Fotografie: tips voor mooie kerst- en eindejaarsfoto's

Kerst en nieuwjaar zijn feesten waarbij in vele gevallen de hele familie bij elkaar komt. Het ideale moment om mooie foto's te maken voor later. Van een tante die je niet vaak ziet, van oma die geniet van alle kinderen en kleinkinderen, van het lachje van het eerste (klein)kind, van de eerste stapjes van een neefje of nog de kinderlijke verwondering bij het uitpakken van een cadeautje. Maar niet alleen van mensen kunnen foto's gemaakt worden. Ook andere dingen zijn leuk om op de foto te zetten, zoals bijvoorbeeld de kerstboom, de mooi gedekte tafel, een lekker gerecht, het vuurwerk, het plezier bij een leuk spelletje, het uitpakken van een geschenk of een huisdier dat ook wat krijgt en zich uitleeft op het inpakpapier. Later kan je met de mooiste foto's eventueel kerstkaartjes maken voor het volgende jaar.

Kerst en nieuwjaar

Familiefeest bij uitstek

Kerst en nieuwjaar zijn traditioneel feesten waarbij de familie bij elkaar komt. Er wordt gegeten, er wordt gelachen, er wordt gepraat, er wordt gezongen, er worden pakjes uitgepakt, er worden herinneringen opgehaald. De tafel wordt feestelijk versierd en gedekt. Er staat een kerstboom met heel wat pakjes onder. Bij de meeste mensen zijn er ook kinderen aanwezig. Die op sommige momenten helemaal opgaan in het feest en vergeten dat er naar hen wordt gekeken. In sommige gezinnen zijn ook de huisdieren van de partij. Er wordt een wandeling gemaakt met de hele familie. Met wat geluk ligt er een flink pak sneeuw. Er worden spelletjes gespeeld, bij sommigen naast de gezellige warmte van de open haard.

Haal de camera maar boven!

Het ideale moment dus om leuke foto's te maken. Om unieke foto's te maken ook. De kerstboom zal volgend jaar anders zijn. Het menu zal verschillend zijn. Je (klein)kind zal gegroeid zijn. Misschien zullen er het volgende jaar bepaalde personen niet meer bij zijn. Tijdens de feestperiode maak je foto's die leuke of dierbare herinneringen zijn voor later. Foto's die kunnen gedeeld worden. Foto's waar later kerstkaarten van kunnen worden gemaakt voor het volgende jaar. Hier enkele ideeën voor leuke foto's, zonder daarbij in te gaan op ingewikkelde technische details.

Soort toestel

Om leuke familie- en feestfoto's te maken heb je geen ingewikkeld toestel nodig. Een eenvoudige compact camera, een reflexcamera of een smartphone, veel maakt het niet uit voor de amateurfotograaf. Wat je moet doen, is de essentie van het feest vastleggen. Belangrijk in dit geval zijn de compositie, het spelen met het licht, het in-of uitzoomen en het vastleggen van unieke details. Leer dus wel even werken met je camera, want zoals hierboven gezegd, tijdens de feestperiode ga je unieke foto's maken, je krijgt geen herkansing.

Wie trekt de foto's?

Spreekt vanzelf dat de gastvrouw misschien niet altijd tijd heeft om foto's te trekken. Mensen ontvangen, bloemen aannemen, een praatje maken met de gasten, zorgen voor drinken en hapjes, koken en dan ook nog fotograaf spelen, dat is misschien een beetje van het goede te veel. Je kan dus beter voor een andere fotograaf zorgen voor het gros van de foto's. Maar het kan leuk zijn om ook een extra toestel klaar te leggen in de keuken. Op de gastvrouw (of gastheer) / kok(kin) wordt meestal niet gelet. Dus kan deze met gemak een mooie foto maken op een onbewaakt moment bij het uit de keuken komen.

