recensie

'Complete Joodse Bijbel' van David H. Stern

David H. Stern: Complete Joodse Bijbel. De Messiasbelijdende Jood en theoloog David H. Stern is de auteur van 'the Complete Jewish Bible'; de Engelse vertaling van de Tenach (Oude Testament) en de B'rit hadashah in volledig authentiek Joodse stijl. Met de Hebreeuwse term B'rit hadashah wordt het Nieuwe Testament bedoelt. Het betekent letterlijk: 'Nieuwe Verbond', daarmee verwijzend naar Jeremia 31:31, waar staat dat God met het volk van Israël en het volk van Juda een nieuw verbond zal sluiten.

• David H. Stern: De Messiasbelijdende Jood en Auteur van 'The Complete Jewish Bible'
• Complete Joodse Bijbel
• Het gebruik van de termen Tenach en B'rit hadashah
• Het Joodse karakter van de B'rit Hadashah
• Yeshua is indeed the Messiah promised by the Tanakh to the Jewish people
• Drie gebieden waarin het Joodse karakter tot uitdrukking komt
• Cosmetische elementen
• Cultureel-religieuze elementen
• Theologische elementen
• Samenvattend
• Volledig Joods wat betreft stijl en presentatie
• De 'Complete Joodse Bijbel' vertaling slecht barrières
• Tehillim (Psalmen) 119:33-40

David H. Stern: De Messiasbelijdende Jood en Auteur van 'The Complete Jewish Bible'

David H. Stern (1935-2022) is een fascinerende figuur in de wereld van Messiaans Jodendom, een beweging waarin Joden geloven dat Jezus (Yeshua) de beloofde Messias is. Geboren en getogen als Jood, omarmde Stern later in zijn leven het geloof in Yeshua en begon hij zijn werk als theoloog, auteur en vertaler. Zijn grootste en bekendste werk? 'The Complete Jewish Bible'—een unieke Bijbelvertaling die de Joodse wortels van de geschriften benadrukt en het Nieuwe Testament vanuit een Joods perspectief toegankelijk maakt.

Stern wilde met deze Bijbelvertaling de kloof dichten tussen de Joodse traditie en het christendom, en laten zien dat de Bijbel diepgeworteld is in het Joodse erfgoed. Hij combineerde de Hebreeuwse Bijbel (het Oude Testament) en de Apostolische Geschriften (het Nieuwe Testament) in een vertaling die de Joodse cultuur en context respecteert. In plaats van gangbare Engelse namen gebruikt Stern bijvoorbeeld de Hebreeuwse namen van Bijbelse figuren—zo wordt Jezus Yeshua en Mozes wordt Moshe. Dit geeft lezers een frisse kijk op de teksten, waarin de Joodse identiteit van de Bijbel duidelijk naar voren komt.

Stern’s werk gaat verder dan alleen vertalen; hij is ook een voorvechter van het idee dat Joden hun geloof in Yeshua kunnen belijden zonder hun Joodse identiteit op te geven. Met zijn theologische werken en vertalingen heeft hij een brug geslagen tussen Joodse en christelijke gemeenschappen en een diepe waardering gecreëerd voor de Joodse wortels van het christelijk geloof.

David H. Stern is niet alleen een theoloog, maar ook een man met een missie: om Joodse en christelijke gelovigen dichter bij elkaar te brengen, met respect voor hun gedeelde spirituele erfenis.

Complete Joodse Bijbel

David Stern wilde met deze vertaling laten zien dat de gehele Bijbel Joods is, zowel de Tenach als de B'rit hadashah. Deze notie is belangrijk voor christenen én Joden. Joden worden uitgedaagd door het feit dat de Tenach zonder de B'rit hadashah incompleet is en christenen worden uitgedaagd door het feit dat zij hun geloof alleen goed kunnen begrijpen en doorgronden vanuit een Joods perspectief, door terug te gaan de Joodse wortels van de Bijbel en daarmee tot de Joodse wortels van het christelijke geloof. De Complete Jewish Bible herstelt de Joodse eenheid van de Bijbel.

Het gebruik van de termen Tenach en B'rit hadashah

Christenen noemen de Tenach het Oude Testament en de B'rit hadashah noemen zij het Nieuwe Testament. Maar het woord 'testament' is een misplaatste term. Jeremia voorzei dat God met het volk van Israël en het volk van Juda een nieuw verbond zal sluiten (Jeremia 31:31).(*) In het Hebreeuws betekent B'rit 'verbond' of 'contract'. Het Griekse woord voor verbond is 'diathêkê', hetgeen ook 'testament' kan betekenen in de zin van 'wilsbeschikking'. Van dit Griekse woord is de benaming Oude - en Nieuwe Testament afgeleid. Het Hebreeuwse B'rit hadashah kan echter alleen vertaald worden als Nieuw Verbond. Desalniettemin wordt in christelijke kringen de term Nieuwe Testament algemeen gebruikt, terwijl het de betekenis verduistert van het oorspronkelijke Hebreeuwse B'rit hadashah. David Stern heeft het daarom over Tenach in plaats van Oude Testament en over B'rit hadashah of 'de boeken van het Nieuwe Verbond' in plaats van Nieuwe Testament.

