Het verleden en heden van de knikker

Iedereen kent ze wel; de knikkers. Grote knikkers, kleine knikkers, felgekleurde knikkers of doorzichtige knikkers. Sommige al flink beschadigt met een lange geschiedenis, sommige net nieuw uit het zakje gehaald, mede met hun 20 (of meer) andere soortgenoten, vaak in precies dezelfde kleur. Wat een mooi spel! En wat een oud spel... Knikkers bestaan al zolang men zich kan herrinneren.

Het begin van de knikker

Al vanaf het eerste jaar bestonden er al knikkers van marmer, hout, steen en klei, de Romeinen en de Egyptenaren speelden er mee. In 1870 werden massaal klei knikkers geproduceerd en i n1890 kwamen in Duitsland (Lauscha) de eerste machines die glazen knikkers produceerden.

Hoe worden de glazen knikkers gemaakt

Knikkers van klei worden sinds 1870 in de fabriek gemaakt. Maar vanaf 1890 konden ook de glazen knikkers in de fabriek worden gemaakt, door speciale knikkermachines. Je hebt knikkers gemaakt van allerlei materialen, maar de glazen knikker blijft de populairste en is het meest duurzaam. Deze slijt en breekt namelijk niet zo snel.

Het is nog niet zo makkelijk om glazen knikkers te maken. Het glas dat net gesmolten is moet in gelijke cilindertjes worden verdeeld. Deze cilinders gaan dan in een speciaal apparaat met een soort molenstenen, die het warme glas tot balletjes rollen. Dit is best lastig om heel precies te doen.

Tegenwoordig komen er 15.000.000 knikkers per dag uit mexico uit een gigantische fabriek. Ook het glasmuseum in Groningen produceert knikkers. Nu zijn knikkers in verschillende soorten, maten en kleuren te vinden in bijna elke speelgoedzaak.

Namen van knikkers

Je hebt verschillende soorten knikkers. Verschillende kleuren, verschillende groottes. En die knikkers hebben ook stuk voor stuk weer verschillende namen. Zo heb je voor verschillende motiefjes de namen; turtle, papegaai, panda, rode duivel, vlinder, water, olie. En voor verschillende groottes heb je namen als; éénteller, gewoontje, bonk, reuzereuzebonk, superdesuup. Deze namen kunnen dan op verschillende plekken ook weer verschillen. En niet alleen op verschillende plekken, het kan zelfs verschillen op verschillende (basis)scholen, die soms vlak naast elkaar liggen. Elke school heeft zijn eigen regels en benamingen...

...En dat is nou het leuke aan knikkeren! Knikkers vervelen nooit! Het spel blijft altijd spannend, ookal is het al meer dan tweeduizend jaar oud. Iedereen heeft het gespeeld, je opa en oma, je ooms, tantes, vader en moeder, je zoontje speelt het, je nichtje doet het. Het is een spel dat bindt. En het zal nog jaren meegaan!
© 2008 - 2025 Linn89, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.