J.M. Coetzee – Disgrace (In Ongenade) (1999)

Disgrace (in het Nederlands vertaald als In Ongenade) is een boek van de Nobelprijswinnende Zuid-Afrikaanse schrijver John Maxwell Coetzee dat werd uitgebracht in 1999. Het boek won de Booker Prize for Fiction en werd in 2008 verfilmd door regisseur Steve Jacobs. Mede om de expliciete weergave van (seksueel) geweld in Zuid-Afrika werd het boek hevig bediscussieerd door literaire critici.

J.M. Coetzee

John Maxwell Coetzee werd in 1940 geboren in Kaapstad, in Zuid-Afrika. Hij studeerde wiskunde en Engels aan de universiteit van Kaapstad, waarna hij naar het Verenigd Koninkrijk verhuisde om in Londen als computerprogrammeur te werken in 1962. Tussen 1965 en 1969 studeerde hij voor een uitwisselingsprogramma aan de Universiteit van Austin, Texas. In 1968 begon hij met lesgeven in Engelse literatuur aan de universiteit van Buffalo, New York. In dezelfde periode begon hij met het schrijven van zijn debuutroman Dusklands (1974). In 1972 keerde hij terug naar Kaapstad om daar te werken in het departement Engels van de Universiteit. In 2002 ging hij met pensioen, waarna hij verhuisde naar Adelaide in Australië.

Anno 2019 heeft Coetzee achttien boeken uitgebracht, waarvan drie autobiografisch. Hiernaast heeft hij talloze (literaire) essays geschreven. Doorheen zijn carrière heeft hij ook meerdere prijzen gewonnen, al staat hij erom bekend prijzen niet persoonlijk in ontvangst te nemen. De belangrijkste prijzen die hij won waren de Nobelprijs voor literatuur in 2003 en tweemaal de Booker Prize for Fiction: in 1983 voor Life & Times of Michael K en in 1999 voor Disgrace.

Plot Disgrace

Disgrace volgt het verhaal van David Lurie: een professor Engels aan de universiteit van Kaapstad. Nadat hij een seksuele affaire heeft met Melanie Isaacs, een van de studenten die hij lesgeeft, wordt hij geschorst van de universiteit. Hoewel hij zijn schuld bekent toont hij geen berouw en weigert hij zijn excuses aan te bieden voor zijn gedrag. Om te ontvluchten aan de beruchte status die de affaire en bijbehorende rechtszaak hem hebben opgeleverd in Kaapstad trekt hij in bij zijn dochter Lucy op het platteland in het oosten van Zuid-Afrika. Lurie geniet van de rust en de eenvoud van het rurale leven tot hij en Lucy op een dag worden aangevallen door een groep misdadigers. Na de aanval veranderen zowel de persoonlijkheden als het wereldbeeld van Lucy en David drastisch.

Ontvangst

Disgrace werd positief ontvangen door critici. Om de expliciete weergave van (seksueel) geweld in Zuid-Afrika in het boek, werd Disgrace een veelbesproken werk onder literaire critici, en werden er veel artikelen uitgebracht waarin het boek vergeleken wordt met het daadwerkelijke post-apartheid Zuid-Afrika. Naar aanleiding van een poll onder literaire critici riep het Britse blad The Observer Disgrace uit tot het beste boek uitgebracht tussen 1980 en 2005.

Verfilming

In 2008 werd Disgrace door de Amerikaanse regisseur Steve Jacobs verfilmd, met John Malkovich in de hoofdrol. Door critici werd de film lovend ontvangen. Vooral het feit dat de film veelal trouw bleef aan het boek werd geprezen. Commercieel deed de film het minder goed: internationaal bracht Disgrace slechts 2,1 miljoen dollar op tegen een geschat budget van tien miljoen dollar. Op het Toronto International Film Festival, waar de film in première ging, won het de Prize of the International Critics.

Specificaties

• Originele titel: Disgrace
• Nederlandse titel: In Ongenade
• Auteur: J.M. Coetzee
• Nederlandse vertaling: J. van Helmond en Frans van der Wiel
• Genre: Roman
• Eerste uitgave: 1999
• Uitgeverij: Cossee
• Aantal pagina’s: 256
• ISBN: 9789059364561