De feesttafel en het feestmaal

De feesttafel is extra feestelijk aangekleed. Het beste servies is uit de kast gehaald. Er staan kerststukjes en kaarsjes op tafel. Hier zijn schitterende foto's te maken!

Oog voor detail

Durf eens te gaan voor een detail. Natuurlijk moeten er foto's gemaakt worden van het geheel, maar ook een detailfoto kan sfeer scheppen. Ga bij de detailfoto voor de structuur van een kersttak in de tafeldecoratie of voor het mooie gekalligrafeerde naamplaatje bij een bord. Ga voor het mooie glas vol bubbels of voor een fles met een mooie kleur wijn. Deze twee laatste kan je best tegen het licht in trekken, zo krijg je mooi licht op de glazen gedeelten. Neem foto's van de glinsters of de confetti op het tafelkleed. Vergeet ook de aperitiefhapjes niet. Vaak in mooie vormen en met mooie kleuren.

Speel met kleur

Bij een feesttafel is alles op elkaar afgestemd. Het tafelkleed en de borden, de servetten, de kaarsen, de naamplaatjes, de lopers, de bloemen. Laat dit in je foto goed tot zijn recht komen door een foto van de tafel te trekken zonder volk, voor het feest begint. Wanneer iedereen aan tafel zit, krijg je vaak een rommelig geheel, is er al heel wat van plaats veranderd en zijn de servetten omgetoverd tot bolletjes. Na het feest kan je ook een leuke foto trekken: een impressie van de achtergelaten rommel op tafel!

Foto's bij kaarslicht

Op de feesttafel staan vaak kaarsen. Gezellig en sfeervol. Het diffuus licht geeft ook een prachtige zweem aan dingen en aan het gelaat van mensen. Toch moet je met twee dingen rekening houden. Een eerste punt is dat kaarslicht minder hevig is dan dag- of kunstlicht. Je onderwerp zal dus minder scherp zijn en (ongewenste) schaduwen vertonen. Je kan best je onderwerp van zo dicht mogelijk trekken. Een familiefoto bij kaarslicht is dan weer geen goed idee. Het zal resulteren in een donkere foto met enkele lichtpuntjes van de flakkerende kaarsen. Een tweede punt is dat kaarslicht een lagere kleurtemperatuur heeft. Hierdoor krijg je soms een zweem op je onderwerp. Meestal wordt die zweem wel als sfeervol beschouwd en is dat juist de charme van een foto met kaarslicht. Zet de kaarsen mee op je foto, trek niet alleen een foto van een gezicht bij kaarslicht. De aanwezigheid van het kaarsvlammetje draagt bij tot de sfeer. Ga eens een kijkje nemen bij de schilderijen van Georges de La Tour voor leuke ideeën.

De keuken

Vergeet bij het fotograferen ook de keuken en de koks niet! Ook zij dragen bij tot het feest. Neem een foto van de kok(kin) bij de pruttelende potten of neem een detailfoto van een bepaald ingrediënt. Neem een foto van de concentratie van de kok(kin) bij het afwerken van het gerecht. Neem de kok(kin) in beeld wanneer het gerecht naar de tafel wordt gebracht. Vergeet geen foto te nemen van een mooie keukencreatie voor iedereen begint op te scheppen of te eten! Ook dit is een uniek moment dat niet kan worden overgedaan. Neem eventueel in de foto ook de verlekkerde blik van een of meerdere aanwezigen op. Wees echter wel snel bij het maken van deze foto's. Niemand zal het je in dank afnemen als de soep koud wordt omdat je de juiste compositie niet vindt!

De kerstboom

Vorm en structuur

Besteed bij de kerstboom eens wat aandacht aan vorm en structuur. Neem een close-up van een tak met de vele glinsterende naalden. Benadruk hoe perfect ze gerangschikt zijn. Of neem een foto van een harde, prikkende tak met een vilten, zachte versiering. Een leuk contrast. Ook van eetbare decoratie kan je een foto nemen. Doe dit wel voor het feest, want na het feest is je boom waarschijnlijk kaal gegeten!

