Hulpmiddel bij tekenen, kijk naar de restvormen

Bij het tekenen of bij het opzetten van een schilderij kan het kijken naar restvormen een handig hulpmiddel zijn. Op deze manier krijgt men al snel inzicht in de compositie, verhoudingen en het voorkomt onnodig veel werk bij de eerste opzet. Ook zijn lastige vormen op deze manier gemakkelijker om te tekenen.

Wat zijn restvormen?

Met restvormen wordt bedoeld: de ruimte om het onderwerp heen en de ruimte tussen twee of meerdere objecten onderling. Ook de achtergrond kan worden gezien als restvorm.

Restvormen bij stillevens

Een simpel onderwerp als voorbeeld: leg een tros druiven neer in de gewenste opstelling. Neem dan het schildersdoek of schetsblok erbij en teken eerst grof de omtrek van de druiven. Kijk dan of de ruimte tussen de druiven onderling goed is weergegeven op de tekening. Kijk ook naar de ruimte om het stilleven heen. Staan de objecten goed op het doek of op het papier, of moet het een en ander verplaatst worden? Is het een harmonieus geheel dan kan over worden gegaan op het aanbrengen van meer details. Met het bekijken van restvormen wordt het vaak sneller duidelijk of het geheel klopt en of de verhouding tussen een of meerdere objecten goed is. Met het betrekken van de ruimte om het stilleven heen wordt sneller duidelijk of de compositie goed is en of het eindresultaat kans van slagen heeft.

Restvormen bij het tekenen van mensen

Het tekenen van iemand die met de handen in de zij moet worden afgebeeld, kan een stuk eenvoudiger worden als er gekeken wordt naar de ruimte tussen de arm en het lichaam. Dit is ook een restvorm. Op deze manier is het sneller duidelijk of de houding van het model goed is weergegeven, dan wanneer er alleen gekeken wordt naar de omtrek van de arm.

Restvormen als hulpmiddel bij portrettekenen

Bij portrettekenen kan het kijken naar de ruimte die zich tussen de verschillende onderdelen van het gelaat bevindt een hulpmiddel zijn om te zien of de tekening klopt of dat deze afwijkt van de werkelijkheid. Let goed op de ruimte en afstand tussen de neus en mond en hoever de ogen uit elkaar staan.

Restvormen bij landschaptekenen

Ook bij het tekenen van landschappen is het kijken naar de restvormen een handig hulpje. Kijk niet alleen naar de onderwerpen zelf, zoals bijvoorbeeld bomen, struiken, huizen of dieren. Let ook op de ruimte om deze objecten heen en kijk of de ruimte ertussen klopt. Op de afbeelding met de twee witte paarden zijn meerdere restvormen te bekennen. Ook tussen de voorbenen van het voorste paard is duidelijk een restvorm zichtbaar.

Luchten en wolken

Een mooi wolkenpatroon kan gemakkelijker worden gecreëerd door te letten op de compositie en de ruimte om de wolken heen en de afstand tussen de wolken in. Overzie het complete schilderij of tekening om te beoordelen of de lucht in harmonie is met het landschap.

Simpeler objecten tekenen door middel van restvormen

Ook bij het tekenen van bijvoorbeeld een klapstoel kan simpel worden uitgegaan van de ruimte tussen de leuning en de zitting en de ruimte die zich tussen de stoelpoten bevindt. Op deze manier wordt het tekenen van meer complexe onderwerpen wat simpeler en krijgt men al snel een goed overzicht of de verhoudingen kloppen.