Puzzelen met plaatsnamen

Taalspelletjes zijn er voor jong en oud en kunnen makkelijk op niveau en naar thema aangepast worden. Eén van de mogelijke thema’s is plaatsnamen. Met de vele verschillende plaatsnamen kun je allerlei puzzeltjes en taalspelletjes bedenken. Dit is leuk voor kinderen in de laatste groepen van de basisschool, die de topografie van Nederland onder de knie moeten krijgen, maar ook zeker geschikt voor volwassenen tijdens een puzzeltocht of een gezellig buurtfeest.

Vul de zin aan met een plaatsnaam

Dit is een bekend taalspelletje, waarvan er op internet talloze zinnen te vinden zijn. Als voorbeeld enkele bekende en redelijk eenvoudige zinnen, om een indruk te geven van dit spelletje. Het is gezellig om met nonnen te schaken, maar het is spannender als ik met … (Monnikendam). Als mijn fiets kapot is, … (Lopik). De kar zakte door zijn … (Assen). In de Drentse bossen werkt men nog met … (Beilen). Weet jij wat je chef verdient? Nee, hij praat nooit … (Overloon).

Gehusselde letters en anagrammen

Makkelijk om te maken en uit te leggen. Gewoon een bekende plaatsnaam nemen en de letters door elkaar husselen. Aan de puzzelaars de taak om de juiste plaatsnaam te vinden. Als voorbeeld: Ruchtet (Utrecht) en Lapelek (Kapelle). Moeilijker is het om anagrammen te zoeken van de plaatsnamen. Dit zijn twee verschillende plaatsnamen die uit dezelfde letters bestaan, zoals Edam en Made, Keer en Reek, Andel en Dalen, Delven en Velden en Tholen en Holten. Ook is het mogelijk om de letters van de plaatsnaam te gebruiken voor een niet bestaande naam, zoals dhr. S. Nase (Assen) en mevr. L.U. Brigt (Tilburg)

Plaatsnamen ABC

Een leuke bezigheid voor oudere kinderen als spelletje in de auto. Dit spel kan echter ook heel leuk zijn om als groepsopdracht te spelen. Voor elke letter moet er een Nederlandse plaatsnaam genoemd worden, waarbij sommige letters het spel moeilijk zullen maken. Alleen van de X is geen Nederlandse plaatsnaam bekend. Grappig als je bedenkt dat de X vaak gebruikt wordt om een plaats aan te duiden op een (schat)kaart. Wie geen plaatsnaam met de letter Q kan bedenken, heeft vast nog niet gehoord van het buurtschap Quatrebras in Friesland of het buurtschap Quirijnstok in de buurt van Tilburg.

Eindletter is beginletter

Dit is ook een leuk spelletje voor op de achterbank van de auto, maar kan ook met twee of meer teams tegen elkaar gespeeld worden. Om en om een antwoord geven; wie of welk team gaat het langst door? Of wie maakt de langste reeks? Als voorbeeld een beginnetje: Amsterdam, Muiden, Naaldwijk, Kapelle, Eindhoven, Nes, S…. etc.

Gelijke begin- en eindletters

Plaatsnamen die beginnen en eindigen op dezelfde letter. Er zijn genoeg plaatsen die hieraan voldoen. Wie kent de meeste plaatsen? Denk bijvoorbeeld aan: Monnikendam, Enschede, Amerika, Naarden, Schans en Tolbert,

Rebussen

Plaatsnamen kunnen tevens uitgebeeld worden in tekeningen als een soort van rebus. Rebussen kunnen zelf bedacht worden met enige creativiteit, maar je kunt ook ideeën opdoen via internet. Bijv. het cijfer 5 met enkele huizen daarachter getekend, maken samen de plaatsnaam Vijfhuizen. Een afbeelding van een leeuw en een aardbol met –a en +n erbij (aarde = arden) maakt samen Leeuwarden. Een duidelijk plaatje van een molen met de opdracht m=v en een dak waarbij k=m staat, zorgt samen voor Volendam.

Verborgen plaatsnamen

Dit taalspelletje bestaat uit zinnen waarin een plaatsnaam verborgen zit. Soms zit de plaatsnaam verstop in één woord, maar het kan ook verdeeld zijn over verschillende woorden. Om het duidelijk te maken ook hiervan enkele voorbeelden. De meeste hondenrassen zijn betrouwbaar (Assen). De oplossingen werden helderder (Den Helder). In het toilet hing geen vel papier meer (Velp).