Tenach of TaNaKh is een acroniem voor Tora, Nevi'im en Ketuvim. De Tenach of Tanakh wordt onderverdeeld in drie afdelingen:

1. Tora (Leringen of onderwijzing - ook wel de vijf boeken van Mozes, de eerste vijf boeken van de Bijbel);
2. Nevi'im (Profeten); en
3. Ketuvim (Geschriften).

Het Joodse karakter van de B'rit Hadashah

De meeste, zo niet alle andere vertalingen van het Nieuwe Testament presenteren de boodschap in een niet-Joods en christelijk taalkundig, cultureel en theologisch kader. Deze vertaling doet echter recht aan het door-en-door Joodse karakter van de Bijbel, met inbegrip van de B'rit Hadashah. Jesjoea, de Messias, was een Jood, werd geboren als een Jood, groeide op tussen Joden, zijn bediening vond plaats onder de Joden, Hij hield zich volledig aan de Tora en Hij stierf en stond op uit de dood in de Joodse hoofdstad Jeruzalem. Het waren Joden die het Evangelie aan de heidenen brachten, niet andersom! Sha'ul (Paulus) was zijn gehele leven een praktiserende Jood, zoals te lezen in het Bijbelboek Handelingen. In de vroege Messiaans-Joodse gemeenschap (de kerk!) was het niet de vraag of een Jood in Jesjoea kon geloven, maar of niet-Joodse gelovigen dienden te worden besneden en opdracht moesten krijgen zich aan de wet van Mozes te houden (Handelingen 15:1-29 en de Galatenbrief).

Veel van wat in het Nieuwe Testament staat geschreven, is onbegrijpelijk buiten haar Joodse context. De beste demonstratie van het Joodse karakter van het Nieuwe Testament is tegelijk datgene wat het meest overtuigt aangaande de waarheid ervan, te weten het grote aantal profetieën in de Tenach die vervuld zijn in Jesjoea. Joden die de deze vertaling van de B'rit Hadashah lezen kunnen duidelijk zien dat de profetieën in de Tenach over de Messias vervuld zijn in het leven van Jesjoea, maar ook dat niet-Joden mogen meedelen in de zegeningen van de verbonden.

Drie gebieden waarin het Joodse karakter tot uitdrukking komt

Het Joodse karakter van het Nieuwe Testament wordt op drie gebieden tot uitdrukking gebracht: cosmetisch, cultureel-religieus en theologisch.

Cosmetische elementen

De vertaler gebruikt oorspronkelijke Hebreeuwse namen en termen, zoals Sha'ul voor Paulus, Yochanan voor Johannes en Tora voor Wet, wat eigenlijk 'onderwijzing' betekent - 'Wet' is een foute vertaling. En Yeshua (Jesjoea) in plaats van Jezus. In Mattheüs (Mattityahu) 1:21 staat: "Ze [Maria] zal een zoon baren. Geef hem de naam Jezus, want hij zal zijn volk bevrijden van hun zonden." Hoezo 'want'? Alleen in het Hebreeuws is de uitleg verklaarbaar. De Hebreeuwse naam Yeshua (Jesjoea), die de mannelijke vorm is van het woord Jeshu'ah (redding) is gebaseerd op dezelfde wortel (yud-shin-'ayin) gelijk yoshia, hetgeen betekent ‘hij zal redden'.

Cultureel-religieuze elementen

Door culturele of religieuze termen te gebruiken in plaats van deze weg te vertalen zoals in Westerse vertalingen te doen gebruikelijk, wordt de Joodse context van het Nieuwe Testament weer duidelijk zichtbaar voor de lezer. Een voorbeeld lezen we in Mattityahu (Mattheüs) 9:20, waar een vrouw Jesjoea nadert:

"Plotseling naderde hen van achteren een vrouw die al twaalf jaar aan bloedverlies leed. Ze raakte de zoom van zijn bovenkleed aan." (NBV - Nieuwe Bijbel Vertaling)

De zoom van zijn bovenkleed zijn de tzitzit, oftewel Joodse gebedskwasten. Dit is in de NBV geheel wegvertaald. Jesjoea droeg deze gebedskwasten conform de instructies in de Tora:

"De HEER zei tegen Mozes: ‘Zeg tegen de Israëlieten dat zij en al hun nakomelingen aan de zoom van hun kleren kwastjes moeten bevestigen waarin een blauwpurperen draad verwerkt is. Bij het zien van die kwastjes zullen jullie herinnerd worden aan alle geboden van de HEER, zodat jullie die naleven en mij niet ontrouw worden door de begeerten van je hart en je ogen te volgen. Ze zullen jullie helpen om aan al mijn geboden te denken en die na te leven en jullie God toegewijd te blijven. Ik ben de HEER, jullie God, die je uit Egypte heeft weggeleid om jullie God te zijn. Ik ben de HEER, jullie God.’" (Numeri 15:37-41)

Theologische elementen

Ook biedt de vertaling van Stern allerlei theologische wijzigingen, aangezien de gangbare vertalingen van het Nieuwe-Testament vaak doordrongen zijn van niet-Joodse christelijke theologie. De vertaling van Stern legt de nadruk op een drietal zaken: de Joden zijn nog steeds Gods volk, de Tora is nog steeds geldig en er is geen waarheid zo fundamenteel als die van de eenheid van God.

