Blind of slechtziend en tv kijken: Gesproken ondertiteling

Iedereen kijkt graag televisie, ook blinden en slechtzienden. Dit kan echter uitdagend zijn, vooral wanneer televisieprogramma's sterk visueel zijn of in een andere taal worden uitgezonden. Gelukkig zijn er verschillende aanpassingen beschikbaar, zoals voorgelezen ondertitels en audiodescriptie, die het voor blinden en slechtzienden mogelijk maken om inclusieve tv-ervaringen te genieten. Daarnaast kan een TV-voorzetscherm slechtzienden helpen door het beeldscherm te vergroten.

• Blind of slechtziend: Verbeterde tv-ervaringen door technologie
• Audiodescriptie en de impact op de tv-ervaring
• Gebruik van apps voor gesproken ondertiteling
• Webbox en de mogelijkheid om visuele content aan te passen
• De rol van tv-voorzetschermen voor slechtzienden
• Blind of slechtziend: Toegankelijkheid van streamingdiensten
• Streamingdiensten en audiodescriptie
• De toekomst van toegankelijke televisie: Verbeterde AI-technologieën
• Blind of slechtziend: Toegankelijke content en de rol van de samenleving
• Wetgeving en verplichtingen voor toegankelijkheid van media
• Publieke bewustwording en de ontwikkeling van inclusieve programma’s
• App “Ondertitels”: Gesproken ondertiteling voor de tv
• App “Earcatch”
• Audiodescriptie
• Webbox
• Lectuur
• Radio
• Ondertiteling
• Opties
• Prijs
• TV-voorzetscherm
• Praktische tips voor het leven met / omgaan met gesproken ondertiteling voor blinden en slechtzienden
• Maak gebruik van gesproken ondertiteling bij tv-programma’s
• Maak gebruik van apps en software voor gesproken ondertiteling
• Zoek naar programma’s en films die gesproken ondertiteling standaard aanbieden
• Zorg ervoor dat de geluidsinstellingen goed zijn afgestemd
• Probeer een schermlezer te gebruiken in combinatie met gesproken ondertiteling
• Vraag om hulp van vrienden of familie indien nodig
• Misvattingen rond gesproken ondertiteling
• Gesproken ondertiteling is hetzelfde als audiodescriptie
• Gesproken ondertiteling is standaard beschikbaar op alle programma’s
• Iedere tv heeft een optie voor gesproken ondertiteling
• Gesproken ondertiteling werkt altijd perfect en zonder vertraging
• Gesproken ondertiteling is alleen nuttig voor blinden
• Gesproken ondertiteling vervangt volledig de behoefte aan andere hulpmiddelen

Blind of slechtziend: Verbeterde tv-ervaringen door technologie

Voor blinden en slechtzienden is het genieten van televisie een uitdaging, vooral wanneer visuele elementen een groot deel van het verhaal vormen. Gelukkig hebben technologische innovaties geholpen om televisie voor visueel gehandicapten toegankelijker te maken. Naast audiodescriptie en gesproken ondertiteling, zijn er diverse hulpmiddelen ontwikkeld die het makkelijker maken om programma's te volgen en te begrijpen. Dankzij deze technologieën kunnen blinden en slechtzienden de rijkdom van visuele media ervaren op een manier die hun specifieke behoeften respecteert en ondersteunt.

Audiodescriptie en de impact op de tv-ervaring

Audiodescriptie is een essentieel hulpmiddel voor mensen met een visuele beperking. Het is een techniek waarbij een getrainde spreker de visuele aspecten van een televisieprogramma beschrijft, zoals gezichtsuitdrukkingen, acties, kostuums en veranderingen in de omgeving, zodat visueel gehandicapten de context van wat er op het scherm gebeurt, kunnen begrijpen. Deze beschrijvingen worden vaak tussen de dialogen door gegeven, zodat het verhaal in zijn volledigheid wordt overgebracht. Audiodescriptie wordt niet alleen in films en tv-series gebruikt, maar ook in theaterstukken en andere visuele media. Veel zenders bieden tegenwoordig audiodescriptie voor een breed scala aan programma’s, wat een enorme verbetering is in de toegankelijkheid van televisie voor blinden en slechtzienden.

