Het bordspel Pandemic: samenwerken om virussen te bestrijden

In het bordspel Pandemic is het je doel om samen met je medespelers de wereld te redden van een verspreidend virus. In tegenstelling tot veel spellen speel je dus niet tegen elkaar, maar mét elkaar. Als team probeer je te voorkomen dat bij een epidemie de hele wereld wordt besmet. Het spel vereist goed overleg, goed teamwork en een klein beetje geluk. Daarmee is het een goed gebalanceerd coöperatief spel.

Pandemic

Pandemic is een bordspel uit 2008 waarbij het doel van de spelers is om de wereld te redden van vier virussen. Het gele, rode, blauwe en zwarte virus. Het speelbord, met daarop de wereldkaart, is verdeeld in vier gebieden. In elk gebied heerst een van de virussen. Bij Pandemic speel je met alle spelers als een team samen om enerzijds de verspreiding van de virussen in bedwang te houden en anderzijds te proberen een medicijn voor alle virussen te vinden.

Karakters

Iedereen speelt een karakter. Voor het spel begint wordt iedereen willekeurig een karakterkaart toebedeeld. Tijdens een beurt mag elke speler vier acties doen. Er zijn een aantal acties die alle karakters mogen doen, maar daarnaast heeft elk karakter een speciale actie die hem bijzonder maakt. Door deze speciale actie mag elk karakter iets dat alle andere karakters niet mogen. Dit maakt de speciale actie heel handig. Elke speciale actie is handig in een andere situatie. In de basiseditie van Pandemic zitten vijf verschillende karakters. Verschillende uitbreidingen voegen extra karakters toe.

Aantal spelers

Pandemic kan gespeeld worden met twee tot vier spelers. Hoewel het aantal spelers niks verandert aan de regels van het spel maakt het wel verschil voor hoe het spel ervaren wordt. Als er vier spelers zijn, zijn er vier karakters in het spel, en dus heeft het team ook beschikking over vier verschillende speciale acties. Dat geeft het team meer mogelijkheden dan wanneer er maar twee of drie verschillende speciale acties gebruikt kunnen worden. Het vereist wel meer planning, omdat er meer tijd tussen twee beurten van één speler zit. De speciale actie van een karakter kan dus vier beurten later pas weer opnieuw worden gebruikt. Met twee of drie spelers is die tijd korter en kun je één speciale actie dus veel meer uitbuiten.

Een speciale manier van spelen

Sommige mensen vinden het leuker om met vier spelers te spelen in plaats van twee of drie. Als je maar met twee of drie spelers bent kun je het spel echter toch spelen alsof je met z'n vieren bent. In dit geval laat je een of twee spelers twee karakters spelen. Omdat je niet tegen elkaar, maar met elkaar speelt maakt dit niet uit.

Duur van het spel

Afhankelijk van hoe ervaren de spelers zijn, hoe snel het gaat en vooral hoeveel er tussendoor wordt overlegd door de spelers duurt het spel 45 tot 90 minuten.

De spelregels in het kort

De set-up

Er zijn twee stapels met kaarten: de speelkaarten en de infectiekaarten. Op zowel de speelkaarten als de infectiekaarten staan de nemen van de steden die op het bord staan. Nadat iedereen zijn startkaarten heeft geraapt van de stapel met speelkaarten worden vijf epidemiekaarten verspreid aan deze stapel toegevoegd. Daarna worden kaarten van de infectiestapel getrokken om te bepalen welke steden beginnen met blokjes erop. De blokjes representeren de vier virussen en er zijn dus vier kleuren blokjes. Elke stad waar een blokje op ligt is geïnfecteerd.

Een beurt

Een beurt van een speler bestaat uit twee fases. De actiefase en de infectiefase. In de actiefase mag een speler vier acties doen. De volgende acties zijn mogelijk:

• Lopen naar een aangrenzende stad.
• Een speelkaart pakken/geven aan een andere speler die in dezelfde stad staat.
• Een blokje weghalen in de stad waar hij staat.
• Een speelkaart spelen om te reizen.
• Een virus genezen met vijf speelkaarten van dezelfde kleur.
• De speciale actie die anders is voor ieder karakter

De infectiefase

Als een speler zijn vier acties heeft gedaan raapt hij twee speelkaarten van de stapel. Als hier geen epidemiekaart bij zit gaat hij door met het rapen van infectiekaarten. Hoeveel dit er moeten zijn wordt aangegeven met een marker op het bord. Elke keer dat een speler een epidemiekaart raapt, gaat de marker vooruit. Op de steden die hij trekt wordt een blokje gelegd.

Als er wel een epidemiekaart bij zit dan moet de onderste kaart van de infectiestok worden getrokken. Op deze stad komen dan direct drie blokjes. Dan worden alle getrokken infectiekaarten geschud en bovenop de infectiestok gelegd. Omdat deze kaarten bovenop de stapel worden gelegd komen dezelfde steden steeds terug. Nadat dit is gebeurd gaat de speler verder met het rapen van infectiekaarten.

