recensie

Vertellingen van Elise de Boer-Jongsma over Ameland

Elise de Boer-Jongsma (Hollum, 1931) heeft in de loop van haar leven veel verhalen uit haar Amelander jeugd op schrift gesteld. In een prachtig boekje komen ze tot leven. Lise de Boer vertelt in 'Vertellingen van Elise de Boer - Jongsma' over het leven op Ameland in de periode voor de Tweede Wereldoorlog tot na de oorlog, over de omgeving, de gebruiken, haar warme nest en haar familie. De dominee, die haar buurman was, erkende de waarde van de verhalen en tikte ze allemaal uit. Het werd de basis van het boekje, waar ook foto's uit de jeugd van Lise Jongsma in staan.

Gelukkige jeugd op Ameland

Lise de Boer-Jongsma (Elise wordt op Ameland Lise genoemd) schreef verhalen uit haar jeugd op Ameland in een groot schrift.
“Eén van de kostbaarste dingen, die ik bewaar en koester in mijn leven, zijn de herinneringen aan mijn gelukkige jeugd. En soms voel ik de drang om mensen, die zo hun best deden om onze jeugd zo gelukkig mogelijk te maken, terug te roepen in mijn verhalen, zodat ze niet worden vergeten,” zegt de schrijfster. "Het zijn niet alleen mijn ouders, die zo hun best voor ons deden, maar ook de grootouders en de ouders van mijn vriendinnetje en heel veel mensen uit het dorp, die ons vriendelijk behandelden."

Elise in Wonderland

In het boek 'Vertellingen van Elise de Boer-Jongsma' met als ondertitel 'Haar jeugd op Ameland - Elise in Wonderland' staan 11 van deze verhalen. Verhalen die ontroeren, die een glimlach ontlokken. Verhalen waarin mensen tot leven komen, maar die bovenal getuigen van een groot respect voor alles wat leeft. De verhalen uit de bundel beslaan globaal de jaren dertig van de vorige eeuw tot en met het einde van de Tweede Wereldoorlog; de jeugdjaren van Lise, die toen met haar ouders en twee zussen in de Oosterlaan van Hollum woonde.

Elise de Boer leest voor in de kerk

Lise de Boer had de verhalen in haar hoofd en schreef ze in de jaren negentig van de 20ste eeuw op.
De samenwerkende Gereformeerde en Doopsgezinde gemeenten op Ameland, verenigd in de Doopsgezind-Gereformeerd Federatie, namen het initiatief om van de verhalen een boekje te laten maken. Op 13 december 2008 was de presentatie in de Gereformeerde kerk, de Westerlaankerk van de Federatie. Lise de Boer las voor uit eigen werk. Voor een bijna volle kerk las ze het verhaal 'Het grote gezin'.

Bewaard in een schrift

Lise vindt het een eer dat haar verhalen in boekvorm zijn verschenen. Ze bewaart het grote schrift waar ze alle 11 verhalen plus nog één met een balpen in schreef. Het twaalfde verhaal, dat niet in het boek is opgenomen, is een vertelling in eigen woorden naar Selma Lagerlöf. Alle andere verhalen zijn helemaal van Lise zelf. In een keurig schuinschrift begint ze met het verhaal 'Tommy.'
Een van haar verhalen werd eerder gepubliceerd. 'Hoe ik als schoolkind de oorlog 1940-1945 beleefde' staat in het boek 'De Koningin Wilhelminaschool op Ameland' dat Jan Blaak uitgaf.

Juweeltjes van verhalen

John Breukelaar, de gereformeerde dominee die voorheen op Ameland preekte, zag de waarde van de juweeltjes en tikte de handgeschreven verhalen op de computer uit. Hij kende Lise goed als gemeentelid en vooral als buurvrouw. Ze woonden naast elkaar aan de Tussendijken in Hollum. De Boer-Jongsma beschouwde de mensen rondom haar in haar jeugdjaren als rotsen in de branding. "Maar nu, jaren later, zie ik hun moeiten en zorgen, die hen soms brommerig en stil maakten. En als ik lang over dit alles nadenk, dan ontstaat er een verhaal!"

Persoonlijke ervaringen

De verhalen die Elise de Boer-Jongsma opschreef zijn persoonlijke ervaringen. De sfeer die ze schetst van het eiland in de eerste helft van de twintigste eeuw is algemeen genoeg om te kunnen genieten van de belevenissen van het kleine meisje. De persoonlijke noten maken de geschiedenissen alleen maar indrukwekkender en de verhalen waardevoller. De schrijfster heeft Ameland een dienst bewezen door haar verhalen op schrift te stellen en te laten uitgeven. Ameland heeft er een schattig boekje door gekregen dat op geen enkele boekenplank van een eilandliefhebber mag ontbreken. Het is een ontroerend mooi kijkje in de keuken van een opgroeiend meisje in de beslotenheid van een waddeneiland, in de periode voor de Tweede Wereldoorlog.

Vertellingen

Het boek 'Vertellingen van Elise de Boer-Jongsma' is uitgegeven in een oplage van 500 exemplaren en verluchtigd met foto's uit de tijd van de verhalen.

• Uitgever: Ameland Pers uitgeverij
• Druk: Grafische Industrie De Marne
• ISBN: 978-90-79945-01-6
• Prijs: € 9,95

Lees verder

• Boeren op Ameland - Boek over agrariërs op het Waddeneiland
• Een en al Boerderij - boek van dokter Straatsma