Vliegtuigspotten, is het waanzin of is het waanzinnig leuk?

Vliegtuigspotten is het bekijken en fotograferen van vliegtuigen tijdens de start of landing. Zo kunt u ook treinenspotten of schepenspotten. Het spotten van schepen kan bijvoorbeeld langs het Noordzee-kanaal of in de haven van Rotterdam. Treinenspotten kan overal maar bij voorkeur op een plaats waar bijzondere treinen langskomen. Zo is het ook met vliegtuigspotten, je zoekt naar de bijzondere exemplaren en legt deze vast op de gevoelige plaat. Vliegtuigspotten is spectaculair en spannend!

De eerste vliegtuigspotters

De wens om te kunnen vliegen is al zo oud als de mensheid zelf. Denk maar aan de legende van Icarus en Daidalos uit de Griekse mythologie. Om weg te komen uit het labyrinth waarin zij gevangen zaten maakte Daidalos vleugels van was en veren. Met de vleugels bevestigd aan hun lichaam kozen zij beiden het luchtruim en slaagden er hierdoor in te ontsnappen. Helaas kwam Icarus te dicht bij de zon waardoor de was smolt en zijn vleugels uit elkaar vielen, hij stortte ter aarde. Daidalos wist echter levend aan de grond te komen en was daarmee de eerste mens op aarde die een succesvolle vlucht gemaakt had. Tot op de dag van vandaag heeft men geprobeerd te vliegen met aan het lichaam bevestigde vleugels en in zekere zin zijn we hierin ook geslaagd sinds het ontwerp van de deltavleugel werd ontwikkeld, een slanke en lichte vleugel van doek bevestigd aan een rank buizenframe waarin de vlieger in een soort gordel hangt.

Al bij onze eerste pogingen tot vliegen waren er kijkers, de spotters. Zo ook bij de poging van Louis Bleriot om als eerste het kanaal over te vliegen op 25 juli 1909. Aan beide zijden van het kanaal waren duizenden mensen op de been om te kijken naar de start en later de geslaagde landing van de moedige piloot in Engeland. Wellicht was dit het begin van het vliegtuigspotten.

Fascinatie en verbijstering

Vandaag de dag zijn er vele vliegtuigspotters en is het een volwassen hobby geworden. Als leek op dit gebied denk je misschien: "wat een waanzin" maar als je je er wat meer in verdiept blijkt het waanzinnig leuk en ook spannend. Dat wordt bevestigd door het feit dat er tientallen sites, blogs en fora te vinden zijn op internet die aandacht besteden aan dit onderwerp. Er zijn spotters die voornamelijk geïnterresseerd zijn in militaire vliegtuigen, anderen zoeken het weer in de burgerluchtvaart of helicopters. Er zijn lijsten met spottersplaatsen in omloop en men geeft elkaar tips indien er een bijzonder vliegtuig op een bepaalde locatie valt te verwachten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een groot Russisch transportvliegtuig wat een metrotreinstel in komt laden voor Egypte, beslist geen alledaagse gebeurtenis.

Het zijn natuurlijk ook de grootste vliegtuigen die de meeste indruk maken. Er zijn spottersplaatsen waar de vliegtuigen bij de landing min of meer vlak boven je hoofd overkomen, de brullende motoren, de snelheid en de afmetingen van het toestel laten een onuitwisbare indruk achter, absoluut fascinerend en verbijsterend. Ook vertrekkende vliegtuigen zijn de moeite van het bekijken meer dan waard, ze taxiën naar het begin van de landingsbaan, staan dan nog een moment stil en vervolgens hoor je de motoren op toeren komen en dan versnelt het vliegtuig en komt los van de grond bij zo'n 250 km/uur. Eigenlijk een verrassend lage snelheid als je de afmetingen en het gewicht in aanmerking neemt. Sta je op een spottersplaats waarbij het vliegtuig direct over je heen komt dan is de sensatie zo mogelijk nog groter dan bij een landend vliegtuig. Immers, de motoren draaien op vol vermogen, het geluid is echt oorverdovend, het vliegtuig komt in al zijn grootsheid op je af en onwillekeurig stel je jezelf de vraag: blijft ie hangen of valt ie nu naar beneden? Zoals we allemaal wel weten komt dat helaas wel eens een enkele keer voor maar daar kun je als spotter maar beter niet bij stil staan en gezien het aantal dagelijkse vliegbewegingen wereldwijd is statistisch gezien de kans zeer klein dat er uitgerekend een op jouw hoofd valt.

