De escape room: puzzelen en gamen voor iedereen

Het oplossen van puzzels en mysteries in videogames is al oud. Games en puzzels hebben altijd voor beleving en enthousiasme gezorgd. Sinds een aantal jaar kun je dit echter ook in real-life doen: in een kamer met een bepaald thema puzzels en raadsels oplossen om vervolgens te kunnen ontsnappen. Na in andere landen te zijn geïntroduceerd, is het ook in Nederland een trend. De zogeheten escape rooms zijn anno 2016 sterk in opkomst en zorgen bij deelnemers en fans voor veel enthousiasme bij jong en oud. Wat zijn de geheimen van de escape room? Veel mensen weten niet wat escape rooms precies zijn. Er is daarom veel over dit onderwerp te vertellen:

• Wat is een escape room?
• Waar komt de escape room vandaan?
• Welke soorten puzzels moeten worden opgelost?
• Hoe ziet een escape room eruit?
• Wat is de doelgroep van een escape room?
• Waar vind ik een escape room?
• Waarom zijn escape rooms zo populair?

Wat is een escape room?

Het concept van een escape room is erg eenvoudig. Zoals de naam al doet vermoeden is het voor de deelnemer aan een escape room de taak om te ontsnappen uit een bepaalde ruimte. Dit klinkt makkelijker dan het is. De deelnemers moeten gezamenlijk raadsels en vragen oplossen om hints en aanwijzingen te vinden. Hierbij zijn samenwerken, logica en stressbestendigheid heel belangrijk. Dit zijn niet willekeurige puzzels. Elke escape room heeft een bepaald verhaal en is daarbij ingericht in een bijpassend thema: bijvoorbeeld een kamer in de stijl van een kantoor uit een politie bureau uit de jaren 60.

Wat een escape room nog moeilijker maakt, is het feit dat deelnemers in iedere escape room slechts een bepaalde hoeveelheid tijd hebben om te ontsnappen. Deze tijd is voor iedere escape room anders en daarbij scherp afgesteld op de hoeveelheid puzzels en raadsels die moeten worden opgelost. Deze tijd kan verschillen tussen de 45 minuten en de 3 uur.

In een escape room is niets wat het lijkt. De meest simpele voorwerpen verbergen aanwijzingen of zijn onderdeel van een puzzel. Als alle opdrachten zijn uitgevoerd, alle raadsels zijn opgelost en alle benodigde handelingen zijn uitgevoerd, is het mogelijk om te ontspannen. De deelnemers hebben dan de uitgang gevonden.

Waar komt de escape room vandaan?

De escape room is ontstaan in de game-industrie. Het oplossen van raadsels en puzzels in een omgeving is een spelelement dat in games al bestond. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de bekende Myst games van game developer Cyan Inc. Of aan de talloze zoek-en-vind-spellen, waarbij objecten moeten worden gevonden in een drukke kamer. Dit spelelement is ontwikkeld tot een real-life variant.

De eerste echte escape room komt uit Japan. In 2007 ontwikkelde Takao Kato de REG, oftewel: de Real Escape Game. Onder de naam SCRAP begon Kato dit uit te breiden met diverse escape events. In 2008 werd het concept overgenomen in allerlei andere landen in Azië om vervolgens in 2011 in Hongarije uit te komen. In de Verenigde Staten kwam de escape room in 2012 op gang. Daar is de escape room terecht gekomen, doordat een vriend van Kato het concept daar heen heeft gebracht. SCRAP werd een hit in Amerika. Een onderzoek van van Spronson & Partners wees uit dat er in de VS in 2015 al 370 locaties waren waar men de escape room kon beleven.

In 2013 bereikte de escape room als een van de eerste West-Europese landen Nederland. De eerste escape rooms kwamen in Bunschoten en Eindhoven. De trend is in Nederland explosief gegroeid tot 133 escape rooms in 2015 en zelfs 383 in medio 2016, waarvan er in Amsterdam al 17 zitten.

Welke soorten puzzels moeten worden opgelost?