Kerstboom met pakjes

Niets zo leuk als een kerstboom met pakjes onder. Vergeet hier geen foto van te nemen voor het uitpakken. Wanneer iedereen zijn pakje heeft genomen, is de kerstboom terug kaal en moet je wachten tot de volgende kerst!

Kerstboom met lichtjes

Een foto van enkel de kerstboom in het donker met de lichtjes aan kan ook een leuke foto opleveren. Je krijgt dan waarschijnlijk enkel de contouren van de kerstboom met de lichtjes. Maak enkele opnames en je zal verrassende resultaten verkrijgen. Zoom desnoods in voor details.

Familiefoto bij de kerstboom
De familiefoto bij de kerstboom is een klassieker. Dit is een geposeerde foto, dus moet je het goede moment kiezen. Dus niet net voor het eten wanneer iedereen honger heeft. Niet voor het uitpakken van de cadeautjes wanneer iedereen nieuwsgierig is. Ook niet net voor het vertrek van de gasten wanneer iedereen zijn jas al aan het zoeken is en er misschien al een paar mensen flink aangeschoten zijn. Kies een rustig moment uit, misschien wanneer iedereen een beetje is stilgevallen na het eten. Zet de mensen rond en voor de kerstboom op een ongedwongen manier. Laat sommige mensen hun handen op de schouders van de voorgaande leggen. Kinderen mogen op hun zij gaan liggen of een cadeautje in hun handen houden. Zeg iets om te lachen en druk op het juiste moment af. Of laat de mensen naar hun buurman of -vrouw lachen. Voor een goede foto moet er niet altijd naar het objectief gekeken worden. Hou het niet bij één foto. Laat de mensen van plaats veranderen en een andere positie innemen. Dit geeft soms verrassende en erg goede resultaten.

Familieportret en individueel portret

Voor een staand familieportret is de beste opstelling een halve cirkel. Dit doet minder stijf aan als iedereen op een rijtje. Zet de oudste mensen in het midden en de andere familieleden aan weerskanten van de familieoudsten. Kinderen kunnen eventueel vooraan. Kleine kinderen kunnen op de arm worden genomen.

Let op de handen!

Vaak staan mensen onbeholpen op een foto omdat ze niet weten wat ze met hun handen moeten doen. Laat alle familieleden dus eens iets doen met hun handen. Laat ze allemaal hun glas opheffen en een toast uitbrengen. Laat opa zijn hand op oma's onderarm leggen. Laat je zoon zijn liefje bij de schouder nemen. Laat een kleinkind een hand geven aan oma. Laat iedereen een pakje vastnemen. Mensen die met iets of iemand bezig zijn, vergeten meestal de camera.

Geposeerde foto's

Wil je iedereen lachend en ontspannen op de foto? Laat iedereen dan iets gek doen. Haal bijvoorbeeld kerstmutsen of feestmutsen boven. Terwijl iedereen ze past en opzet, krijg je leuke taferelen. Ook kan je iedereen de tekst van een kerstliedje toesteken en vragen dat iedereen meezingt. Doordat iedereen naar zijn blad kijkt, zal er niemand meer op de fotograaf letten. Idem dito bij het uitpakken van de geschenken. Geef iedereen een cadeautje. Niemand let nog op je. Kieken maar!

Detailfotografie

Zit oma te mijmeren bij het licht van een kaars of kijkt oom dromend naar zijn champagneglas? Spelen twee kinderen in een hoekje met opperste concentratie een kaartspelletje? Speelt je kleinkind een deuntje op de piano? Tijd voor een foto! Kadreer nauw, zodanig dat je geen achtergrondrommel hebt want dit is een storend element dat je foto kan bederven. Let er op dat de actie goed tot zijn recht komt.

