Wet Plate Collodion fotografie en Wet Plate camera's

Wet Plate fotografie of voluit genaamd Wet Plate Collodion fotografie, is een ouderwetse vorm van fotografie, die na het jaar 2000 ineens weer hip geworden is. Als je een Wet Plate Camera hebt kan je erg mooie foto's maken, die vanwege de nostalgische sfeer eigenlijk niet kunnen mislukken. Bijna elke Wet Plate foto heeft wel iets. De eerste Wet Plate foto's werden in 1851 genomen. De Wet Plate camera was tevens de eerste camera waarbij gebruikgemaakt werd van een zelfgemaakt negatief, op een glasplaat. Voordat Wet Plate fotografie bestond was elke foto een unieke afdruk waarvan er maar één van bestond. Er was voor de Wet Plate periode namelijk geen negatief van de allereerste foto's, aangezien het beeld op elke foto direct op lichtgevoelig papier werd gevangen, en daarna werd het lichtgevoelige papier ontwikkeld. Er waren dus geen negatieven en een foto nogmaals afdrukken kon niet. In 1851 werd de Wet Plate techniek door Engelsman Frederick Scott Archer uitgevonden. De uitvinding van het Wet Plate negatief veranderde de fotografie voorgoed. Hoewel Wet Plate Collodion fotografie ouderwets te noemen is, is het tegenwoordig weer helemaal in. Steeds meer mensen maken Wet Plate foto's, omdat het zo'n enorm leuke bezigheid is en ook omdat je er erg mooie foto's aan overhoudt. Wet Plate foto's maken is niet moeilijk. Iedereen kan het het omdat het puur een kwestie is van een geschikt model neerzetten in een setting die je bevalt. Maar het Wet Plate Proces is technisch gezien wel enigszins bewerkelijk, aangezien je voor het gereedmaken van elke Wet Plate wel een klein kwartiertje moet uittrekken. De chemicaliën waarmee je werkt zijn niet ongevaarlijk en het vergt dus ook een redelijke organisatie, maar dan heb je ook iets. Prachtige sfeervolle ouderwetse foto's, van moderne mensen en dingen.

Wet Plate Camera's

Wet Plate foto's worden genomen met glasplaten waarop lagen worden aangebracht, van gelatine met zilverbromide. Wet Plate Collodion fotografie brengt het bekende donkergele zwart-wit effect teweeg. Details kunnen scherp zijn, en je houdt er een negatief op glas aan over, welke je opnieuw kunt gebruiken om foto's af te drukken. Wet Plate fotografie was een van de eerste vormen van fotografie waarbij een negatief gemaakt kon worden. Mensen die tegenwoordig Wet Plate foto's maken met een Wet Plate Camera hebben dezelfde techniek nieuw leven ingeblazen. De oude Wet Plate Camera's zijn nog steeds te koop, maar ook zijn er nieuwe Wet Plate camera's te verkrijgen, die exact hetzelfde werken als de ouderwetse. Wet Plate fotograaf Quinn Jacobson laat op YouTube zien hoe hij een negatief en een positief maakt, van doorschijnend glas en zwart glas. Hij gaat als volgt te werk:

• Glas snijden. Hij snijdt glas voor het negatief (en positief) op het gewenste formaat. Hij gebruikt zwart glas en doorschijnend glas. Het doorschijnende glas is voor het negatief, het zwarte glas voor het positief.
• De randen van de glasplaten zachtjes schuren met een schuursteentje of schuurpapier, om te voorkomen dat je je handen snijdt. Aangezien er ook cyanide gebruikt wordt dit fotografie proces, is het extra belangrijk dat je geen wondjes aan je handen hebt. Ook zorgt het schuren ervoor dat de emulsie die je later op de plaat aanbrengt, beter blijft zitten en er niet zo gemakkelijk afrolt.
• Het glas zorgvuldig reinigen. Dit is erg belangrijk want als de glasplaat niet zeer goed gereinigd is zal de emulsie of collodion van de plaat loskomen/schilferen.
• De collodion op de plaat aanbrengen. Deze wordt gewoon uit een flacon op de plaat gegoten en goed verspreid over de glasplaat. Dit vergt enige behendigheid en heeft invloed op de uiteindelijke afdruk. De collodion wordt zo gelijkmatig mogelijk over de glasplaat verspreidt. Het restant gaat terug in de flacon.
• Daarna gaat de plaat enkele minuten (3 tot 5 minuten) in een 'bad' zilvernitraat.
• Het blootstellen aan licht van een Wet Plate kan variëren van enkele seconden tot tientallen secondes of wel tot enkele minuten. Degene die de foto maakt kan hiermee experimenteren en het resultaat op de foto is afhankelijk van de lichtgevoelige laag op de glasplaat, de belichting van het te fotograferen onderwerp, en natuurlijk de belichtingstijd. Als er een model op de foto gaat, moet deze gedurende de belichtingstijd stil zitten voor een zo scherp mogelijk resultaat.
• Om de Wet Plate te ontwikkelen heb je slechts een korte tijd nodig maar het is belangrijk dat je precies weet wanneer je stopt met fixeren, voor het effect wat je wilt bereiken. Quinn Jacobson gebruikt voor dit fixeer-proces potassium cyanide.
• De plaat wordt daarna afgespoeld met water.

Wet Plate Collodion foto's workshop

Wet Plate Camera's worden regelmatig aangeboden. Als een oude Wet Plate camera zoekt is het wel noodzakelijk dat de camera nog werkt, maar je kunt ook nieuwe Wet Plate camera's kopen. Wet Plate fotograferen is leuk om te doen, het lastigste deel is het chemische proces van glasplaat naar foto. Het bewerken van glasplaten tot een lichtgevoelige plaat, is het meeste werk. In de loop de tijd leer je echter steeds meer bij over belichting en technieken en zolang Wet Plate Collodion fotografie nog een trend is, is het zeker de moeite waard om ermee aan de gang te gaan.

Zelf een Wet Plate Camera maken

Ook dit is mogelijk. Er bestaan verschillende handleidingen om zelf een Wet Plate camera te maken, omdat het principe simpel is. Feitelijk is de camera namelijk niets anders dan een kast waar geen licht in kan komen, met een lens die wel licht doorlaat. Een handleiding om zelf een Wet Plate Camera te maken kan je vinden op YouTube of elders online.

Wet Plate fotografie cursus

Soms worden er Wet Plate Fotografie workshops en cursussen gegeven. Je leert dan in korte tijd alles over de voorbereiding, het maken van het negatief op een glasplaat, het fotograferen, het fixeren van het negatief en het afdrukken van je eigen Wet Plate Collodion foto's.

Lees verder

• Je eigen foto’s verkopen via stocksites, hoe?
• Lomografie, Lomo fotograferen, wat is dat?
• Foto's bewerken, hoe maak ik een goede foto?