In een escape room zitten, afhankelijk van de locatie en het thema verschillende soorten puzzels en raadsels verborgen:

• Je moet zoeken naar voorwerpen. Het aanvullen van reeksen of het complementeren van gehelen is nodig om verder te kunnen. Zo moet je bijvoorbeeld verschillende delen van een brief verzamelen om deze in zijn geheel te kunnen lezen.
• Er komen vaak codes voorbij die ergens moeten worden gebruikt, om iets te kunnen verplaatsen of openen voor nieuwe informatie.
• Samenwerken en nadenken met andere spelers om gezamenlijk tot oplossingen te komen. Ook met meerdere mensen tegelijk zoeken is handiger dan alleen.
• Soms zijn er ook mensen betrokken in het spel, die bij de setting of bij het verhaal horen. Zo is kan een eventuele secretaresse die in de kamer zit te werken, een hint geven, indien deze goed wordt benaderd. Inschatting en het benaderen van menselijke betrokkenen kan noodzakelijk zijn.
• Doorzichtige teksten, codes of namen vinden en analyseren.
• Sommige escape rooms zijn meer ingesteld op behendige spellen en activiteiten. Hierbij zijn meer fysieke inspanningen vereist, waarmee je meer de kant van de film Ocean’s Eleven op gaat. Een voorbeeld hiervan is het ontwijken van laserstralen.

Hoe ziet een escape room eruit?

Dit hangt geheel af van het thema en het verhaal van die specifieke escape room. Er zijn allerlei soorten escape rooms. Het is in een gevangenis in Rotterdam bijvoorbeeld de bedoeling te ontsnappen uit de gevangenis. In deze escape room zit je niet alleen in een cel, maar zijn ook de buitenplaats, de kantine en andere ruimtes onderdeel van het spel.

De meeste escape rooms bestaan echter uit een enkele ruimte. Andere voorbeelden van thema’s zijn: ziekenhuizen, kamer vol clownsattributen, moordlocaties en een ruimte met een pokertafel. Welk thema een escape room ook heeft, elk voorwerp, alle aspecten en alle details in die hele locatie hebben een functie en dragen bij aan het spel en aan de juiste sfeer.

Wat is de doelgroep van een escape room?

De doelgroep voor een escape room is erg breed. Het is zowel in zakelijk als in privéverband mogelijk om deel te nemen. Er zijn over het algemeen verschillende groepsverbanden goed mogelijk. De populairste zijn:

• Vriendengroepen: met vrienden of vriendinnen deelnemen komt veel voor. Vrijgezellenfeestjes komen in deze samenstelling ook vaak voor.
• Bedrijfsuitjes: collega’s onder elkaar kunnen elkaar beter en anders leren kennen.
• Kinderfeestjes: er zijn speciale escape rooms voor kinderen. Gewone escape rooms zijn over het algemeen te moeilijk voor de jeugd.
• Fans: de escape room kent echte fans die alle escape rooms af gaan en ze allemaal willen proberen.

Waar vind ik een escape room?

In Nederland zijn in heel veel verschillende steden, in alle provincies escape rooms te vinden. Deze zijn meestal gebouwd in oude gebouwen, kastelen of lege kantoorpanden. Een precieze lijst met alle escape rooms in Nederland, beschrijvingen van deze locaties en bijbehorende routebeschrijvingen is op internet te vinden. Dit betreffen echter alle vaste erkende escape rooms.
Het concept van de escape room is sinds 2015 ook in het pop-up format te doen. Dit betreft dat er escape room-spellen zijn die voor bepaalde gelegenheden tijdelijk worden opgezet. Deze kunnen bijvoorbeeld gehuurd worden voor festivals of zakelijke evenementen. Bij het huren of bestellen van deze escape rooms is het overal mogelijk om te kunnen deelnemen aan het spel.

Waarom zijn escape rooms zo populair?

Het onderzoek van Van Spronsen & Partners heeft uitgewezen dat het succes van escape rooms te danken is aan vier factoren:

• Beleving: een goede escape room neemt de deelnemer in het verhaal en zorgt voor inleving. Men krijgt zo het gevoel zelf in een film of een game te zijn beland. Dit zorgt voor de nodige spanning.
• Moeilijkheid: door de juiste moeilijkheidsgraad wordt het een uitdaging voor de deelnemer.
• Teambuilding: een deelname aan een escape room is een leuke activiteit om met anderen te doen.
• Innovatie: het concept van de escape room is erg nieuw. Het is een combinatie van activiteiten in een setting die in real-life nog niet bestond. Daarnaast worden spellen regelmatig vernieuwd en aangepast, zodat klanten terug kunnen blijven komen. Hen staat zo elke keer wat nieuws te wachten.

Naast deze vier aspecten is het ook zo, dat een escape room voor veel verschillende doelgroepen een leuke activiteit is ter afwisseling van voor de hand liggende keuzes als paintball. Het feit dat dit een unieke manier van spelen, puzzelen en samenwerken is, maakt dit zo populair. Ook gaan aanbieders van escape rooms steeds verder in de service die ze aanbieden. De aanwezigheid van een restaurant of de mogelijkheid tot groepsfotografie zijn daar voorbeelden van. Zo is een uitje al snel compleet.