Pueblo: een origineel en tactisch bordspel

Pueblo is een abstract bordspel met eenvoudige regels: de spelers bouwen samen aan een gebouw, waarbij ze er (elk voor zich) voor zorgen dat de bouwopzichter tijdens zijn ronde zo weinig mogelijk stenen in hun bouwkleur te zien krijgt. Een spel waarbij de factor geluk vrijwel helemaal afwezig is, en waarbij ruimtelijk inzicht erg handig is. Aantal spelers: 2 – 4
Leeftijd: vanaf 10 jaar
Speelduur: 45 – 60 minuten

Doel van het spel

De spelers zijn de bouwmeesters. Met neutrale en gekleurde stenen bouwen ze aan de pueblo. Het gebruik van de gekleurde stenen moet door de bouwopzichter (het opperhoofd) zoveel mogelijk onopgemerkt blijven. Iedere speler mag, na het plaatsen van een bouwsteen, de bouwopzichter maximaal 4 velden vooruit zetten. Als hij vanaf het veld waar hij gestopt is gekleurde stenen kan zien, krijgt die speler boetepunten. Des te hoger de bouwlaag, des te meer boetepunten. Als alle stenen zijn gebouwd, wint de speler met het minste aantal boetepunten.

Spelmateriaal

• 1 speelbord (8 x 8 velden om op te bouwen, en een looppad voor de bouwmeester)
• 1 telbord (waarop de boetepunten worden bijgehouden)
• 27 gekleurde bouwstenen (8 blauw, 8 rood, 6 groen en 5 violet)
• 16 neutrale (beige) bouwstenen
• 1 opperhoofd (bouwmeester)
• 4 telstenen (in dezelfde kleuren als de bouwstenen, om de telling op het telbord bij te houden)

Voorbereiding

Het speelbord en het telbord worden naast elkaar op tafel gelegd. Het opperhoofd begint op een willekeurig hoekveld. Iedere speler kiest een kleur en legt de telsteen met dezelfde kleur op het veld ‘0’ van het telbord.
Iedere speler ontvangt het volgende bouwmateriaal:

• Bij 2 spelers: 8 gekleurde, 7 neutrale bouwstenen (in rood en blauw)
• Bij 3 spelers: 6 gekleurde en 5 neutrale bouwstenen (rood, blauw, groen)
• Bij 4 spelers: 5 gekleurde, 4 neutrale bouwstenen (met violet erbij).

Van de bouwstenen maak je blokken, door een gekleurde en een neutrale op elkaar te passen. Er blijft 1 gekleurde steen over.

Spelverloop

De jongste speler begint, verder met de klok mee. De speler die aan de beurt is moet de volgende acties na elkaar uitvoeren:
Een gekleurde of neutrale steen uit zijn eigen voorraad bouwen. De bouwmeester maximaal 4 velden vooruit laten lopen en boetes uitdelen.

Het bouwen
Als eerste steen wordt de gekleurde steen (die niet in een blok zit) gebouwd. Daarna mag je kiezen of je een gekleurde of neutrale bouwsteen bouwt, als je de beurt daarna maar weer de andere steen van het blok neemt. Per beurt moet één steen uit de eigen voorraad worden geplaatst. De hoogte en de vorm van de pueblo zijn onbeperkt: als je binnen het raster van 8 x 8 blijft, mag je je steen overal plaatsen. Ook op andere stenen. Elke bouwsteen moet altijd met 3 vlakken van een zijde (speelbord of andere bouwsteen) ondersteund zijn.

De bouwmeester deelt boetes uit

Als een speler een steen heeft geplaatst, laat hij de bouwmeester, over het looppad, 1, 2, 3 of 4 velden lopen. Vanaf het veld waar hij blijft staan, kijkt de bouwmeester of hij gekleurde stenen kan zien. Alle spelers waarvan hij gekleurde stenen kan zien, krijgen boete: een gekleurd vlak op het eerste niveau is 1 strafpunt, op het 2e niveau 2, enzovoort. Als de bouwmeester op een hoekveld van het speelbord staat, bekijkt hij het hele gebied dat daarbij hoort (dat is het bijbehorende kwart van het speelbord, aangegeven met een dikke oranje lijn) van boven af. De spelers waarvan hij van boven de gekleurde vlakken kan zien, krijgen per vlak 1 punt boete. Het kan ook zijn dat de bouwmeester ergens wordt neergezet waar er geen boetes kunnen worden uitgedeeld.

Het eind van het spel

Als de laatste bouwsteen is gelegd, volgt de laatste inspectieronde van de bouwmeester. Om aan te geven waar hij zijn ronde begint, kun je het bijgeleverde witte fiche gebruiken. Of je geheugen. Elk gekleurd vlak dat de bouwmeester tegenkomt, levert weer een (of meer, bij hogere bouwlagen) een boetepunt op. De speler met het minste aantal boetepunten wint.

Ten slotte

• Het spel is bijzonder origineel, en laat zich niet vergelijken met enig ander spel.
• Pueblo’s zijn terrasgewijs opgebouwde etagewoningen van Amerikaanse indianenstammen. De naam van het spel is meteen zo'n beetje de enige verwijzing naar het thema.
• In de spelregels staan nog 2 varianten beschreven: de afbreekvariant (je gebruikt de net gebouwde pueblo nog een keer, maar haalt nu steeds een steen weg), en een variant voor gevorderden (waarbij je volgordekaarten veilt en offerplaatsen op het speelbord markeert, waar niet gebouwd mag worden).
• Het is een pittig spel dat veel ruimtelijk inzicht vraagt. Het is een echte uitdaging om het aantal strafpunten zo laag mogelijk te houden. Hoe vaker je het speelt, hoe meer je zal ontdekken. Bijvoorbeeld dat je je tegenstander kan plagen door je steen zo neer te zetten, dat hij zijn gekleurde steen niet meer zo makkelijk kan verdedigen met een neutrale steen.
• Een onderbord dat kan draaien (zoals sommige mensen bij Scrabble wel gebruiken), is erg handig.
• Degene die begint heeft een (kleine) voorsprong. Het is dus wel aardig om een nieuweling, of de jongste te laten beginnen.