Postkaarten verzamelen, stockeren en kopen

Sommige mensen houden er een postkaartenverzameling op na. Niet verwonderlijk aangezien postkaarten verzamelen op de derde plaats staat van te verzamelen dingen. Waarom mensen met zulk een verzameling beginnen? Voor sommigen is het nostalgie en begint het verzamelen met op zolder gevonden prentbriefkaarten of exemplaren die door reizende familieleden werden verstuurd. Anderen hebben een voorliefde voor geschiedenis, vreemde culturen of aardrijkskunde. Nog anderen verzamelen ansichtkaarten als souvenir van hun (verre) reizen.

Postkaarten verzamelen

De postkaart

Een postkaart is een rechthoekig kaartje met vooraan een foto of een tekening in kleur of in zwart / wit. Achteraan is de kaart in twee delen verdeeld: een deel om te schrijven en een deel om het adres te noteren. Postkaart is afkomstig van het Engelse Postcard. Andere benamingen zijn ansichtkaart dat meer van het Duits is afgeleid en prentbriefkaart wat naar de tekening op de voorkant verwijst.

Derde plaats in het rijtje van populaire verzamelingen

Het verzamelen van postkaarten komt wereldwijd op de derde plaats in het rijtje van de verzamelingen. Op de eerste plaats staat het verzamelen van postzegels en op de tweede plaats het verzamelen van muntstukken en bankbiljetten.

Postkaarten verzamelen in andere talen

In het Engels heet deze hobby Deltiology. Deltion is het Griekse woord voor "tablet, oppervlak waarop geschreven kan worden" en logos wat in het Grieks "woord" betekent. In het Frans spreekt men van cartophilie. Ook hier zitten Griekse woorden in, namelijk kaart en liefde. In het Frans ligt de nadruk dus meer op de liefde voor de kaart, terwijl in het Engels de nadruk op het beschrijven van een oppervlak ligt. In het Spaans vinden we de twee woorden terug. Zowel cartofilia als deltiologia worden gebruikt. De Duitsers spreken dan weer van Philokartie wat ook weer naar de liefde voor de kaarten verwijst. Het Nederlands kent geen speciale term voor deze hobby. Men spreekt gewoon van postkaarten verzamelen en een postkaartenverzameling.

Waarom verzamelen mensen postkaarten?

Nostalgie

De meeste mensen beginnen hun postkaartenverzameling uit nostalgie. In een oude doos ergens in een kelder of op zolder vinden ze postkaarten die ooit werden geschreven en verstuurd door verre voorouders. Menigeen hebben als kind zulke postkaarten in handen gehad en zijn later een verzameling gestart op basis van deze stukjes papier uit het verleden. Anderen kregen als kind postkaarten uit verre landen van reizende familieleden en brachten uren door dromend over deze verre bestemmingen. Ook deze collectie postkaarten kan aan de basis van een latere verzameling liggen.

Souvenir

Andere verzamelingen zijn gegroeid uit eigen postkaarten, meegebracht van verre of nabije reizen. Vele mensen kopen postkaarten op hun vakantiebestemming omdat de foto's op de postkaarten van goede kwaliteit zijn en met apparatuur worden gemaakt waarvan de meesten slechts kunnen dromen (telelens, macrolens). Soms worden de beelden ook getrokken van op plaatsen waar de gewone toerist niet kan of mag komen (vanuit een vliegtuig, van op een boot, van uit een beschermd natuurgebied). Zo krijg je beelden vanuit een ander standpunt. Hoewel het nu met de moderne fotoapparatuur en de drones wel al meer mogelijk is geworden om zelf mooie en originele beelden te maken. Maar toch blijft zo'n postkaart iets unieks, een herinnering uit vervlogen tijden.

Nieuwsgierigheid voor andere culturen

Op een postkaart krijg je ook heel wat van de cultuur van een streek of een land te zien. Sommige verzamelaars maken hier jacht op en leren zo bij over andere gewoonten en gebruiken. Speciale klederdracht, typische gerechten, feestdagen uit andere landen, gereedschap, speciale tekenkunsten of creatieve expressievormen.

Liefde voor aardrijkskunde

Sommige verzamelingen bestaan enkel uit postkaarten met een geografische inslag. Postkaarten met kaarten op van een heel land of een bepaalde streek. Sommige van deze kaarten vermelden ook de zeeën, de rivieren, de bergen en de voornaamste bezienswaardigheden. Zo kom je heel wat te weten over een bepaald land of over specifieke streken binnen een land.

Liefde voor geschiedenis
Mensen met een voorliefde voor geschiedenis komen zeker ook aan hun trekken wanneer ze postkaarten gaan verzamelen. Sommige verzamelaars zijn verwoed op zoek naar postkaarten van vroeger en nu die te maken hebben met hun dorp van herkomst of het dorp waar ze nu wonen. Of ze verzamelen postkaarten uit oude veroverde gebieden. Ook postkaarten uit de tijd van de twee wereldoorlogen zijn erg gegeerd. Zij vertellen een stukje verborgen geschiedenis want op vele van deze postkaarten staan gecodeerde boodschappen. Gebouwen en monumenten die tijdens de oorlog werden verwoest zijn te zien op postkaarten van even voor de oorlog en zijn dan ook echte collectorsitems. Schepen, treinen en auto's zijn eveneens een belangrijk onderdeel van geschiedkundige postkaarten. Op de postkaarten zie je de evolutie en dit kan erg boeiend zijn om te bestuderen. Oude beroepen zijn ook een mogelijk thema binnen de geschiedenis. Beroepen die verdwenen zijn of op een andere manier worden beoefend.