Als er op een stad drie blokjes liggen en er moet er een bijgeplaatst worden, dan is er een uitbraak. In plaats van dat er een vierde blokje op de stad komt, komt er in alle aangrenzende steden een blokje bij. Als er voor de achtste keer een uitbraak is verliezen de spelers het spel.

Het doel van het spel

Pandemic kan gewonnen worden als alle vier de virussen zijn genezen. Er kan op een aantal verschillende manieren worden verloren:

• Er zijn acht uitbraken geweest.
• De blokjes van een kleur zijn op.
• De speelkaarten zijn op.

De geluksfactor bij Pandemic

Geluk speelt een rol bij het spel Pandemic. Er moeten immers kaarten geraapt worden. Sommige beginsituaties zijn lastiger dan andere. Ook zitten de epidemiekaarten verspreid over de stapel. Deze kunnen snel achter elkaar komen, maar er kan ook meer tijd tussen zitten.

Bij het rapen van kaarten komt nog meer geluk kijken. Er zitten enkele speciale actiekaarten in de stapel. Deze zijn heel sterk, maar dan moet je ze wel hebben getrokken. Ook kan het zijn dat veel kaarten van dezelfde kleur helemaal onderaan de stapel liggen. Dan wordt het een stuk moeilijker om het medicijn voor dit virus te vinden.

Toch is de geluksfactor geen probleem. Het gebeurt vrijwel nooit dat een scenario onmogelijk te winnen is. De geluksfactor zorgt ervoor dat het spannend blijft, en niet elke keer hetzelfde. Het team moet beslissen of het een risico wil nemen, of op safe wil spelen. Deze discussie bevordert de interactie tussen de spelers.

Strategie

In het spel moet je telkens de afweging maken of je de situatie op het bord wil verbeteren door blokjes weg te halen, of wil zorgen dat de juiste kaarten bij de juiste persoon komen. Beiden zijn belangrijk want als er te veel blokjes op het bord komen kun je verliezen doordat de blokjes van een kleur opraken, of doordat er te veel uitbraken komen. Als je geen kaarten doorgeeft zul je niet op tijd de virussen kunnen genezen. Daarnaast is er een handlimiet van zeven kaarten, dus je kunt ook niet zomaar kaarten blijven bijpakken want dan moet je kaarten gaan afleggen. Dit wil je voorkomen, want er is van elke kleur maar een beperkt aantal kaarten in de stapel.

Het is belangrijk om de speciale actie van je karakter goed te gebruiken. Deze speciale actie is heel sterk en zorgt ervoor dat de speler iets mag dat een andere speler niet mag. Hierdoor kun je meer voor elkaar krijgen dan wanneer iedereen het gewoon bij de standaard acties houdt. Het wordt heel lastig om het spel te winnen als je de speciale acties niet regelmatig gebruikt. Sommige speciale acties van karakters werken ook heel goed samen. Als beide karakters in het spel zijn kan hier goed gebruik van worden gemaakt.

Ook is het verstandig om enkele beurten vooruit te plannen, zodat je niet onnodig acties verspeelt. Soms kun jij met drie acties iets doen dat de volgende speler met twee acties kan doen. Dan kun jij beter iets anders doen om alle acties zo goed mogelijk te benutten.

Weet wanneer je een risico moet nemen. Soms komt het voor dat één kaart je de das om kan doen, maar is de kans dat ook precies die kaart verschijnt nihil. Het is daarom vaak beter om gewoon het risico te nemen, omdat je dan veel meer voor elkaar kan krijgen. Als de kaart dan inderdaad niet komt heb je je winkans sterk vergroot.

Is het spel aan te raden?

Pandemic is een spel dat zeker aan te raden is voor mensen die van bordspellen houden. Het is zowel geschikt voor ervaren als minder ervaren spelers. Je kunt namelijk de moeilijkheidsgraad aanpassen door het aantal epidemiekaarten en het aantal speciale actiekaarten te variëren. Het is anders dan vele andere bordspellen, omdat je samen speelt. Je zult dus geen chagrijnige gezichten krijgen van degene die heeft verloren. Een verlies met het team is immers meestal beter te verteren. Boardgamegeek, een van de bekendste platformen dat bordspellen waardeert, geeft anno 2019 het spel met een 7.63 een 80e plaats op de ranglijst van alle bordspellen. Dat is behoorlijk hoog als je bedenkt dat de ranglijst meer dan 15 000 spellen bevat.

Uitbreidingen

Er zijn verschillende uitbreidingen op het basisspel. Deze voegen nieuwe karakters toe, en nieuwe actiekaarten. Ook is er een uitbreiding die het mogelijk maakt om met vijf spelers te spelen. Daarnaast zijn er ook twee seizoenen Pandemic Legacy gemaakt. Hierin speel je een verhaallijn gebaseerd op het basisspel Pandemic. De volgende uitbreidingen zijn anno 2019 op de markt gebracht.

• Pandemic: The Cure
• Pandemic: Contagion
• Pandemic Legacy: Season 1
• Pandemic Legacy: Season 2
• Pandemic: Reign of Cthulhu
• Pandemic: Rapid Response
• Pandemic Survival Series
• Pandemic: Iberia
• Pandemic: Rising Tide
• Pandemic: Fall of Rome