Gebruik van apps voor gesproken ondertiteling

Naast audiodescriptie kunnen apps voor gesproken ondertiteling de kijkervaring voor slechtzienden aanzienlijk verbeteren. Deze apps bieden de mogelijkheid om ondertitels hardop voor te lezen. Dit kan bijzonder handig zijn voor programma’s die geen audiodescriptie bieden, of wanneer het moeilijk is om de ondertitels zelf te lezen vanwege visuele beperkingen. Apps zoals “Ondertitels” en “Earcatch” hebben spraakherkenningstechnologie geïntegreerd, zodat gebruikers automatisch gesproken ondertitels kunnen ontvangen. Deze apps maken gebruik van de stem van de gebruiker om de tekst op het scherm te vertalen naar gesproken woorden, waardoor de ervaring van televisie kijken volledig wordt geïntegreerd voor visueel gehandicapten.

Webbox en de mogelijkheid om visuele content aan te passen

Webbox is een innovatief hulpmiddel dat slechtzienden helpt bij het aanpassen van hun tv-ervaring. Het apparaat kan verbinding maken met een televisie of ander scherm, waardoor gebruikers het beeld kunnen aanpassen naar hun specifieke behoeften. Zo kan het scherm vergroot worden, de helderheid aangepast worden, of de kleuren en contrasten worden verbeterd om de zichtbaarheid te vergroten. Dit biedt een belangrijk hulpmiddel voor mensen die niet volledig blind zijn, maar wel moeite hebben met het zien van kleine details. Webbox biedt ook functies zoals het vergemakkelijken van de navigatie door menu’s en instellingen, zodat slechtzienden makkelijker toegang hebben tot hun favoriete programma’s en content.

De rol van tv-voorzetschermen voor slechtzienden

Een tv-voorzetscherm is een ander hulpmiddel dat speciaal ontworpen is voor slechtzienden om hun kijkervaring te verbeteren. Dit scherm vergroot het televisiebeeld, zodat kleine details die anders moeilijk zichtbaar zouden zijn, duidelijker te zien zijn. Dit maakt het mogelijk voor slechtzienden om scènes in films, series en nieuwsprogramma’s beter te volgen zonder afhankelijk te zijn van gesproken ondertitels of audiodescriptie. Deze voorzetstukken zijn eenvoudig te installeren en kunnen worden aangepast aan de grootte van de televisie en de visuele voorkeuren van de gebruiker. Daarnaast kunnen sommige voorzetstukken ook extra contrasten en scherpte toevoegen aan het beeld, wat het kijken van tv verder vergemakkelijkt voor mensen met beperkte zichtcapaciteit.

Blind of slechtziend: Toegankelijkheid van streamingdiensten

Streamingdiensten zijn tegenwoordig een belangrijk onderdeel van de televisie-ervaring, maar ze zijn vaak niet altijd toegankelijk voor mensen met een visuele beperking. Gelukkig werken veel streamingplatformen hard aan het verbeteren van de toegankelijkheid door gesproken ondertiteling, audiodescriptie en andere functies toe te voegen. Deze aanpassingen zorgen ervoor dat blinden en slechtzienden de voordelen van streamingdiensten kunnen ervaren zonder belemmeringen.

Streamingdiensten en audiodescriptie

Steeds meer streamingdiensten zoals Netflix, Amazon Prime en Disney+ bieden audiodescriptie aan voor een breed scala aan films en tv-series. Dit stelt blinden en slechtzienden in staat om films en shows te kijken die vaak visueel intens zijn. De audiodescriptie wordt vaak in verschillende talen aangeboden, zodat gebruikers in hun voorkeurstaal kunnen genieten van de programma’s. Audiodescriptie is tegenwoordig een standaardfunctie voor veel populaire programma’s, wat de toegankelijkheid van streamingplatformen aanzienlijk heeft verbeterd.

De toekomst van toegankelijke televisie: Verbeterde AI-technologieën

De toekomst van televisie voor blinden en slechtzienden ziet er veelbelovend uit dankzij de voortdurende ontwikkelingen in kunstmatige intelligentie (AI). AI kan in de nabije toekomst real-time audiodescriptie genereren voor vrijwel elke tv-uitzending, wat betekent dat kijkers met een visuele beperking toegang hebben tot een veel breder scala aan content. AI kan zelfs gezichtsuitdrukkingen, handbewegingen en andere subtiele visuele details beschrijven, wat een diepere en rijkere ervaring biedt dan de huidige technieken. Daarnaast kunnen streamingdiensten in de toekomst mogelijk automatisch detecteren wanneer een gebruiker audiodescriptie of gesproken ondertiteling nodig heeft en deze functies automatisch inschakelen.