Samenvattend

Volledig Joods wat betreft stijl en presentatie

Kortom, waarin verschilt deze Bijbel van alle andere Bijbels? Het antwoord is eenvoudig: deze vertaling is de enige Engelse vertaling is die volledig Joods is wat betreft stijl en presentatie.

Samenvattend kunnen we het volgende zeggen over de Complete Joodse Bijbel:

• Het volgt wat betreft de indeling van de Bijbelboeken de volgorde van de Hebreeuwse Bijbel (Tenach) en dat is ook de volgorde waarmee Jesjoea bekend was.
• Het maakt geen onderscheid tussen het 'oude' - en het 'Nieuwe' Testament.
• Het corrigeert verkeerde interpretaties in het Nieuwe Testament als gevolg van anti-Joodse theologische vooringenomenheid.
• Het biedt de oorspronkelijke Hebreeuwse namen voor mensen, plaatsen en begrippen, met behulp van gemakkelijk te lezen Engelse transliteraties.
• Het richt zich expliciet op Messiaanse profetie.
• Het geeft de wekelijkse lezing in de synagoge van een deel van de Tora weer met daarbij een aantal relevante lezingen uit de B'rit Hadashah.

Deze Bijbel biedt voorts een uitgebreide inleiding of introductie, een verklarende woordenlijst, een index van teksten of passages uit de Tenach die aangehaald worden in de B'rit Hadashah en bovendien bevat het een aantal kaarten.

De 'Complete Joodse Bijbel' vertaling slecht barrières

Deze vertaling van de Bijbel en in het bijzonder van het Nieuwe Testament kan een bijdrage leveren om voor eens en voor altijd af te rekenen met de 'vervangingstheologie' (**), het kan de drempel verlagen voor Joden om het Evangelie te ontvangen doordat het taalkundige, religieuze en culturele barrières slecht, en het kan bijdragen aan het herstel van de scheiding van de kerk en het Joodse volk. Het is opgesteld in eenvoudig en hedendaags Engels, waardoor ook iemand die niet uitblinkt in de Engelse taal het goed kan lezen.

David H. Stern heeft tevens een commentaar op het Nieuwe Testament geschreven, die gebruikt kan worden als aanvulling op en verduidelijking van het Joodse Nieuwe Testament.


Noten
(*) Hier klinkt de belofte van het nieuwe, betere verbond: "Ik zal mijn wet in hun binnenste leggen en hem in hun hart schrijven Gods Wet niet meer louter aan de buitenkant, maar in het binnenste, in het centrum van Israëls leven, als middelpunt van heel hun denken" (Jeremia 31:33). Dat is een radicaal andere situatie; de Wet is niet langer op stenen tafelen geschreven, maar op uw hart. Deze belofte is in de eerste plaats voor Israël en is door de Persoon en het werk van Jesjoea haMashiach tot vervulling gekomen. Jesjoea is daarmee de vervulling (en niet de vervanging of vernietiging!) van de Tora. En sinds Sinds Pinksteren zijn ook de volken bij Gods heil betrokken. Er is sinds de uitstorting van de Heilige Geest een toestroom uit de volken om met Israël te delen in Gods heil in Jesjoea haMashiach.
(**) Ds. Malcolm Hedding geeft op bondige wijze weer wat verstaan kan worden onder de zogenaamde 'vervangingstheologie': "Vervangingstheologie is de visie dat de speciale band die Israël had met God m.b.t. hun bestemming en thuisland niet langer bestaat. De Heer Jezus werd immers afgewezen als de Messias en daarom is nu de Kerk het nieuwe Israël van God geworden. Daarmee wordt bedoeld Gods doel met Israël op aarde. Het Joodse volk als natie heeft niet langer een band met God, gebaseerd op de roeping van Abraham. Zij zijn niet langer het middel tot heil van de volken en het middel waardoor God vergeving schenkt aan de wereld. Als middel zijn zij nu verworpen en vergeten en het joodse volk heeft geen andere betekenis naast, maar alleen binnen de Gemeente/Kerk. De Kerk heeft dan alle zegeningen die beloofd waren aan Israël geërfd. Vanzelfsprekend, zoals we vaak gehoord hebben, blijven de vloeken en oordelen gereserveerd voor het joodse volk. Dat is in essentie de vervangingstheologie." (Bron: Vervangingstheologie: Een gedeelte uit een interview met Malcolm Hedding; http://www.icej.nl/nieuwsbrief/jun2004/vervangingstheologie.htm - voor de laatst keer geraadpleegd op 13 juni 2010).

Lees verder

• David H. Stern: commentaar op het Joodse Nieuwe Testament
• Het Evangelie is Joods ... een eerherstel: David H. Stern
• Joodse wortels christendom: Kesjer-cursus
• Messiasbelijdende Joden geloven in Joodse Messias van Israël
• Voorspellingen Jezus in de Tenach: leven/lijden/sterven