Tiepelen: wat is tiepelen?
Tiepelen is een oude vorm van sport of spelen die in de 20e eeuw in heel Nederland veel werd gespeeld. Tegenwoordig is tiepelen niet heel populair meer en weet bijna niemand zelfs meer hoe je moet tiepelen. Alleen op Ameland wordt het spel nog veel gespeeld. Over tiepelen.
Wat is tiepelen?
Tiepelen is een spel dat vroeger door heel veel kinderen werd gespeeld omdat je er geen dure materialen voor nodig had. Er is een 50 centimeter lange stok voor nodig met een dikte van een bezemsteel en verder kleinere stokjes. Met de lange stok worden de kleinere stokjes weggeslagen. Daarna wordt gemeten hoe ver de stokjes zijn gekomen. Wie het verste slaat, is de winnaar.
Andere namen voor tiepelen
Tiepelen dat vroeger dus veel werd gespeeld werd ook gespeeld onder andere namen. Die zijn onder andere:
- Pinkelen
- Katrikken
- Klinkaard spelen
Tiepelen op Ameland
Op Ameland wordt nog regelmatig het spel tiepelen gespeeld. Ze doen dat traditioneel met Pasen, maar ook tijdens de Bure-Kermis. Op het Amelandse Buren dus. Traditioneel spelen de bewoners van het dorp het spel met Pasen in de duinen, maar daar is de zaterdagmiddag van de Bure-kermis nog aan toegevoegd.
Tiepelen in teams
Als het tiepelen wordt gespeeld in teams bestaat zo’n team meestal uit 4 leden. Overigens kan het ook met meer, maar dan moeten de slag- en de veldpartij wel even groot zijn. Bij zo’n wedstrijd krijgt ieder teamlid een slagbeurt. Daarbij kan gekozen worden uit vier verschillende slagen. Daar kunnen dan punten mee behaald worden. Tegenover de slagbeurten staan de mensen in het veld. Vangt een veldspeler het stokje dat is geslagen, dan is de slagpartij af. De veldpartij krijgt dan 10 punten voor het vangen met twee handen en zelfs 20 als het stokje met 1 hand is gevangen.
Van generatie op generatie
Op Ameland gaat het spel over van generatie op generatie. Kinderen speelden het vroeger met hun vriendjes en gaven dat op latere leeftijd weer door aan hun eigen kinderen. Dat het veel gespeeld werd was niet vreemd: er was geen geld voor duur speelgoed maar een stok was altijd wel ergens te vinden. In Nederland werd het later zo nu en dan een rage, net als knikkeren.
Reactie
S. Wiersma, 04-06-2013
Zou graag de spelregels, benodigde materialen enz. willen weten omdat wij, een aantal inwoners van Witteveen, oude sporten willen (her)introduceren. Er wonen hier namelijk een aantal mensen die hun roots in Friesland hebben liggen.
Alvast mijn hartelijke dank.
Sipke Wiersma
Reactie infoteur, 25-06-2013
Helaas ken ik de spelregels niet van het tiepelen. Mogelijk kunt u bij een speelgoedmuseum of zo uw licht opsteken.