Temperamenten voor schrijvers

Als schrijver is het nuttig om wat inzicht te hebben in de verschillende soorten persoonlijkheden. Aan de hand van de aloude indeling in vier temperamenten wordt getracht de vier ‘ideale’ types te beschrijven: de sanguinische mens, de cholerische mens, de flegmatische mens en de melancholische mens.

Inhoud

• Introvert en extravert
• De Sanguinische Mens
• De Cholerische Mens
• De Melancholische Mens
• De Flegmatische Mens
• Ten slotte

De werkelijkheid is natuurlijk nooit ideaal, maar in veel mensen is toch wel een temperament als dominant herkenbaar. Beschouw onderstaande typeringen dan ook vooral als een middel om variatie aan te brengen in de personages in je verhalen.

We zijn allemaal geneigd helden te maken die zo’n beetje hetzelfde temperament vertonen als wijzelf. Nu kun je eens een (heel) ander temperament proberen.

Doe er je voordeel mee!

Introvert en extravert

Voor we naar de vier types gaan kijken eerst nog wat over een nog globalere indeling van persoonlijkheden, die in introvert en extravert. Daar zijn nogal wat misvattingen over. Zo wordt iemand die verlegen is, al gauw introvert genoemd, maar dat is helemaal niet noodzakelijk zo. Ook extraverte mensen kunnen verlegen zijn.

Het wezenlijke verschil zit ‘m in de manier waarop ze energie op doen.

Een introvert mens zal om energie op te doen de eenzaamheid opzoeken, of in elk geval de rust. Hij of zij zal zich terugtrekken uit het gezelschap, uit de drukte. De flegmatische en de melancholische mens zijn overwegend introvert.
Een extravert mens daarentegen zal juist de mensen, de drukte opzoeken om energie op te doen. Hij of zij ontleent energie aan interactie met anderen. De cholerische en de sanguinische mens zijn overwegend extravert.

De Sanguinische Mens

“rusteloos, soms doelloos, enthousiasme”


Een sanguinisch mens is opgewekt, warm, levendig, een genieter. Uiterlijke indrukken hebben veel vat op hem en hij neigt ernaar om zijn beslissingen vooral op gevoel te nemen.

Een sanguinische mens werkt aanstekelijk op zijn omgeving. Hij is een levendig verteller en weet zijn enthousiasme goed over te brengen.

Zijn/haar soms naïeve, maar altijd opgewekte aard opent vele deuren voor de melancholische mens en hij/zij zal dan ook nooit zonder vrienden zitten.

Een sanguinisch mens hoeft ook maar zelden naar woorden te zoeken, maar betreurt zijn/haar woorden soms wel omdat hij/zij spreekt voor er voldoende over gedacht te hebben.

De Cholerische Mens

“vol sprankelende plannen en ambities”


Een cholerisch mens floreert in activiteiten. Met zijn/haar praktische, besluitvaardige instelling is het leven een grote uitdaging. Omdat hij/zij iemand van uitgesproken meningen is, vind je hem/haar vaak strijdend tegen onrecht en misstanden.
Als er iemand een geborenleider is, dan is het de cholerische mens. Tegenspoed is een uitdaging die met hardnekkige koppigheid het hoofd geboden wordt en waarin hij anderen voorgaat.

Voor de schone kunsten heeft de cholerische mens weinig waardering. Hij kijkt vooral naar praktische waarde. Zo kijkt hij ook naar mensen.

Zijn/haar blik is gericht op het doel dat hij/zij voor ogen heeft. Daarbij heeft hij/zij weinig oog voor mogelijke voetangels, valkuilen en beren op de weg. Details vindt hij/zij ook niet belangrijk. Het doel kan zo belangrijk zijn dat over (letterlijke of figuurlijke) lijken gaat.

De Melancholische Mens

“sombere stemmingen”


Een melancholisch mens is rijk, hij/zij is gevoelig, analytisch, zelfopofferend en begaafd. Niemand beleeft meer vreugde aan de schone kunsten dan de melancholische mens.

Maar een melancholisch mens kan onder invloed van zijn/haar gevoelens nogal heftige schommelingen in stemming ondergaan, van jubelende vervoering tot dieptreurige depressie.

Een melancholisch mens maakt niet makkelijk vrienden, omdat hij/zij zichzelf niet op de voorgrond plaatst, maar als iemand met hem/haar vriendschap sluit, vindt hij in de melancholische mens een buitengewoon betrouwbare vriend(in).
Vaak is de melancholische mens de analyticus bij uitstek, die de plannen van een cholerisch mens kan beoordelen op de details. Maar zo’n zorgvuldige analyse kan ook remmend werken: de melancholische mens is zich ook terdege bewust van alle gevaren en problemen die zich zouden kunnen voordoen.

De Flegmatische Mens

"gelijkmatig en koel"


Voor de flegmatische mens is het leven een blijde, rustige en prettige ervaring waarin hij/zij zoveel mogelijk vermijdt bij zaken betrokken te raken. Hij/zij raakt zelden uit zijn doen door wat er om hem heen gebeurt: hij/zij zal noch snel boos worden, noch snel in lachen uitbarsten. De flegmatische mens houdt zijn/haar emoties in bedwang. Hij/zij lijkt altijd koel, beheerst.

Het koele, beheerste uit zich ook in zijn/haar vorm van humor. Hij/zij zal een goede mop vertellen zonder een spier te vertrekken. Dat gevoel voor humor is vaak ook een goede ingang bij anderen, waardoor een flegmatisch mens zelden gebrek aan vrienden heeft.

Toch is hij/zij iemand die de goede dingen in het leven, en de schone kunsten weet te genieten. Hij zal daar alleen niet snel uiting aan geven.

Wanneer een flegmatisch mens leiding moet nemen, doet hij/zij dat vaak efficiënt en bekwaam. Door zijn koele houding is hij vaak een goed onderhandelaar en vredestichter.

Ten slotte

Hopelijk bieden deze ‘ideale’ menseninspiratie en brengen ze een grotere variatie in de personages die jouw verhalen bevolken.

Doe niet te veel moeite om jezelf bij één van de typen in te delen. Je kunt hooguit vaststellen naar welk type je het meest overhelt. Als je persé wilt, is er een eenvoudig testje op de site Passions and Tempers die je een beetje een beeld geeft.