Blind of slechtziend: Toegankelijke content en de rol van de samenleving

Toegankelijke televisie is niet alleen afhankelijk van technologie, maar ook van de rol die de samenleving speelt in het creëren van een inclusieve omgeving voor blinden en slechtzienden. Dit betekent dat zenders, producenten en platforms een actieve rol moeten spelen in het aanbieden van inhoud die toegankelijk is voor iedereen, ongeacht hun visuele beperking. Er is steeds meer bewustwording over het belang van inclusie en diversiteit in media, en de vraag naar toegankelijke content groeit.

Wetgeving en verplichtingen voor toegankelijkheid van media

In veel landen is wetgeving ingevoerd die vereist dat mediabedrijven toegankelijke content aanbieden. Dit omvat het verplicht stellen van audiodescriptie voor een bepaald percentage van de programma’s, evenals het bieden van gesproken ondertiteling. Door deze wetgeving wordt het voor blinden en slechtzienden gemakkelijker om toegang te krijgen tot media zonder afhankelijk te zijn van externe hulpmiddelen. Dit heeft geleid tot een grotere betrokkenheid van de media-industrie bij het verbeteren van de toegankelijkheid voor visueel gehandicapten.

Publieke bewustwording en de ontwikkeling van inclusieve programma’s

De publieke bewustwording over de behoeften van blinden en slechtzienden heeft geleid tot een groeiende vraag naar inclusieve programma’s en initiatieven. Meer en meer productiehuizen en zenders zetten zich in voor de ontwikkeling van content die toegankelijk is voor iedereen. Dit wordt ondersteund door zowel technologische vooruitgang als een positieve maatschappelijke houding die de waarde van inclusie erkent. Door deze gezamenlijke inspanningen kunnen blinden en slechtzienden steeds meer van de wereld van televisie genieten.

App “Ondertitels”: Gesproken ondertiteling voor de tv

De Ondertitels-app is een app voor Android-toestellen die gesproken ondertiteling biedt voor televisieprogramma's. Alle Nederlandse en vrijwel alle Vlaamse zenders worden ondersteund. De app biedt de mogelijkheid om de vertraging in te stellen, zodat de gesproken ondertitels synchroon lopen met de tekst op de tv. Bovendien kan de gebruiker de kleur en tekstgrootte van de ondertitels aanpassen om de leesbaarheid te verbeteren.

App “Earcatch”

De gratis app Earcatch (https://www.earcatch.nl) biedt audiodescriptie (AD) voor films en series aan blinden en slechtzienden. De audiodescriptie kan via een hoofdtelefoon worden beluisterd, zodat het niemand anders stoort. Ontwikkeld door Bartiméus Sonneheerdt in samenwerking met Soundfocus, is de app beschikbaar voor zowel Android- als Apple-toestellen. Gebruikers kunnen nieuwe audiodescripties downloaden via het internet, waarna de app offline kan functioneren. Earcatch start automatisch met de audiodescriptie op het juiste punt in een film of serie, zodat de gebruiker de inhoud naadloos kan volgen. De audiodescriptie beschrijft personages, situaties, gezichtsuitdrukkingen en andere visuele elementen die nodig zijn om de verhaallijn volledig te begrijpen, en dit gebeurt tussen de dialogen door.

Audiodescriptie

Audiodescriptie is beschikbaar voor sommige films en tv-series, waarbij een vertelstem de visuele elementen van de inhoud beschrijft. Deze beschrijvingen worden tussen de dialogen door gepresenteerd, zodat visueel beperkte kijkers niets missen van de inhoud. Met een eenvoudige instelling op de televisie kunnen blinden en slechtzienden de audiodescriptie inschakelen zonder extra apparaten nodig te hebben.

Webbox

Lectuur

De Webbox van Solutions Radio maakt het mogelijk voor blinden en slechtzienden om op elk gewenst moment hoorspelen, boeken, kranten en tijdschriften te beluisteren. Abonnementen op diverse Vlaamse en Nederlandse kranten zijn beschikbaar. De Webbox biedt een gebruiksvriendelijke interface om door krantenwebsites te navigeren en artikelen voor te laten lezen. Abonnementen zijn verkrijgbaar via aangepastlezen.nl, de Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden (CBB), en andere aanbieders. Belgen kunnen terecht bij Kamelego of Transkript.

Radio

De Webbox biedt ook de mogelijkheid om diverse radiostations te beluisteren, waaronder openbare, commerciële en internetzenders.

Ondertiteling

Met de Webbox kunnen visueel gehandicapte personen ook gesproken ondertiteling ontvangen. Deze functie is compatibel met alle Nederlandse zenders en de meeste Vlaamse zenders, en werkt met elk type televisietoestel. Hierdoor hoeven blinden en slechtzienden niet afhankelijk te zijn van anderen om ondertiteling voor te lezen en kunnen ze documentaires, films en series volgen zonder belangrijke visuele informatie te missen.

