Macramé – Weitasknoop als inspiratie voor Dior en Gucci

Macramé was dé techniek van de jaren zeventig. Wie had in die tijd niet een macramé plantenhanger of een gemacrameed vliegengordijn. De knooptechniek was jaren uit de gratie maar is helemaal terug. In het begin van de 21ste eeuw mag Macramé weer. De populairste knoop van de techniek is ongetwijfeld de weitasknoop, die met drie of vier draden, touwen of koorden wordt geknoopt. Modehuizen als Gucci, Dior, Ferragamo, Chanel, Alexander en Dolce & Gabbana maken vette knipogen naar de knooptechniek en integreren het in hun ontwerpen. Voor de gewone man is er het 'vriendschapsbandje' dat leuk is, makkelijk te maken en een romantisch cadeautje voor je vriend of vriendin betekent. Met macramé kun je zoveel!

Macramé - Hip en trendy

Breien kan, haken mag, borduren was nooit uit en macramé is helemaal terug. De huisvlijt is populair en op Internet floreren de blogs waarin de knopen en steken worden uitgelegd. De cursussen en workshops lopen weer vol en de handwerkers onder ons kunnen weer helemaal los met touw, koord en garen. Wat hip was in de jaren 70 van de twintigste eeuw is leuk, modern, trendy en design in de jaren tien van de eenentwintigste eeuw. In de jaren 70 bereikte macramé een hoogtepunt toen het vooraanstaande blad Vogue de Guide to Macramé uitbracht. Vanaf dat moment was de suffige huisvlijt hot.

Vriendschapsbandje

De knopen vinden we terug in vriendschapsbandjes, kleding en schoeisel, stoelen en kunst. Er worden theepotten geknoopt en enorme hoofddeksels gemacrameed. Handwerk wordt weer volop gewaardeerd, handgemaakte artikelen worden goed ontvangen en natuurlijke materialen zijn ‘in’. Ook ontwerpers gaan mee in die trend of zetten zelf de trend. Ze verwerken ambachtelijke technieken in hun designs. De opmars van macramé is in 1996 ingezet met de macramé stoel en zet tot ver in de eenentwintigste eeuw door. De flower power figuren en kleuren zien we in het tweede decennium terugkomen. Die kleuren kunnen in één adem genoemd worden met macramé: aardekleuren, bruin, oranje, crème en wit.

Knotted Chair

In 1996 paste Marcel Wanders de macramétechniek toe op een stoel. Hij won er in 1997 de Rotterdam designprijs mee. Marcel Wanders ontwikkelde de Knotted chair in samenwerking met de TU Delft. De stoel is van touw met een kern van koolstof vezels met daaroverheen een laag van aramide vezels. De stoel is geknoopt volgens de macramé knooptechniek waarna hij bewerkt is met een epoxy hars. De Knotted Chair werd wereldwijd geroemd vanwege de combinatie van de traditionele knooptechniek met het moderne materiaal aramide.

Gucci - Dior - Chanel - Ferregamo

Haute couture maakt ook gebruik van macramé. Ontwerpers van de huizen van Gucci, Dior, Ferragamo, Chanel, Alexander en Dolce & Gabbana zetten de knooptechniek is. Macramé is zelfs geaccepteerd als kunstvorm, vooral vanwege de nieuwe richtingen die de techniek heeft ingeslagen. Er wordt gemacrameed met heel verschillende materialen, zoals katoen, touw, metaal, plastic, band, linnen, satijn, koper, vissersgaren en hennep.

Macramé knopen

Met macramé knoopwerk kun je vele gebruiks- en kunstvoorwerpen en sieraden maken. Het is een zeer oude techniek. Bij macramé wordt er geknoopt met inlegdraden. Er is een aantal basisknopen die niet moeilijk zijn te doen. Door de knopen verschillend te herhalen, te variëren en combineren komen er patronen in het knoopwerk.
Macramé werd in de 19e eeuw door Noord-Amerikaanse zeelui toegepast in decoratieve versieringen voor het schip. Ze maakten daarnaast macramé-objecten die aan land werden verkocht. De zeevaarders verspreidden het ambacht over de wereld zodat het ook in bijvoorbeeld China en het westen terechtkwam. Enkele verschillende macraméknopen zijn:

• opzetlus
• frivolitéknoop
• cordonknoop
• weitasknoop
• halve weitas knoop
• verspringende weitas knoop
• josephineknoop
• vierkante knoop
• overhandse knoop
• Turkse knoop
• vriendschapsknoop

Weitas

Een van de bekendste macraméknopen heet de weitasknoop.
Een weitas heeft verschillende betekenissen. Allereerst is het een jagerstas, jagersbuidel. Vroeger hadden verschillende jagerkorpsen een weitas in plaats van een ransel. Valkeniers gebruiken ook en weitas.
Weitas is ook een bergplaats waar je een grashoop in opbergt. Het is ook een grashoop in de knoop. Tegelijk is het een hooistapel met klein wild erin.
Amerika kent de Weitas Creek, in Clearwater National Forest, Idaho.
In de wereld van de macramé is de weitas een knop die plat, gedraaid, half en heel dubbel geknoopt kan worden.

Weitasknoop

De weitasknoop is ook bekend onder de naam vlakke platting. Hij wordt geknoopt met drie of meer draden. De twee buitenste draden worden om een tussenliggen draad of twee tussenliggende draden geknoopt.

• De middelste twee draden (of draad), de inlegdraden moeten strak gehouden worden;
• daarna leg je de linker draad over de inlegdraad alsof je een 4 legt;
• leg dan de rechterdraad naar beneden over de linker draad en dan onder de inlegdraden door, steek hem door de 4 naar boven;
• de draden worden nu gelijkmatig strak getrokken;
• herhaal deze werkwijze in spiegelbeeld;
• om de knopen te leggen wordt om en om met links en rechts begonnen.

Workshop

Diverse handwerkjuffrouwen en handwerkmeneren geven workshops macramé. Er worden professionele cursussen macramé sieraden maken aangeboden, waarin de fijne kneepjes van de knopen worden onderwezen. De techniek wordt aangeleerd inclusief het ontwerp maken voor een sieraad. Sieraden maken met macramé wordt ondermeer beoefend door Zuid-Amerikaanse kunstenaars. Handmade Heaven in Amsterdam, een online shop en atelier, geeft bijvoorbeeld workshops New-Macramé.

Vriendschapsbandje knopen

De meest eenvoudige toepassing van macramé is een vriendschapsarmbandje met de weitasknoop. Het maken van het bandje is een leuke bezigheid, vooral omdat je het voor je vriend maakt. Je steekt tijd en aandacht in het persoonlijke cadeau en de traditie om persoonlijk het vriendschapsbandje om de pols van je vriend te knopen maakt het extra speciaal. Het armbandje wordt daarna niet meer afgedaan, zo hoort dat met vriendschapsbandjes. Gaat het kapot en valt het van je pols, dan gooi je het restant in zee en vraag je aan degene die het bandje voor je knoopte om een nieuwe. Zo blijft de vriendschap in stand.

Lees verder

• Visserstruien - elk dorp zijn eigen trui
• Bananen – Vader Steenwelle maakt kunst van banaan
• Inktvisjes en vogeltjes voor couveusekindjes
• Warmetruiendag - trek een trui aan en bespaar energie