Spotters zijn verzamelaars

Ja, spotters zijn verzamelaars want de fanatieke spotter filmt en fotografeert de vliegtuigen van zijn keuze om zo een collectie vliegtuigfoto's op te bouwen. Er zijn spotters die duizenden foto's in hun systematisch opgebouwde archief hebben. Veel van deze collecties staan ook op internet zodat iedereen hier van kan meegenieten. Gebruik deze foto's echter niet zomaar te pas en te onpas in een eigen verhaal over vliegtuigen want er rusten vaak rechten op. Een site die ik iedereen kan aanraden is: www.vliegtuigenspotter.nl Dit is een buitengewoon professionele site die veel vragen beantwoord over de fun van vliegtuigspotten. Er staat een gids op de site met alle spottersplaatsen in Nederland. Ook worden de favoriete spottersplaatsen vermeld zoals bijvoorbeeld die bij de polderbaan 36L, een officiële spottersplaats met parkeerplaats en snackauto. Jawel, officieel en met snackauto want spotten doe je bij voorkeur een hele middag en dan lust je wel een hapje of een drankje nietwaar? De gemoedelijke sfeer op zo'n spottersplaats zal u verbazen en er kan gemakkelijk een praatje worden aangeknoopt met de vele liefhebbers die u vaak interessante details weten te vertellen over de vliegtuigen die de revue passeren. De polderbaan is ook de interessantste baan aangezien hier over het algemeen -afhankelijk van de windrichting- de meeste starts en landingen plaatsvinden.

Gaan we naar Schiphol of naar Hilversum?

Natuurlijk is Schiphol heel boeiend, het is niet voor niets een internationale luchthaven, er komen vliegtuigen vanuit de hele wereld. Daarnaast hebben ook de kleinere vliegvelden hun charme, neem bijvoorbeeld vliegveld Hilversum. Het is geopend in1939 en is een groen vliegveld met grasbanen en veel sportvliegtuigjes en zweefvliegtuigjes. Het is ook de basis van veel parachutespringers. Men kan hier ook een rondvlucht boeken, vlieglessen nemen of gewoon aan de rand van het veld de kleine sportvliegtuigjes bekijken. Op verzoek is er altijd wel iemand die wat meer uitleg kan en wil geven over de vliegtuigjes.

Vliegveld Hilversum is ook best een druk vliegveld. Per jaar worden er zo'n 44.000 vliegbewegingen genoteerd, oftewel 22.000 starts en evenzoveel landingen. Het vliegveld wordt bezocht door een zeer gevarieerde vloot luchtvaartuigen; éénmotorige en tweemotorige vliegtuigen, helikopters, vliegtuigen met lange reclamenetten erachter, het toestel waarmee de parachutisten worden gedropt en het is ook de start- en landingsplaats van veel zweefvliegtuigen.

Op dit veld zijn altijd wel toeschouwers te vinden en u bent hier als vliegtuigspotter nooit alleen. Dit is ook echt een plek om kinderen mee naar toe te nemen om met hen te genieten van het pure en het nostalgische, van hoe vliegen ooit bedoeld was.

Vliegen en vliegtuigen, het is niet meer weg te denken

Er zijn altijd voor- en tegenstanders geweest van vliegen en vliegtuigen en dat zal ook altijd zo blijven. Waanzin of waanzinnig leuk, het neemt niet weg dat de techniek onbekommerd en onbelemmerd voortschreidt en vliegtuigen steeds geavanceerder worden. Wie weet wat de techniek ons nog zal brengen op dit gebied. Zeker is dat de vliegtuigspotters ook in de toekomst volop kunnen blijven genieten van hun hobby.