Opties

De Webbox vereist een internetverbinding via kabel of wifi en een stroomaansluiting. Het apparaat is eenvoudig te bedienen, zelfs voor gebruikers zonder computervaardigheden, door middel van een grote draaiknop en vier reliëftoetsen. Het toestel spreekt de menu’s uit, en met één druk op de OK-knop kan de gebruiker zijn keuze bevestigen. Het volume en de spraaksnelheid zijn instelbaar. De Webbox wordt geleverd met een afstandsbediening en de benodigde kabels.

Prijs

De aanschaf van een Webbox kan kostbaar zijn, maar onder bepaalde voorwaarden wordt het apparaat grotendeels of volledig vergoed door zorgverzekeraars in Nederland of het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) (http://www.vaph.be) in Vlaanderen.

TV-voorzetscherm

Een TV-voorzetscherm kan het beeld op een televisie tot 50% vergroten. Dit vergrootglas van kunststof is eenvoudig te installeren en neemt weinig ruimte in beslag. De slechtziende gebruiker plaatst het scherm voor het televisiescherm op een afstand van 30 tot 50 cm. Er zijn verschillende modellen beschikbaar, afhankelijk van de grootte van de televisie.

Praktische tips voor het leven met / omgaan met gesproken ondertiteling voor blinden en slechtzienden

Maak gebruik van gesproken ondertiteling bij tv-programma’s

Veel tv-zenders en streamingdiensten bieden de mogelijkheid om gesproken ondertiteling aan te zetten bij hun programma’s en films. Gesproken ondertiteling zorgt ervoor dat tekst op het scherm hardop wordt voorgelezen, waardoor je niet afhankelijk bent van visuele ondertitels. Het is een handige manier om mee te kunnen genieten van tv-programma’s zonder dat je hoeft te lezen. Controleer de instellingen van je tv of streamingdienst en zorg ervoor dat deze optie is ingeschakeld. Dit kan variëren per merk en type apparaat, dus het is handig om de handleiding te raadplegen of naar de toegankelijkheidsinstellingen te gaan.

Maak gebruik van apps en software voor gesproken ondertiteling

Er zijn verschillende apps en softwareprogramma’s die speciaal zijn ontworpen om gesproken ondertiteling mogelijk te maken. Apps zoals "Be My Eyes" kunnen je ook helpen bij het lezen van ondertitels door live hulp van vrijwilligers te krijgen. Andere apps bieden een automatische vertaling van tekst naar gesproken woord, wat handig is als de oorspronkelijke ondertiteling niet wordt ondersteund door je tv of streamingdienst. Het gebruik van deze technologie kan je kijkervaring verbeteren en ervoor zorgen dat je niet afhankelijk bent van visuele informatie alleen.

Zoek naar programma’s en films die gesproken ondertiteling standaard aanbieden

Steeds meer programma’s en films bieden gesproken ondertiteling standaard aan. Streamingdiensten zoals Netflix, Amazon Prime en Disney+ hebben vaak een breed aanbod van content met gesproken ondertiteling. Dit maakt het makkelijker voor blinden en slechtzienden om van de inhoud te genieten zonder extra instellingen te hoeven aanpassen. Het is een goed idee om naar de toegankelijkheidsinstellingen van je favoriete platformen te kijken en deze te markeren, zodat je snel kunt zien welke programma’s en films deze optie ondersteunen.

Zorg ervoor dat de geluidsinstellingen goed zijn afgestemd

Als je gebruik maakt van gesproken ondertiteling, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de geluidsinstellingen op je tv of apparaat goed zijn afgesteld. Het volume van de gesproken ondertiteling moet in balans zijn met het geluid van de programma’s, zodat je beide duidelijk kunt horen. Je kunt vaak het volume van de gesproken ondertiteling aanpassen via de toegankelijkheidsinstellingen van je apparaat. Zorg ervoor dat het volume van de tv zelf niet te hard staat, zodat de gesproken tekst goed hoorbaar is zonder dat het ander geluid overstemt.

Probeer een schermlezer te gebruiken in combinatie met gesproken ondertiteling

Schermlezers zijn softwareprogramma’s die de tekst op je scherm voorlezen. Ze kunnen een waardevolle aanvulling zijn voor het verbeteren van je ervaring met gesproken ondertiteling. Door een schermlezer te gebruiken in combinatie met de gesproken ondertiteling kun je toegang krijgen tot extra informatie die anders mogelijk niet beschikbaar is. Dit kan vooral nuttig zijn als je interactieve apps gebruikt of als je bepaalde elementen van een programma of film wilt begrijpen die niet in de gesproken ondertiteling worden vermeld.

