Theater voor kinderen: Spelen met de stem

Theater kan op een leuke en educatieve manier kinderen stimuleren in hun ontwikkeling. Het element dat ik in dit artikel wil bespreken is het gebruik van de stem. De stem is een belangrijk instrument voor een acteur Een acteur moet leren om zijn stem op verschillende manieren goed te leren gebruiken. Deze training kan in het dagelijkse leven van het kind een positieve invloed hebben omdat het kind op deze manier leert zich beter te uitten door middel van het gebruik van de stem. Een acteur moet zijn stem goed trainen en de manier waarop hij iets zegt om zo uitdrukking te geven aan de emoties van zijn personages. Een acteur mag ook bijvoorbeeld niet struikelen over zijn woorden in het theater. Daarnaast is het belangerijk dat hij het juiste ritme, toon en accent in zijn spreken probeert te vinden. Hier volgen een aantal oefeningen om dit te trainen:

Opwarming van de stem

Net als zijn lichaam, moet een acteur ook eerst zijn stem opwarmen voordat hij kan beginnen met toneelspelen. Dit zijn een aantal effectieve en veel gebruikte opwarmoefingen in het theater:

• De kinderen moeten zich voorstellen dat ze een enorm groot stuk kauwgom in hun mond hebben en daarom gaan kauwen. Daarna moeten de kinderen op deze manier gaan praten. De spelleider kan een aantal voorbeeldzinnen aandragen.
• Daarna gaat iedereen diep ademhalen via de onderbuik. Als volgt gaan ze de volgende letters hardop zeggen, A, E, I, O, U. Dit gebeurt in een steeds voortdurend ritme dat de spelleider aangeeft. Het gebeurd steeds met een lage en zachte stem.
• Dan moeten ze hun gezicht ontspannen en met hun handen hun wangen masseren.
• Als volgt gaan ze weer door met het opzeggen van de letters, A,E ,I ,O, U, maar nu steeds harder, maar zonder te schreeuwen. En alles wordt steeds opgezegd vanuit de keel.

Tongenbrekers

Een acteur mag niet struikelen over zijn woorden, daarom is het opzeggen van tongenbrekers een goede oefening. Het is een goede oefening als opwarming voor de stem en om de concentratie bij de kinderen te verhogen. Alle kinderen en de spelleider gaan in een kring staan. De spelleider begint met het voorzeggen van de tongenbrekers en dan gaan we de kring rond en één voor één zeggen de kinderen de zin na. Daarna kan het spel gecompliceerder gemaakt worden doordat de spelleider aangeeft dat het sneller moet. En hij kan ook afwisselen in de verschillende tongbrekers. Als iemand struikelt over de woorden is hij af en moet uit de kring, totdat er nog één over blijft. Daarna kan weer opnieuw begonnen worden. Voorbeelde van een aantal tongenbrekers zijn:

• In de hottentottententententoonstelling staan hottentottententen.
• De kat krapt de krullen van de trap
• Zeven zwarte zwanen zwommen in de Zuiderzee
• Leentje leerde Lotje lopen langs de lange Lindelaan
• Wie weet waar Willem Wever woont, Willem Wever woont wijd weg

Nasynchronisatie

In films op televisie wordt soms gebruik gemaakt van nasynchronisatie. De stemmen die men hoort zijn niet van de filmacteurs maar van andere mensen die hun stem aan de acteurs verlenen. Dit gegeven kan gebruikt worden voor een kort toneelstukje. De kinderen moeten in twee groepen verdeeld worden. Eén groep gaat toneelspelen zonder daarbij te praten. De andere groep blijft aan de zijlijn staan, maar gaan een stem verschaffen aan de pantomimespelers. Er kunnen verschillende korte stukjes bedacht worden.

Een voorbeeld:

In een restaurant zit een personage (A) ongeduldige te wachten op zijn bestelling. Een tweede personage (B) komt ook het restaurant binnen en neemt aan een andere tafel plaats. Een ober kom de bestelling opnemen van personage B, terwijl personage A loopt te roepen dat het wel erg lang duurt voordat zijn bestelling komt. De ober probeert hem te sussen neemt ondertussen de bestelling van personage B op, die graag soep wil. Als de ober dan even later eerst de soep brengt van personage B wordt personage A woedend want hij zit al zolang te wachten. De ober schrikt van de woede-uitbarsting en giet per ongeluk de hete soep over de schoot van personage B. Waarop deze ook woedend wordt en de ober met twee boze klanten het op een rennen moet zetten.