Reisverhalen schrijven - Tips & Trucs

Dagelijks melden velen mensen zich bij kranten en tijdschriften of ze tijdens hun reis (betaald) een column mogen schrijven. Om uit die stapels brieven gekozen te worden, moet je wel echt heel goed zijn. Dit is niet bedoeld als ontmoediging, maar als een beroep op realisme. Het is natuurlijk het genre dat het meest romantisch aandoet: op reis gaan en er nog voor betaald worden ook. Hieronder een aantal tips voor de reisschrijver volgens het boek Reisverhalen schrijven van Jan Donkers. Er bestaan schrijvers die zich thuis met internet en een rij encyclopedieën opsluiten, terwijl andere schrijvers het liefst overal zijn behalve thuis. Onderstaande tips zijn voor iedereen die tot de laatste categorie behoort.

Vroeger

Toen de wereld door westerlingen nog grotendeels onontdekt was, was schrijftalent helemaal niet van belang. Wat was wel van belang? Avontuur. Als het verhaal maar spannend genoeg was deden de schrijfvaardigheden er niet toe. Tegenwoordig ligt dat anders. De belangrijkste voorwaarde voor publicatie is het schrijven van een goed verhaal. Een verhaal met kop en staart wint het altijd. Dat kan ook een persoonlijk verhaal zijn. In de reisjournalistiek wordt er onderscheid gemaakt tussen twee soorten reisverhalen:
  1. Artikelen voor kranten en tijdschriften
  2. Persoonlijke essays

Artikelen voor kranten en tijdschriften

Het grootste en meest gelezen afzetgebied voor de reisschrijver is nog steeds te vinden in de bijlagen van de grote kranten. Het is belangrijk om te weten dat kranten vaak van te voren willen weten waar je verhaal precies over gaat en ze vragen vaak om het stuk te sturen als je al op bestemming zit.
  • Bedenk van te voren waar je over gaat schrijven en hoe je dit vorm wilt geven. Je kunt schrijven over verschillende onderwerpen in een bepaald land, maar je kunt ook kiezen voor een bepaald onderwerp in verschillende landen (het zogenaamde travelling on a theme).
  • Bepaal voor welk tijdschrift of krant jouw artikel geschikt is. Verdiep je dus in de markt, dat zal altijd in je voordeel zijn.
  • Wees ook de hoogte van recente publicaties. Het zou zonde zijn als ineens blijkt dat jouw onderwerp de vorige maand al is gepubliceerd.
  • Houdt de trends binnen de reisjournalistiek in de gaten. Op het moment is er een duidelijke trend van algemene beschouwing in de richting van specifieke informatie.

Persoonlijke essays

Het persoonlijke essay geeft niet alleen objectieve informatie maar omschrijft de subjectieve ervaring van de schrijver.
  • Let goed op dat niet al jouw reiservaringen interessant zijn voor anderen. Een vertraging van twee uur op Schiphol voegt niets toe voor de lezer. Geef niet alles een gelijke waarde, maar ga op zoek naar zaken die vermeldenswaardig zijn.
  • Veel mensen gaan op reis en zijn vastbesloten om erover te schrijven. Dit is echter de verkeerde volgorde. Besluit van te voren waar je naar op zoek gaat zodat je het reisverhaal daarnaar kan structureren. Blijf gefocust op je verhaal.
  • Verdiep je in de plek waar je heen gaat om de zoektocht naar informatie te vergemakkelijken. Als iemand je iets vertelt moet je dat namelijk wel kunnen plaatsen. Anders ben je al gauw veel tijd kwijt aan uitleg voordat je aan het persoonlijke element toekomt.
  • Denk na over het gebruik van dialogen, alwetende verteller of ik-persoon, drie personages tot één persoon in elkaar schuiven, gebruik van flashbacks, etc.

Het lege volle hoofd

Zorg voor een goed leeg hoofd voordat je vertrekt. Betaal al je rekeningen, laat je huis in goede handen achter en neem vooral geen achterstallig werk mee op reis. Zorg er dus voor dat je stuk over Peru af is voordat je naar Mexico vliegt.

Rondslenteren en aantekeningen maken

  • Details vervagen snel dus maak zoveel mogelijk aantekeningen. Denk aan: opschriften, reclameborden, krantenkoppen, bewegwijzering. Ook je eigen mening kan van pas komen!
  • Neem een stapel blanco boekjes mee, nummer ze en schrijf álles op wat je opvalt. Schrijf vooral datgene op wat in dienst staat van je verhaal; houd je focus in de gaten.
  • Vergeet niet dat authenticiteit heel belangrijk is, dat je de lezer veel sneller meesleept wanneer je schrijft over frangipani, oleander en diwi-diwi dan over bloemen en bomen langs de kant van de weg.
  • Soms kan een gesprek zo intens zijn dat de handeling van het schrijven je overige waarneming in de weg zit; prent je dan voldoende trefwoorden in en werk alles uit zodra het gesprek is afgelopen. Je zult verbaasd zijn wat je je kort erna nog allemaal herinnert.
  • Probeer zoveel mogelijk naar huis te bloggen, bij thuis komst kan dit enorm helpen bij het terughalen van herinneringen.
  • Maak bij het maken van aantekeningen gebruik van recorders, digitale camera’s (photo’s bring back memories and details!) en, afhankelijk van het type reis en de locatie, een laptop.

De Waarheid en de Leugen

Een reisverslaggever is geen correspondent en mag dus dingen verdraaien oftewel liegen, bijvoorbeeld locaties veranderen, woorden aan een ander toeschuiven, etc. Objectiviteit bestaat niet in de reisjournalistiek.

Wees origineel!

Een manier van reizen kan al een verhaal op zich zijn. Ga eens lopend, per boot, kameel of tractor op reis. Of maak een reis over de evenaar of volg een oude ontdekkingsroute.

Meer tips voor het schrijven van reisverhalen

  • Vereisten voor publicatie zijn een goed observatievermogen en goede schrijfvaardigheden.
  • Zoek lokale bronnen en wees niet tevreden met de taxichauffeur.
  • Kijk op een manier waarop anderen doorgaans niet kijken.
  • Ergens voor een langere tijd zijn, brengt je verder dan niet-originele clichés.
  • Focus op je verhaal, maar schakel nooit je vermogen uit je te laten verrassen.
© 2009 - 2024 Mleentje, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Imaginaire reisverhalenImaginaire reisverhalenDe imaginaire reisverhalen waren het dominante genre in de achttiende eeuw. In dit artikel zal worden ingegaan op de def…
Check je tekst met het CCC-modelTeksten tot een kwalitatief geheel maken vergt vaak meer dan schrijvers denken. Alleen met goede formuleringen ben je er…
Geld verdienen met artikelen schrijvenGeld verdienen met artikelen schrijvenGeld verdienen met artikelen schrijven op internet is voor iedereen. Je kunt dit in de vorm van een weblog doen, maar ve…
recensieSchrijfboek: Stephen King – Over leven en schrijven`Over leven en schrijven' is het schrijfboek van Stephen King. In dit boek geeft hij tips voor mensen die ook graag boek…

Wrakvissen in nederlandWrakvissen is een erg populaire vorm van bootvissen in Nederland. Je huurt bijvoorbeeld een boot af en deze boot brengt…
Zeebaarzen met kunstaasZeebaars is de meest spectaculaire sportvis van de Nederlandse kustwateren, maar zeebaars is ook een zeer slimme vis met…
Bronnen en referenties
  • Reisverhalen schrijven - Jan Donkers
Mleentje (4 artikelen)
Gepubliceerd: 08-10-2009
Rubriek: Hobby en Overige
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.