna zijn een paar merken die bekend staan om hun perfecte kwaliteit met een lange garantie. Koop liever geen naaimachine bij een voordelige supermarkt, deze zijn vaak van veel mindere kwaliteit en kunnen lang niet alle stof verwerken omdat de naaimachine motorisch niet sterk genoeg is.

Naaimachinenaalden

Deze naalden zijn onderdeel van de naaimachine en ook ontzettend belangrijk. Je moet echt naalden kopen van een goed merk, zoals het merk Schmetz. Goedkopere naalden hebben vaak een slechtere punt die de stof beschadigen en hebben sneller de kans om te breken. Bezuinig niet op naaimachinenaalden en zorg dat je verschillende diktes hebt, voor verschillende soorten stof. Je moet altijd kijken welke stof je gaat gebruiken. Gebruik je namelijk niet de juiste naald bij de goede stof, dan heb je kans dat de naaimachine niet goed stikt in de stof en steken overslaat. Vaak koop je deze naalden in een setje met verschillende diktes, en ze zijn vaak genummerd van 70 tot 110. Voor dunne stoffen gebruik je nummer 70, voor gemiddelde, normale stoffen nummer 80. Werk je met stretchstof dan gebruik je een stretchnaald nummer 75 en voor dikke stoffen gebruik je een jeansnaald nummer 95. En voor hele dikke stof zoals echt leer of zeil heb je dikte 100 of 110 nodig.

Garen

Heel belangrijk, zonder garen naai je niets in elkaar. De basiskleuren zwart en wit mogen sowieso niet ontbreken. Maar zorg ervoor dat je bij elk project de juiste kleur garen gebruikt. Houd ook rekening met de stof, of het dunne stof of dikke stof is en pas je garen hierop aan. Bij dunne stof of stretchstof gebruik je dun garen, voor dikkere stoffen of katoen kun je normaal garen gebruiken.

Draadinsteker

Dit is een speciaal hulpmiddel van metaal of aluminium waarmee je de draad door de naald kunt krijgen. Niet noodzakelijk, maar wel handig voor diegene die hier erg veel moeite mee hebben. Deze kun je gebruiken bij de naalden voor de naaimachine, maar ook bij andere naainaalden.

Spoeltjes

Spoeltjes zijn absoluut nodig voor de onderdraad. Het is heel belangrijk om naaimachinespoeltjes te kopen die goed passen in het spoelhuis van je naaimachine. Je kunt ook universele spoeltjes kopen, maar deze geven vaak problemen, zoal het geven van te veel onderdraad of het knappen van de draad, maar het spoeltje kan ook vastlopen.

Tornmesje

Dit is een speciaal mesje waarmee je je gestikte naad, ook wel stiksel genoemd, weer kunt uithalen. Het mesje heeft een gevorkt uiteinde, waarvan de ene tand langer is dan de andere tand. Tussen de twee tanden zit een soort van mesje. Bij het gebruik van een tornmesje schuif je de langere tand onder het stiksel, zodat het stiksel tegen de scherpe rand komt. Op deze manier haal je het stiksel los. Zorg dat je een tornmesje hebt met een langer handvat, deze ligt prettiger in de hand.

Naainaalden

Heel veel mensen verwarren naainaalden met spelden of naaimachinenaalden, maar naainaalden zijn wat anders. Deze naalden heb je nodig om met de hand iets te naaien. Een naainaald heeft een scherpe punt en aan de bovenkant zit een oogje waar de draad door heen gaat. Met de hand naai je dan onderdelen aan elkaar. Je hebt ze ook nodig om knopen aan te naaien, maar de meeste naaimachine kunnen dit tegenwoordig ook. Je hebt verschillende diktes van deze naalden. Schaf een set naainaalden aan van een goede kwaliteit.

Extra materialen die handig zijn

Er zijn een aantal materialen die handig zijn om te hebben tijdens het naaien van kleding. Sommige zaken zijn niet perse heel belangrijk, maar ze zijn er om je werk makkelijker te maken of zorgen ervoor dat je zelfgemaakte kleding er mooier van wordt.