Vraag om hulp van vrienden of familie indien nodig

Soms kan het handig zijn om hulp te vragen aan vrienden of familieleden om te zorgen dat je optimaal kunt genieten van tv-programma’s en films. Ze kunnen je helpen bij het instellen van gesproken ondertiteling op je apparaat of zelfs voorlezen als er geen gesproken ondertiteling beschikbaar is. Deze gezamenlijke ervaring kan niet alleen je toegang tot tv verbeteren, maar ook bijdragen aan een gezelliger kijkmoment. Aarzel niet om hulp te vragen wanneer je het nodig hebt; vaak kunnen familieleden of vrienden op een eenvoudige manier bijdragen aan je kijkervaring.

Misvattingen rond gesproken ondertiteling

Gesproken ondertiteling is een waardevolle technologie die blinden en slechtzienden helpt om televisieprogramma’s beter te volgen. Toch bestaan er veel misvattingen over hoe het werkt en wie er baat bij heeft. Deze misverstanden kunnen ertoe leiden dat mensen deze functie niet optimaal benutten of onjuiste aannames maken over de mogelijkheden ervan.

Gesproken ondertiteling is hetzelfde als audiodescriptie

Veel mensen denken dat gesproken ondertiteling en audiodescriptie identiek zijn, maar er is een belangrijk verschil. Gesproken ondertiteling zet tekstuele ondertiteling om in spraak, zodat deze hoorbaar is. Audiodescriptie daarentegen beschrijft visuele elementen, zoals lichaamstaal, omgeving en acties, waardoor de kijker een completer beeld krijgt van wat er op het scherm gebeurt.

Gesproken ondertiteling is standaard beschikbaar op alle programma’s

Er wordt vaak aangenomen dat alle televisiezenders en streamingdiensten gesproken ondertiteling aanbieden, maar dit is niet het geval. De beschikbaarheid hangt af van de omroep, de rechten op het programma en de technologie die wordt gebruikt. Niet elk programma of elke film ondersteunt deze functie, waardoor het voor sommige kijkers nog steeds een uitdaging kan zijn om toegang te krijgen tot de inhoud.

Iedere tv heeft een optie voor gesproken ondertiteling

Hoewel veel moderne televisies en settopboxen gesproken ondertiteling ondersteunen, geldt dit niet voor alle apparaten. Sommige oudere televisies missen deze functie, en bij andere modellen is een aparte instelling of extra software nodig om de gesproken ondertiteling te activeren. Dit kan het gebruik bemoeilijken, vooral voor mensen die niet technisch onderlegd zijn.

Gesproken ondertiteling werkt altijd perfect en zonder vertraging

Sommige kijkers verwachten dat gesproken ondertiteling net zo soepel werkt als gewone ondertiteling, maar dat is niet altijd het geval. In de praktijk kunnen er kleine vertragingen optreden, afhankelijk van de gebruikte technologie. Dit kan vooral merkbaar zijn bij geautomatiseerde spraaksystemen, die tijd nodig hebben om de tekst om te zetten naar geluid.

Gesproken ondertiteling is alleen nuttig voor blinden

Hoewel gesproken ondertiteling in de eerste plaats is ontworpen voor blinden, kunnen ook mensen met een visuele beperking, dyslexie of cognitieve problemen hier baat bij hebben. Het kan helpen bij het verwerken van informatie en maakt het gemakkelijker om snelle of complexe dialogen te volgen, vooral bij anderstalige programma’s.

Gesproken ondertiteling vervangt volledig de behoefte aan andere hulpmiddelen

Sommige mensen denken dat gesproken ondertiteling voldoende is voor blinden en slechtzienden, maar in werkelijkheid maken velen gebruik van meerdere hulpmiddelen. Dit kan variëren van een blindengeleidehond tot aangepaste audioweergave en vergrotingssoftware. Gesproken ondertiteling is een belangrijk hulpmiddel, maar niet de enige oplossing voor toegankelijk tv-kijken.

Lees verder

• Blind of slechtziend: Onafhankelijk advies hulpmiddelen
• Omgangstips met blinden en slechtzienden
• Plots blind of slechtziend. En wat nu?
• ZieZo-beurs: Nationale beurs rond blinden en slechtzienden
• Zwemmen in het water met lenzen of bril op de ogen?