Gezelschapsspelen: Cluedo

Cluedo is een bordspel waarin moord centraal staat. In het gezelschap ga je samen met je medespelers op onderzoek uit. Het doel van het gezelschapsspel is om als eerste uit te vogelen wie de moordenaar is, welk wapen is gebruikt en in welke kamer de moord gepleegd is. In de Verenigde Staten is het spel bekend onder de naam Clue.

Algemene gegevens

• Titel: Cluedo (of Clue)
• Uitgever: Parker / Hasbro / Clipper
• Type van spel: Tactisch Denkspel
• Aantal spelers: 3 tot 6
• Speelduur: 45 minuten tot 2 uur
• Moeilijkheidsgraad: Eenvoudig
• Jaar van uitgifte: 1948
• Beschikbaarheid: Overal te koop

Ontstaan van het spel

Cluedo is een klassieker onder de gezelschaps en bordspelen dat in 1943 bedacht werd door Anthony E. Pratt uit Birmingham in Engeland. In 1948 werd het spel voor het eerst uitgegeven door Waddington's Games in Leeds. Vandaag de dag wordt het uitgegeven in de Verenigde Staten door speelgoedfabrikant Hasbro die zowel Parker als Waddington heeft overgenomen.

Doel en spelregels

Cluedo speelt zich af in een huis. In de Nederlandse versie is dat Slot Swaenesteyn terwijl het in de Engelse versie allemaal gebeurd op The Tudor Mansion. Daar woont gastheer Dr. Swart of in de Engelse versie Dr. Black (in de Amerikaanse versie Mr. Boddy) en hij wordt vermoord teruggevonden. De dader moet één van de gasten zijn. Er zijn er verschillende die in het Nederlands anders heten dan in de Engelse versie, en om het nog ingewikkelder te maken hebben ze in de Amerikaanse versie soms ook nog andere namen of spelling.

Karakters in de Nederlandse versie

• Kolonel van Geelen
• Professor Pimpel
• Dominee Groenewoud
• Mw. Blaauw van Draet
• Rosa Roodhart
• Mw. de Wit

Karakters in de Engelse versie

• Miss Scarlett (Miss Scarlet in de USA versie)
• Professor Plum
• Colonel Mustard
• Rev. Green (Mr. Green in de USA versies van voor 2002)
• Mrs. White
• Mrs. Peacock

Al deze karakters hebben een verschillende kleur met bijhorende speelpion. Dan zijn er de miniatuurwapens die mogelijk gebruikt zijn voor de moord. Dat zijn achtereenvolgens de revolver, de dolk, het touw, de kandelaar, de loden pijp of de steeksleutel ook wel Engelse sleutel genoemd. Verder zijn er speelkaarten die zowel de wapens als de kamer waar de moord gepleegd werd en een verdachte afbeelden. In het begin van het spel worden 3 kaarten willekeurig in een daartoe speciaal voorziene geheime omslag gestoken. 1 kaart met de dader, 1 kaart met het gebruikte wapen en 1 kaart met daarop de kamer waar de moord gepleegd is. De resterende kaarten worden verdeeld onder de spelers.

Het spelbord is verdeeld in allemaal verschillende kamers. Zo zijn er: de keuken, de balzaal, de serre, de eetkamer, de biljartkamer, de bibliotheek, de zitkamer, de hal, de studeerkamer en de kelder. Enkel in die laatste kan de moord niet gepleegd zijn daar legt men ook meestal de omslag met de oplossing. Doel van het spel is om uit te vissen welke drie kaarten zich in de geheime omslag bevinden. Dit doet men door met de wijzers van de klok mee met de dobbelsteen te gooien en een pion van een karakter naar een kamer te verplaatsen. Daar aangekomen mag de speler een suggestie uiten. Bijvoorbeeld: 'Ik denk dat het Kolonel Van Geelen was, met de revolver in de bibliotheek.' Nu is het aan de andere spelers om de stelling die geuit werd te weerleggen … als ze kunnen. Dit doet men door bepaalde kaarten aan elkaar te laten zien. De andere spelers mogen deze niet zien enkel de speler aan wie de weerlegging gericht is. Als de kaart in de handen van een speler is kan ze immers onmogelijk in de omslag met de oplossing zitten en is het terug naar af. De winnaar is diegene die de oplossing juist heeft en kan raden (door tactisch te denken) welke drie kaarten er in de omslag zitten.

Nadeel van Cluedo is dat het spel niet met twee personen kan gespeeld worden zoals de meeste andere bordspelen. Je moet minimaal met drie personen zijn. In principe kan je met twee spelen,maar dan is er geen lol aan en is het spel zeer vlug voorbij. Een goed spel Cluedo speel je het best met vier personen of meer.

Weetjes over cluedo

Touw

In de speeldozen zitten miniatuurwapens. Eén daarvan is het touw. Als je al de stukjes touw die in alle speeldozen die ooit gemaakt zijn van Cluedo aan elkaar zou knopen heb je een touw dat rond de aardbol gaat.

Oplossingen

Er zijn 324 mogelijke oplossingen in een spel Cluedo (6 wapens,6 verdachten en 9 kamers).

Films

Cluedo was ook de inspiratie voor enkele films. Zo was er in 1976 de parodie 'Murder By Death' met o.a Peter Sellers, Truman Capote, David Niven, Alec Guinness en Peter 'Columbo' Falk.

Een andere film is 'Clue' uit 1985 met o.a. Tim Curry,Christopher Lloyd, Madeline Kahn en Lesley Ann Warren. Hier wordt echt het spel volledig gevolgd want ook de namen van de personages zijn hetzelfde als in het spel. Leuk om weten was dat in de bioscoopversie er 3 versies waren die telkens een ander einde hadden. Deze versies werden afwisselend gedraaid in de bioscopen. Sommige mensen gingen daarom de film op verschillende dagen opnieuw zien voor het andere einde. Op de DVD-release staan de drie verschillende eindes op als bonusmateriaal.