Het spel 'Raad het woord'

Spelletjes spelen is leuk, spannend en gezellig. Er is een hele ruime keuze uit moeilijke, gemakkelijke, goedkope en dure spelletjes. We zijn zo gewend geraakt aan spellen als mastermind of lingo, dat we wel eens vergeten dat dit allemaal luxe varianten zijn van een heel eenvoudig spel. Gewoon met papier en pen! Hoe speel je 'Raad het woord?'

Het spel Raad het woord

Het principe van Raad het woord is een heel eenvoudig woordspel, en kijkers van Lingo op televisie zullen het principe snel herkennen. Iedere speler neemt een woord in gedachten van een afgesproken lengte en schrijft dat op, bijvoorbeeld een woord van zes letters. Om de beurt vragen de spelers aan elkaar een woord, en noemen het aantal letters op de juiste plaats. Wie het eerste het woord van de tegenstander geraden heeft, is winnaar. Je kunt dit spel spelen met twee personen of méér. Speel je met meer dan twee personen, dan probeert speler 1 het woord te raden van speler 2, speler 2 probeert het woord te raden van speler 3, speler 3 weer van speler 1. Het aantal mogelijke spelers is feitelijk onbeperkt, maar met meer van vijf spelers gaat het allemaal wel langer duren voor je weer aan de beurt bent.

Spelverloop

Om duidelijker te maken hoe het spel werkt, hieronder het spelverloop met twee spelers.

• Speler 1 neemt het speelwoord veters in gedachten, speler 2 heeft het speelwoord staren.
• Speler 1 begint, en vraagt aan speler 2 of het woord openen is.
• Speler 2 kijkt hoeveel letters van het woord openen op dezelfde plaats staan in zijn woord staren. Dat zijn er twee, de laatste e en n. Andere letters van openen komen niet voor in zijn woord staren.
• Speler 2 geeft als antwoord: twee goed, nul in het woord.
• Speler 1 maakt hiervan aantekening.
• Speler 2 is aan de beurt, en vraag aan speler 1 of het woord waarde is.
• Speler 1 kijkt hoeveel letters van het woord waarde op dezelfde plaats staan in zijn woord veters.
• Geen enkele letter staat op de juiste plaats. Wel komen de r en de e uit het woord waarde ook voor in zijn woord veters, maar staan op andere plekken.
• Speler 1 geeft als antwoord: nul goed, twee in het woord.
• Speler 2 maakt hiervan aantekening.
• Speler 1 is weer aan de beurt om een woord te vragen.

Als een speler genoeg aanwijzingen denkt te hebben om het woord te raden, wacht hij tot hij aan de beurt is om te raden. Is het goed, prima. Is het fout? Dan krijgt hij het gebruikelijke antwoord: een bepaald aantal letters is goed, een bepaald aantal letters staat in het woord. Het spel loopt dan gewoon door.

Denktijd

Zeker als je met meerdere spelers speelt, kun je na je beurt al nadenken over je volgende stap. Welk woord vraag je als volgende? Dan kun je, als je weer aan de beurt bent, sneller spelen. Spreek met elkaar af hoeveel tijd je in je beurt krijgt om nog na te denken. Bijvoorbeeld: één minuut per beurt. Dat lijkt niet veel, maar je hebt natuurlijk ook de tijd gehad om na te denken toen anderen nog aan de beurt waren.

Einde spel

Wie het eerste het speelwoord van de tegenstander heeft geraden, is winnaar. Je kunt afspreken dat alle spelers hierna nog één na-beurt krijgen. Speel je met meer dan twee spelers, dan kun je ook afspreken dat je doorspeelt tot de tweede, derde, etc. plaats ook bekend is. Om irritaties te voorkomen: spreek zoiets af vóór je met spelen begint, en houdt rekening met wachttijden. Winnen is leuk, maar het is niet leuk als de winnaar vervolgens nog een half uur moet gaan zitten wachten tot alle andere spelers ook het spel uit hebben.

Materiaal

Voor Raad het woord heb je niet veel nodig: papier en pen is genoeg! Het is handig als je op je papier twee kolommen maakt.

• Boven de eerste kolom zet je het speelwoord dat je zelf in gedachten had. Hier kun je alle woorden onder schrijven die je tegenstander aan je vraagt. Omdat jouw speelwoord erboven staat, kun je goed uittellen welke letters op precies de juiste plek staan, en welke letters elders in het speelwoord voorkomen, zodat je je tegenstander de juiste informatie geeft. Je kunt, om het duidelijker te maken, letters omcirkelen die op de goede plaats staan, en letters die elders in het speelwoord voorkomen onderstrepen.
• De tweede kolom gebruik je om de woorden in te schrijven die je zelf raadt bij je tegenstander. Schrijf er achter hoeveel letters goed staan, en hoeveel letters op verkeerde plekken maar wel in het geraden woord voorkomen. Boven de kolom kun je puntjes zetten, voor elke letter van het woord één. Letters die je zeker weet kun je op die puntjes al vast invullen. Op deze manier houd je overzicht en wordt het raden van het volgende woord gemakkelijker.

Strategie

Je hoeft niet per se woorden te raden waar de goede letters al op de goede plekken staan. Soms is het slim om tussendoor een heel ander woord te proberen, zodat je meer aanwijzingen krijgt over ándere letters in je woord.
Veel mensen maken de fout te denken dat een woord altijd begint en eindigt met een medeklinker. Let op, dat kan ook een klinker zijn. Of, bij een dubbelklank: twee klinkers. Kies je woorden slim, probeer in de eerste rondes woorden met steeds andere letters. Zo krijg je een beter beeld van de letters die in het te raden woord voorkomen. Het is ook slim om alvast een rijtje woorden paraat te hebben om te raden. Wat dan weer niet slim is, als je het woord raadt dat je zelf als speelwoord gekozen had. Breng je tegenstanders niet teveel op ideeën!

Leuk

Raad het woord is een eenvoudig taalspel, dat je met simpele middelen overal kunt spelen. Het kost zo goed als niets, maar je hebt er een hoop plezier van!