Verschillende scharen

Naast het gebruik van de stofschaar een papierschaar zijn er nog een aantal scharen die handig zijn. Een kartelschaar is een speciale schaar met gekartelde snijbladen. Handig om voering en vilt mee te knippen, maar wordt ook veel gebruikt voor het knippen van de naden, zodat ze minder gaan rafelen. Een borduurschaartje is heel klein en scherp, die is heel handig om dicht bij de stof draadjes weg te knippen. Niet echt noodzakelijk, maar het kan wel handiger zijn. Een knoopsgatenschaartje is een speciaal schaartje waarmee je knoopsgaten kunt knippen, nadat je ze rondom gestikt hebt. Maar je kunt dit ook doen met een tornmesje of ander scherp schaartje.

Naaikoffer

Een naaikoffer is handig om al je gereedschap bij elkaar te houden. Deze koffer is speciaal gemaakt voor je naaigereedschap en heeft vaak speciale vakjes voor verschillende materialen. Zo is er een vakje met allemaal pinnetjes, waar je klosjes garen op kunt zetten of speciale gleufjes voor je spoeltjes. Maar als je thuis een eigen mandje of koffertje hebt kun je die ook gebruiken. Noodzakelijk is het niet, wel handig.

Carbonpapier voor stof

Handig om patronen op stof over te brengen, zonder dat je hoeft door te slaan. Je legt een vel carbonpapier tussen het patroon en de stof en je volgt met het radeerwieltje het patroon. Alles neem je over, zoals coupenaden, splitten etc. Op de stof zullen de lijnen zichtbaar worden waar je dan overheen moet stikken. Op deze manier hoef je je stof niet door te slaan. Het is makkelijk, omdat het veel tijd scheelt.

Radeerwieltje

Dit wieltje gebruik je samen onder andere met carbonpapier. Door met het wieltje over de lijnen van het patroon te gaan, wordt het patroon afgedrukt op de stof. Ze zijn verkrijgbaar met een getand of een glad mesje.

Stopnaald

Dit is een speciale naald met een stompe punt en een groot oog, waarmee je textiel kunt repareren. Maar je gebruikt deze naald ook bij het terugsteken van draadjes of om biesjes te keren.

Strijkijzer en strijkplank

Erg handig om de gestikte naden uit te strijken en kleding glad te maken. Doe je dit niet, dan zie je heel duidelijk dat je kleding zelf genaaid is, omdat de stiknaad bol blijft staan. Ook handig om te gebruiken bij het persen van zomen.

Naadtoeslagmagneet

Heel handig om de extra naad toe te voegen aan je werk, zonder dat je hoeft te meten. Je plaatst de magneet op het bovenste blad van je schaar en je knipt het patroon meteen uit je stof, inclusief de naad! Deze magneet vervangt de zoommaat, dit is een handige liniaal om zomen en naden makkelijk af te tekenen.

Rolmes

Een heel handig gereedschap voor het recht snijden van stoffen. Gebruik een rolmes altijd in combinatie met een speciale liniaal en je snijdt altijd recht, zonder happen in de stof. Gebruik hierbij altijd een snijmat.

Snijmat

Een speciale mat die je gebruikt in combinatie met een rolmes. Koop een grote snijmat voor stoffen, zo voorkom je dat je over de rand heen snijdt.

Speldenkussen/ speldenmagneet

Niet noodzakelijk, maar wel handig om spelden in de te prikken tijdens het werken. Je hebt kussentjes waar je de spelden in kunt prikken, maar je heb ook magnetische speldenkussen, daar leg je gewoon de spelden op en dan blijven ze aan het bakje vastzitten.

Veiligheidsspeld

Een veiligheidsspeld is een heel handig hulpmiddel om koordjes en elastiek door een tunnel te rijgen.

Breinaald of haaknaald

Een breinaald kun je gebruiken om gestikte hoekjes goed naar buiten te duwen. Sommige naaisters gebruiken ook de punt van de schaar, maar dit kan wel eens misgaan en dan knip je een gat in je nieuwste naaiwerk, Dát wil je echt niet, dus kun je beter een breinaald of een haaknaald gebruiken.

Veel succes!