Inkadering

Mooi is wanneer je een persoon in een kader zet. Een raam bijvoorbeeld of de takken van de kerstboom. De deuropening wanneer er iemand binnenkomt. Ga ook eens naar buiten en trek een foto van het feestgedruis door het raam naar binnen. Een origineel standpunt dat verrassende foto's kan opleveren.

Ongewoon standpunt

Naast het inkaderen kan je nog andere ongewone standpunten aannemen. Een foto van bovenuit bijvoorbeeld. Van bovenaan een trap wanneer de gasten binnenkomen. Van de feesttafel en de genodigden vanop een mezzanine. Ofwel onopvallend ofwel terwijl al de gasten omhoog kijken. Of beide.

Het fotograferen van kinderen tijdens de feestdagen

Kinderen en feest, het is een fantastische combinatie. Hun verwondering is prachtig en levert schitterende foto's op. Kinderen voor de kerstboom, kinderen met hun pakjes, kinderen met hun eten, kinderen die spelen of ruziemaken met anderen, kinderen die van vermoeidheid in slaap vallen boven of zelfs in hun bord.

Neem foto's op de hoogte van het kind

Voor kinderen kan je best foto's nemen op ooghoogte van het kind. Trek je foto's van boven, dan krijgt je kind een groot hoofd en kleine voeten. Niet erg mooi. Buig door je knieën bij het nemen van de foto of neem de foto gezeten in een zetel en het euvel is verholpen.

Fotografeer kinderen wanneer ze druk met hun spel bezig zijn

Kinderen houden meestal niet van foto's, zeker niet wanneer ze wat ouder zijn. Tracht dus foto's te maken op onbewaakte momenten: wanneer ze dromerig naar de kerstboom staren, wanneer ze een pakje uitpakken, wanneer ze samen een spelletje spelen of televisie kijken, wanneer ze een pas voorgeschoteld bord inspecteren of wanneer ze in een diep gesprek gewikkeld zijn met een oom of tante, met een neef of een nichtje. Zo krijg je heel natuurlijke foto's.

Actiefoto's

Loopt een kind naar de kerstboom, een pakje of zijn oma toe, kadreer dan best zo nauw mogelijk. Een ruime foto geeft een rommelige indruk door te veel achtergrond. Kadreer de foto zoveel mogelijk rond het kind en zijn onderwerp, waarbij het lijkt of het kind net de kader is binnengelopen. Dit geeft meer dynamiek aan de foto. Hetzelfde geldt bij het volgende onderwerp: dieren.

Het fotograferen van dieren tijdens de feestdagen

Tijdens de feesten zijn ook de dieren van de partij. Meestal worden ze extra in de watten gelegd met een extra bot of een speeltje. Pak hun geschenk eens in. Dit levert grappige foto's op van een hond of kat die verwoed tracht aan het speeltje of het snoepje te geraken en die hierbij het inpakpapier verscheurt. Leg vast hoe je hond of kat reageert op kleine kinderen of op oude mensen. Fotografeer je hond of kat met zijn pootjes over zijn oren. Blijkbaar last van de drukte! Ook kleinere dieren leveren leuke foto's op. Fotografeer je hamster of gerbil terwijl hij speelt en rondloopt in een pas gekregen rad of huisje.

Liggende of staande foto?

Wanneer je dier ligt of iets doet op de grond (het inpakpapier van een pakje scheuren, een lekker bot opeten, achter een speeltje aanhollen, met de onderste kerstbal van de kerstboom spelen, etc.) kan je best een liggende foto maken. Wanneer je dier tegen iemand opspringt of voor het raam gaat staan omdat er iemand aankomt, kan je best een staande foto maken. Op deze manier kan je rond je onderwerp kadreren.

Verander eens van standpunt

Durf eens een close-up van je dier te nemen. Bijvoorbeeld van de begerige blik in de ogen bij het zien van een lekker hapje, van de poot op de verweerde hand van oma of opa, etc. Buk je om ter hoogte van het dier te komen. Of neem de foto eens van bovenaf. In dit geval zal je wel een vervormd beeld krijgen: groot hoofd, kleine poten.

