Olieverven, niet zo eenvoudig als het lijkt

Olieverven, een van de meest gebruikte technieken in de schilderkunst maar tevens ook een van de moeilijkste. Het duurt een tijdje voor je het daadwerkelijk onder de knie hebt en voor je het zo goed kunt als “de oude meesters”

Geschiedenis

Men is eigen pas met olieverven begonnen rond de 14de eeuw, omdat het makkelijker, veelzijdiger en handiger in gebruik was dan de toenmalige eitemtera techniek. Ook kon men met olieverf veel subtieler te werk gaan, wat de kwaliteit van de schilderijen zeker ten goede kwam. In het begin werd olieverf handmatig gemaakt door de schildersleerlingen maar ongeveer eind 18de eeuw kon men hem ook kant en klaar in de winkel kopen.

Ingrediënten

Olieverf wordt al eeuwenlang gemaakt volgens dezelfde methode. Pigment wordt gewreven met olie (meestal lijnolie) en hoewel dat vroeger met de hand gebeurde gebruikt men nu meer geavanceerde manieren wat de kwaliteit van de verf zeker ten goede komt. Hoe meer de verf gewreven word, hoe beter de kwaliteit zal zijn.

Gebruik

Traditioneel wordt de verf gemengd rechtstreek vanuit de tube op een palet. Men gebruikt hiervoor de kwast of het paletmes. Wanneer de verf een te dikke pasta vormt is het gebruikelijk om hem te lengen met terpentijn of lijnolie. Hier is zorgvuldigheid geboden want bij overmatig gebruik kan de verf te mager (terpentine) of te vet (olie) worden.

Technieken

Wanneer je wil gaan werken met olieverf heb je verschillende technieken voorhanden. Hieronder een opsomming van de bekendste:

Alla Prima:

Deze techniek is dankzij de bekende schilder Bob Ross veruit de meest populaire van de hedendaagse tijd. Men gebruikt hierbij de zogenoemde “nat in nat” techniek. Dat houd in dat je niet alleen de kleuren op je palet gaat mengen, maar eigenlijk in je schilderij zelf. Doordat de lagen nat zijn lopen de kleuren in elkaar over wat een erg fris en transparant resultaat geeft. De verf wordt puur gebruikt, dus niet verlengt.

Gelaagd schilderen:

Bij deze techniek gaat het erom dat u uw schilderij gaat opbouwen in lagen. Meestal van donker naar licht. Hierbij is van belang dat de vorige laag droog genoeg is zodat de kleuren niet mengen. Bij gelaagd schilderen gebruikt men de vette en magere verf techniek. Je gaat hierbij van mager naar vet. Word dit slecht gedaan dan gaat je schilderij barsten bij het opdrogen.

Marmeren:

Deze techniek is een beetje de underdog van het olieverven. Iedereen heeft het ooit al wel eens gezien, maar niemand weet dat het van olieverf is. Men neme gewoon een blad papier en daarop ga je met olieverf patronen maken. Daarna gaat het blad bovenop water in een bak. Het water zal in het papier dringen en dat is wat die mooie patronen geeft. Nadat het papier is gedroogd is het ideaal om als kaftpapier e.a. te gebruiken.