Een verzameling sigarenbandjes

Het aanleggen van een verzameling kan een leuke en leerzame aangelegenheid zijn. Bij de types verzamelingen die lange tijd erg populair waren, horen zeker de verzamelingen van sigarenbandjes. Met heel veel sigarenrokende ooms, opa's en buurmannen, waren er altijd wel mogelijkheden de verzameling sigarenbandjes uit te breiden.

Roken van sigaren

In verband met het risico voor de gezondheid wordt het roken tegenwoordig sterk ontmoedigd. Was het enkele tientallen jaren geleden heel normaal als je rookte, als op feestjes of in kroegen de lucht blauw gekleurd was van de sigaren- en sigarettenrook, tegenwoordig is dat heel anders. Roken doe je buiten, niet in huis, en zeker niet meer in kroegen, restaurants of in openbare gebouwen. Was vroeger roken op de werkplek volledig geaccepteerd, nu is het precies andersom. Binnen wordt er niet gerookt.

Sigarenbandjes

Met het verdwijnen van de rookwaar uit het openbare leven, zelfs uit de gezins- en familiekring, is het te begrijpen dat het begrip sigarenbandje uit het collectieve geheugen aan het verdwijnen is. Toch werden sigarenbandjes in veel gezinnen bewaard, verzameld en in albums ingeplakt. Wat zijn dat eigenlijk, sigarenbandjes.

De banderol

Het is wettelijk verplicht op tabaksproducten de prijs te vermelden. In Nederland wordt hiertoe een banderol, in België heet dat fiscaal bandje, om het rookproduct gedaan. Dit bandje is, behalve een vermelding van de prijs, een bewijs dat de noodzakelijke accijns over dit product is betaald. Worden sigaren los verkocht, al of niet in een speciale koker, dan moet zo'n bandje er dus altijd om zitten. Vorm en kleur (lichtbruin) van zo'n bandje zijn vastgelegd.

Het echte bandje

Het wettelijke accijnsbandje is aanwezig, maar voor verzamelaars niet interessant. Per slot van rekening zijn vorm en kleur voorgeschreven, dus geen afwisseling. Maar naast dit verplichte bandje is er vaak nog een extra bandje. Op dit bandje staat het merk van de sigaar. Dat biedt de sigarenfabrikant de mogelijkheid voor een eigen vormgeving, hiermee kan het onderscheid gemaakt worden met de concurrent. Dit eigen bandje zit naast, soms over, de banderol.

Leuk?

Het eigen bandje bood de fabrikanten niet alleen de mogelijkheid de fabrieksnaam en het type sigaar te vermelden, maar er konden ook leuke afbeeldingen op gezet worden. Tegenwoordig kun je bij verschillende producten plaatjes, kaartjes en poppetjes krijgen. Dit soort dingen kunnen vooral door kinderen verzameld worden. Het zijn dan ook vaak de kinderen die hun ouders stimuleren een bepaald product aan te schaffen. Dit mechanisme was ook door de sigarenfabrikanten ontdekt.

Series

Sigarenbandjes kregen allerlei afbeeldingen, vaak in verschillende series. Bijvoorbeeld een serie met verschillende molens, wapenschilden, auto´s, noem maar op. Series waren aan de vormgeving herkenbaar en vaak waren de bandjes voorzien van een nummer. Je wist dan ook precies welke bandjes je miste. En natuurlijk kon je met die wetenschap naar de buren, je vader, je ooms en opa, of die misschien zo'n bandje hadden. En zo niet, dan vroeg je of ze een keer dat type sigaren wilde kopen, want dat verhoogde de kans dat je je verzameling compleet kon krijgen. Je begrijpt dat prima aansloot bij de bedoeling van de fabrikanten. Soms werden in doosjes met sigaren losse extra bandjes gestopt, ter stimulering van de verkoop.

Verzamelen

Wat ook de commerciële bedoelingen waren en wat ook je mening is over roken, de bandjes waren gewoon leuk om te verzamelen. Vol trots kon je je verzameling sigarenbandjes laten zien, en vergelijken met de verzameling van anderen. Onderling werden dubbele bandjes geruild voor die speciale exemplaren die je series en verzamelingen verder compleet konden maken.

Verzamelboeken en catalogi

Sigarenbandjes kon je in schriften plakken, maar dat betekende dan ook dat ze meestal niet onbeschadigd te verplaatsen waren. Hier werd op ingespeeld en er kwamen speciale verzamelboeken in de handel. In speciale insnijdingen in het boek kon je de bandjes schuiven, zodat de afbeelding goed zichtbaar bleef. In speciale catalogi was precies terug te lezen welke bandjes door een bepaalde fabrikant waren uitgegeven, en naar welke bandjes je dus nog moest zoeken.

De verzameling nu

Er wordt lang niet meer zoveel gerookt als vroeger, en gezien de gezondheidsrisico's is dat heel logisch en begrijpelijk. Dat betekent dat de mogelijkheden om sigarenbandjes te verzamelen drastisch verminderd zijn. Toch zijn er nog steeds verzamelaars!