Vraag hulp aan iemand anders

Wanneer de fotograaf zelf een lekker beetje geeft aan hond of kat zal het huisdier vlak voor je zitten met zijn kop omhoog. Trek je zo dan krijg je weer het veel te grote hoofd. Vraag dus hulp aan iemand anders. Laat die persoon buiten beeld het lekkers omhoog houden. Nu kan jij rustig je foto trekken door je op de juiste plaats te zetten en op het juiste moment af te drukken.

Dierenfoto voor op de kerstkaart

Neem eens een foto van je huisdier met bijvoorbeeld een takje van de kerstboom of enkele hulstblaadjes voor zich. Niet alleen honden en katten komen hiervoor in aanmerking. Dit soort foto's kan ook met een cavia of een hamster. Maak een close-up. De mooiste foto kan dienen als kerstkaart voor het volgende jaar.

Vuurwerk fotograferen

Met oudejaar wordt er overal vuurwerk afgestoken. Ook dit kan toffe, kleurrijke foto's opleveren. Bij het fotograferen van vuurwerk komt er toch wel wat techniek kijken, zeker met een traditionele camera. Voor het fotograferen van vuurwerk kan je de camera beter op een statief zetten om te vermijden dat je bewogen foto's maakt. Is het vuurwerk in je buurt, bekijk dan op voorhand al waar je het beste kan gaan staan voor de mooiste foto's. Ook wanneer het een groot vuurwerk in de stad is, kan je best op voorhand al een goed plaatsje gaan uitzoeken. Bij grote evenementen kan je best wat achterin gaan staan. Zo heb je een beter zicht, geen mensen die voor je komen staan of die je statief kunnen omver lopen. Gebouwen of mensen ver weg onderaan je foto maken je foto interessanter en creëren diepte. Trek een aantal foto's na elkaar, dan kan je later de beste uitkiezen en bewaren.

Het voorlezen van de nieuwjaarsbrief

In België een jaarlijks terugkerende traditie: jonge kinderen lezen hun zelfgemaakte nieuwjaarsbrief voor voor de hele familie. Hier is het belangrijk dat de fotograaf het kind op de juiste plaats zet. Bij een schouw bijvoorbeeld of in een rustig hoekje. Ook hier geldt dat de actie eenmalig is en dat je de foto's op de juiste moment moet trekken. Wacht tot het kind aan het lezen is. Zijn aandacht is gericht op zijn brief en hij zal niet meer aan de fotograaf denken.

Een tip: de foto's van de voorbije jaren

Kijk voor kerst even kritisch naar je kerstfoto's van de voorbije jaren. Wat is er niet goed aan? Hoe kan je het beter doen? Welke foto's ontbreken? Wat wil je dit jaar zeker op de foto? Hou dit in gedachte wanneer je je kerstfoto's maakt.

Maak een beeldverhaal

Als je van begin tot einde foto's trekt, kan je later een leuk beeldverhaal maken. Van het feest in zijn geheel (mooie, onaangeroerde tafel - gasten aan tafel - ongeopende pakjes - pakjes open en hoop verfrommeld inpakpapier - gasten aan de praat - tafel na het feestmaal) of van een bepaalde persoon op het feest (kind komt binnen - verwondering - openen pakjes - spelen met cadeau's - eten - knuffelen - spelen met andere kinderen - eventueel een kinderverdriet - in slaap vallen aan tafel of in zetel). Leuk om nadien cadeau te doen aan de persoon in kwestie.

Kerstkaart voor het volgende jaar

Van je leukste foto kan je een kerstkaart maken voor het volgende jaar. Een overzichtsfoto als leuke herinnering voor alle aanwezigen of een foto van de perfecte feesttafel als uitnodiging voor het nieuwe feest.