Verzamelwoede

Nog andere mensen verzamelen de postkaarten voor de postkaart zelf en houden alles bij wat ze vinden. Oude postkaarten, nieuwe postkaarten, publiciteitspostkaarten, postkaarten van binnen- en buitenland, speciale postkaarten, postkaarten in verband met feestdagen en ga zo maar door.

Postkaarten stockeren

Wie een grote verzameling postkaarten heeft, moet er ook een beetje orde in zien te krijgen. Je moet je postkaarten op een bepaalde manier ordenen en je moet ze netjes stockeren.

Indeling

Je kan je postkaarten klasseren volgens land of volgens thema. Volgens land is evident. Je klasseert je postkaarten per land. Heb je vele postkaarten van één bepaald land, dan kan je ook nog eens een onderverdeling maken volgens streek.

Een andere manier om je postkaarten te klasseren is volgens thema. Mogelijke thema's zijn: voeding, kleding, vervoersmiddelen, landkaarten, geschiedkundige kaarten, kaarten in verband met feestdagen, postkaarten met stripfiguren, postkaarten met schilderen, postkaarten met beroemdheden, speciale postkaarten, enzovoort.

Het stockeren van een postkaartenverzameling

Je kan je postkaarten op verschillende manieren stockeren. Je kan je postkaarten in plastic bakken steken per thema of per land / continent. Of je kan grote schoendozen gebruiken. Je kan ze ook klasseren in speciale postkaartenalbums. Of je kan zelf kaften samenstellen per thema of per land / streek. Anderen houden er van om een deel van hun collectie tentoon te stellen. Dit kan in een plastic wand met aparte vakjes. Je hebt er waar een tiental postkaarten in kunnen maar je hebt er ook waar er wel vijftig in kunnen. Leuk om de nieuwste aanwinsten geregeld te bekijken en/of aan anderen te laten zien. Anderen bevestigen de postkaart aan een wereldkaart. Zo kan iedereen die binnenkomt in een oogopslag zien waar de kaart vandaan komt.

Waar vind je postkaarten?

Waar je vroeger op iedere straathoek en in bijna elke winkel postkaarten vond, is dit tegenwoordig fel verminderd. Ook het aanbod is enorm terug gelopen. Maar wie een beetje zoekt en goede adresjes onthoudt, kan zeker nog zijn hartje ophalen. Spijtig genoeg zijn deze kleinoden in de loop der jaren ook flink in prijs gestegen, net omdat er minder worden geproduceerd en gekocht.

Winkels

Natuurlijk vind je postkaarten in speciale (post)kaartenwinkels. Naast de toeristische postkaarten vind je hier ook de exemplaren met de meer schattige foto's en prenten. Al dan niet voorzien van quotes en oneliners. Ook in sommige boekenwinkels kan je terecht voor postkaarten. Maar waar je de meeste postkaarten aantreft, is natuurlijk in toeristische winkels. Naast prullaria allerhanden vind je hier een uitgebreide collectie toeristische postkaarten.

Toeristische dienst

Wanneer je op zoek bent naar postkaarten, moet je zeker ook eens een kijkje gaan nemen bij de toeristische dienst. Naast staf- en landkaarten en brochures hebben zij vaak ook een beperkt standje met unieke of specifieke postkaarten over een bepaald aspect van stad of dorp. Soms zelfs gratis mee te nemen!

Musea

Na een museumbezoek kan je vaak ook leuke en unieke postkaarten op de kop tikken. Vaak zijn dit dan postkaarten over schilderijen en schilders of over geschiedkundige aspecten. Soms is de shop vooraan of achteraan in het museum zodanig dat je er even binnen kan lopen zonder het museum te moeten bezoeken.

Dieren- en pretparken

In dieren- en pretparken vind je eveneens postkaarten. In dierenparken kan je kiezen uit een uitgebreide collectie dieren, vaak dieren die in een bepaalde streek voorkomen. In de pretparken krijg je dan weer beelden van bepaalde attracties en shows.

Rommelmarkten en tweedehandswinkels

Voor oudere postkaarten moet je dan weer op rommelmarkten of in tweedehandswinkels zijn. Vaak vind je hier dozen vol postkaarten die mensen bij oma of opa op zolder hebben gevonden. Wat voor de ene waardeloze rommel is, kan voor de andere een ware schat zijn. En wanneer je er iets van kent, kan je soms waardevolle postkaarten op de kop tikken voor een prikje.

Postcrossing

Een leuke manier om aan postkaarten uit de hele wereld te geraken, is postcrossing. Een project dat al meer dan vijftien jaar stand houdt en dat mensen in staat stelt om postkaarten naar en uit alle uithoeken van de wereld te sturen / te ontvangen. Meer info op www.postcrossing.com.