Welke garendikte te gebruiken voor brei- of haakwerk

Garens zijn verkrijgbaar in diverse soorten, gewichten en diktes. Deze varianten hebben invloed op het uiteindelijke resultaat van het brei- of haakwerk. Brei je een trui met dunner garen dan in het patroon aangegeven staat dan zal het resultaat kleiner uitvallen. Haak je een babymutsje met dikker garen dan aangeraden wordt in het patroon dan eindig je met een muts die wellicht past op een volwassen hoofd. Voordat je begint aan een brei-, of haakwerkje, is het noodzakelijk de garendikte af te stemmen op hetgeen je gaat maken. Op internet kan men vele patronen al dan niet gratis downloaden. Vaak zijn dit Engelstalige patronen en is het voor ons Nederlanders vaak moeilijk te bepalen of de garendikte nu een dunner of dikker garen betreft. Om inzicht te krijgen in de verschillende garendiktes worden in dit artikel de standaard diktes doorgenomen. De Engelse term wordt eerst aangegeven, als tweede de numerieke Amerikaanse term. Het garensymbool staat op de wikkel van het garen aangegeven.

Lace of 2-ply

Lace of 2-ply is een zeer licht en dun garen. Met de aanbevolen naalddikte van 2 à 2,5 mm krijg je een dun en verfijnd brei- of haakwerk. Om een wat meer open brei- of haakwerk te bewerkstelligen kun je dikkere naalden gebruiken. Op deze manier vordert het handwerk ook sneller. Het garensymbool voor dit garen is 0.

Superfine of 3-ply

Dit is een ragfijn garen waarmee bijvoorbeeld in ajourwerk, de steken en de details heel goed tot hun recht komen. Ook met superfine/3-ply kun je dikkere naalden gebruiken voor een open en losser effect in bijvoorbeeld een omslagsjaal. Het garensymbool voor dit garen is 1 en de bijbehorende maat naalden variëren van 2,75mm tot 3,25mm.

Fine of 4-ply

Geschikt voor naalden van 3,5mm tot 4mm. Dit is een gangbare garendikte voor het breien van kledingstukken zoals dunne truien, babykleding en sokken. Ondanks de wat dikkere naalden is het resultaat toch een verfijnd brei- of haakwerk en het werkt wat makkelijker dan 2-ply of 3-ply. Het garensymbool is 2.

Light worsted, double-knit (DK) of 5/6-ply

Deze garendikte breit of haakt al weer wat sneller dan de voorgaande 3 diktes. De bijbehorende naalddikte is 4,5mm en het garensymbool is 3. Voor bijvoorbeeld granny squares haken is dit een mooie dikte om de vierkantjes mooi uit te laten komen in verschillende kleuren.

Aran, worsted of 12-ply

Dit dikke en warme garen is geschikt om bijvoorbeeld kabeltruien te breien zonder dat het resultaat te zwaar wordt om te dragen. Vroeger breiden de vrouwen van de Aran Eilanden (Ierland) kabeltruien voor de vissers. Toen was het functioneel nu is het vooral een fashion statement. Ook voor kussenhoezen is dit een fijne dikte om mee te haken of te breien. De te gebruiken naalddikte is 5mm tot 5,5mm en het garensymbool is 4.

Bulky, chunky of 14-ply

Hoewel dit garen vrij dik is, is het samengesteld uit lichte vezels om vervorming van het te dragen kledingstuk te voorkomen. Voor deze dikte is een dikkere naalddikte van 6mm tot 8mm benodigd en daardoor breit of haakt het lekker snel weg. Het resultaat is een grof breisel of haakwerk dat geschikt is voor buitenkleding, als warme dikke deken voor op de bank of als sprei. Het garensymbool op de wikkel geeft nummer 5 aan.

Super bulky, super chunky, 16-ply

Ben je beginner dan is het aan te bevelen om met deze dikte op naalden van 9mm tot 10mm te oefenen. De steken zijn dan zo groot dat ze makkelijk te tellen zijn en je ziet het eerder als je een steek hebt laten vallen. Garen van deze dikte breit of haakt snel, in korte tijd heb je bijvoorbeeld een stoere sjaal of een volumineuze deken gebreid of gehaakt.

Proeflapje

De aangegeven naalddiktes zijn natuurlijk geen verplichting. Het ligt eraan of je strak of los breit of haakt en of je een open of dichter geheel wil maken. Vaak kom je wel uit op de aanbevolen naalddikte, iets daaronder als je los breit of haakt of iets daarboven als je strak breit of haakt. Het is een kwestie van uitproberen door middel van een proeflapje waarbij je ook gelijk kan bekijken hoe de grootte van het brei- of haakwerk uitvalt.

Combinatie

Uiteraard kunnen de verschillende garendiktes ook samen gebreid of gehaakt worden. Een fijn 3-ply garen met lurex erin kan gecombineerd worden met bijvoorbeeld 12-ply voor een leuk afwisselend effect. Omdat de uiteindelijke dikte dan ietwat dikker is dan alleen 12-ply is een proeflapje aan te raden op een iets dikkere naald dan aanbevolen.

Het grove werk

Er zijn ook naalddiktes van meer dan 10mm verkrijgbaar met bijbehorende garens. Vooral de laatste jaren is het een trend om grove truien, cols, sjaals, kussens of dekens te breien of haken. Het grootste voordeel van deze dikte is dat het snel klaar is en een stoer, robuust uiterlijk heeft.