Garen om mee te breien en haken

Haken en breien zijn hobby's die weinig materiaal behoeven. Garen, een haaknaald of breinaalden en je komt al een heel eind. Het is echter niet zo dat elk garen bij elke naald passen of elk garen hetzelfde resultaat geven. Een pannenlap die met katoen garen wordt gehaakt ziet er anders uit dan een pannenlap die met acryl garen wordt gehaakt. Een trui gebreid van mohair ziet er anders uit dan een trui gebreid van linnen, ook al is hetzelfde patroon gebruikt. Die variatie van al die soorten garen is het leuke van deze hobby, met één patroon kan men vele resultaten bereiken door verschillende soorten garen te gebruiken. Tegelijkertijd kan het aanbod van allerlei soorten garen ook wel voor verwarring zorgen. Sokken gebreid van bouclé garen zullen niet zo lekker zitten als sokken gebreid van speciaal daarvoor bedoelde sokkenwol.

Vezels

Net als stoffen zijn garens van vezels gemaakt. Een vezel kan synthetisch zijn, dierlijk of plantaardig. Een garen kan van één of meerder vezels gemaakt worden. Bijvoorbeeld het wol van een schaap is een dierlijk vezel en kan gemengd worden met een synthetische vezel om het duurzamer te maken en makkelijker om te wassen. Een combinatie van zacht en tegelijkertijd robuust is bijvoorbeeld mohair wol en een ruwere wolsoort.

Natuurlijke vezels

Garen gemaakt van natuurlijke dierlijke vezels zijn:

• Zuivere wol
• Mohair
• Alpaca
• Angora

Zuivere wol

Zuivere wol wordt van het haar van talrijke schapensoorten gemaakt. Wol is slijtvast en heel warm en is geschikt voor winterkleding zoals truien, vesten, mutsen en handschoenen. De biologische variant van zuivere wol bevat een hoge hoeveelheid lanoline, die er voor zorgt dat de wol waterbestendig en sterk is.

Mohair

Dit garen wordt gemaakt van een pluizige geitensoort. Het is niet makkelijk om hier mee te haken of handwerken omdat door de pluizige draad de structuur van de steken moeilijk te volgen is. Het resultaat geeft echter een mooie luxueuze uitstraling. Vooral oversized truien van mohair zien er altijd chique uit. Mohair is echter niet aan te bevelen om er babykleertjes van te maken. De pluisjes kunnen namelijk ingeademd worden door de baby en dat kan gevaarlijk zijn.

Alpaca

Het haar van de alpaca, een gedomesticeerd lama soort, wordt gebruikt om alpaca garen van te maken. Dit garen is heel warm en zacht en werkt isolerend bij vrieskou. Alpaca garen is met name geschikt voor skimutsen en dikke truien en sokken. Het garen van de baby alpaca is nog zachter. Een dun kledingstuk gehaakt of gebreid van baby alpaca is heerlijk warm zonder het er benauwd van te krijgen.

Angora

Het angora konijn heeft weelderige zijdezacht lang haar waar angora garen van wordt gemaakt. De dierlijke vezel is nog zachter en lichter dan mohair maar heeft wel hetzelfde pluizige effect. Dit garen is kwetsbaar en heeft ook de neiging om te gaan pluizen. Daarom is angora garen het meest geschikt om mutsen mee te haken of breien. Voor tassen, kussens on dekens is het vanwege de kwetsbaarheid minder geschikt.

Plantaardige vezels

Van plantaardige vezels worden de volgende soorten garen geproduceerd:

• Katoen
• Bamboe
• Linnen
• Hennep

Katoen

Van de oogst van de katoenplant wordt een garen gesponnen die goed ademt. Katoen garen is goed wasbaar en is zeer duurzaam en stevig. Katoen is een geschikte vezel om accessoires voor in huis van te maken, schoudertassen en kleding voor baby's en kleine kinderen.

Bamboe

Van de flexibele vezels die in het binnenste van de breekbare bamboeplant groeien wordt bamboe garen gemaakt. Dit garen lijkt op zijde en is luchtig en sluik vallend. Bamboe garen is uitermate geschikt om luchtige kledingstukken van te maken zoals omslagdoeken en sjaals.

Linnen

Garen van linnen is afkomstig van de vlasplant. Deze plant is taai en olieachtig maar het garen is zacht en ademend. Vooral voor zomerse kleding, zoals topjes en luchtige vestjes, is dit garen geschikt.

Hennep

Eén van de vele toepassingen van de hennepplant is het produceren van garen. Het garen is een ruwe soort maar voelt na verloop van tijd zacht aan. Hennep garen is sterk en kan heel goed gebruikt worden voor het maken van bijvoorbeeld boodschappentasjes, onderzetters en placemats.

Synthetische vezels

Synthetische vezels zijn vezels die geheel kunstmatig worden gemaakt, zoals:

• Acryl
• Nylon
• Microvezel

Acryl

Acryl garen is één van de goedkoopste garen. De vezels worden gemaakt van ethyleen waarvan olie de grondstof is. Dit garen voelt wat ruwer aan dan garen gemaakt van natuurlijke vezels. Acryl garen is verkrijgbaar in felle kleuren die met natuurlijke vezels niet mogelijk zijn.

Nylon

Dit garen is een zeer sterke en tegelijkertijd licht soort garen en wordt vaak gebruikt om gemengd te worden met een natuurlijke vezel. Als mengvezel met bijvoorbeeld wol is het gehaakte of gebreide kledingstuk sterker en makkelijker te wassen omdat nylon vilten en krimpen voorkomt.

Microvezel

Ook de microvezel wordt gebruikt om gemengd te worden met één of meerdere natuurlijke vezels. Het voorkomt dat garen van de natuurlijke vezel losraakt en op de oppervlakte van het haak-, of breiwerk gaat pillen.

Kosten, bruikbaarheid en duurzaamheid

Garen van natuurlijke vezels zijn duurder dan synthetische vezels. Vooral garen van dierlijke vezels kunnen aardig oplopen in prijs omdat er, voordat er uiteindelijk een bol wol ontstaat, een heel proces aan vooraf gaat van dieren verzorgen, scheren of plukken in de juiste tijd van het jaar, verven en spinnen van de wol. Synthetische vezels worden in de fabriek gemaakt en zijn qua productie niet seizoensgebonden. Minder duur dan garen van natuurlijke vezels is garen van mengvezels. Een mix van bijvoorbeeld alpacawol en acryl behoudt de vorm van het kledingstuk beter en is onderhoudsvriendelijker terwijl de luxe en zachte uitstraling van de alpacawol toch bewaard blijven.