Filmen: zelf een storyboard maken

Wie filmpjes maakt met de mobiele telefoon, de camrecorder of de DSLR kan de kwaliteit verhogen door vooraf een plan te maken. Je kunt de scènes van je filmpje vooraf bedenken en hier ook de tijd van bepalen. En als je de scénes van het script ook nog uittekent heb je te maken met een heus storyboard. In dit artikel vind je tips en trucs om zelf een professioneel storyboard te maken. Dit artikel is voornamelijk bedoeld voor amateurfilmers die filmen met de camrecorder of de digitale spiegelreflexcamera en aan hun films een meer professionele tint willen geven. Het maken van een storyboard is daarbij onmisbaar.

Wat is een storyboard?

Illustraties

Een storyboard ziet er eigenlijk uit als een soort stripverhaal. Een storyboard is een verzameling illustraties van scènes die uitgetekend zijn aan de hand van een filmscript. Het wordt gebruikt door regisseurs in de professionele filmwereld. Het helpt niet alleen hen maar ook de acteurs om het verhaal al in beeld te zien.

Techniek

Ook is het maken van een storyboard handig om te bepalen of er bepaalde techniek nodig is om de betreffende scène goed te kunnen filmen, bv bij scènes op donkere locaties of het filmen van branden. Het is handig hier van te voren goed over na te denken zodat je weet welke apparatuur je mee moet nemen.

Een storyboard bestaat uit

• een verzameling tekeningen
• duur van het shot
• camerapositie en perspectief
• aanvullende informatie (bv over locaties of personages)

Sommige regisseurs kiezen ervoor om een storyboard te maken dat alleen uit plaatjes bestaat. Doorgaans bewijst aanvullende informatie juist zijn nut omdat zo precies duidelijk is hoe lang men moet filmen, wat de camerapositie is etc. Evt kun je bij het storyboard ook al de voice-overs en muziek vermelden.

Soorten storyboards

Strikt storyboard

Bepaalde regisseurs houden zich strikt aan het storyboard. Naar verluidt heeft Jeroen Krabbé alle scènes uit 'de ontdekking van de hemel' letterlijk uitgetekend voor de verfilming.

Storyboard als uitgangspunt

Er zijn ook regisseurs die het storyboard alleen als uitgangspunt hebben voor hun film. Zij laten zich tijdens het filmen meer inspireren en voegen extra of andere scènes toe. Bepalend is vaak ook wat voor een film je maakt. Er zijn twee soorten storyboards:

• globaal, handig hulpmiddel bij bepaalde filmpjes zoals informele sfeerverslagen (familiedagen of een sportdag van school)
• gedetailleerd, als het filmscript nauw luistert. bv een filmpje op professioneel niveau (evt. voor websites) dat een duidelijke verhaallijn nodig heeft zoals een bedrijfsfilm of een film over de stad waar je woont.

Door zelf een storyboard te maken krijg je je verhaal al op beeld te zien. Zo kun je goed bepalen of de scènes logisch in elkaar overlopen. Ook zie je in een oogopslag of er nog extra scènes nodig zijn en of je verhaal wel kloppend is.

Zo maak je een storyboard

• Bepaal het thema van je verhaal
• Bedenk hier beelden bij
• Schrijf eventueel al een heel script
• Pak een vel papier of een stapel post-its
• Verdeel dit onder in vierkanten met hieronder ruimte voor tekstuele aanwijzingen
• Teken de scènes uit
• Bepaal of de visuele overgangen kloppen
• Geef onder de uitgetekende scènes informatie over locatie, camerapositie en duur van de opname

Storyboard op de computer

Wie een gevorderd amateur is of op een professioneel niveau wil werken kan eventueel zelf op de computer storyboards maken. Via programma's zoals Photostory van Microsoft kun je bijvoorbeeld beweging invoeren en de duur van de overgangen al bepalen. Veel amateurs gebruiken echter nog het 'ouderwetse' schrift en dit blijkt een handig hulpmiddel voor het maken van een storyboard en een goede film.

Obstakels

Een film wordt doorgaans beter met een gedetailleerd script en bijbehorend storyboard. Toch kun je onder het filmen tegen allerlei obstakels oplopen. Opnames die niet lukken, locaties waar niet gefilmd kan worden etc. Probeer dit dus tijdens het maken van het storyboard in je achterhoofd te houden. Zorg voor een aantal alternatieve oplossingen en maak altijd extra opnames tijdens het filmen. Deze kun je tijdens het monteren vaak nog goed gebruiken.

Monteren

Het storyboard is niet alleen handig om filmscènes vooraf te plannen, het vereenvoudigt ook het montageproces. Je weet immers welke scènes elkaar moeten opvolgen en wat de lengte van de scènes ongeveer moet zijn. Dit scheelt een hoop werk tijdens het monteren van je uiteindelijke film.

Blijf creatief!

Net als een script is een storyboard een handig hulpmiddel voor het maken van de film en het monteren achteraf. Vergeet echter niet creatief te blijven. Soms loop je op locaties opeens tijdens fantastische dingen aan die niet in je script en/of storyboard staan vermeld. Het is natuurlijk wel zo leuk iets met deze opnames te doen en je storyboard dus creatief uit te breiden op locatie. Zo blijft het filmen een continue uitdaging en een creatief proces.