Doperwten uit eigen tuin zaaien en oogsten
Een echte zomergroente is de verse doperwt. Een heerlijke zomergroente. De allerlekkerste die er is! Ze zijn in het voorjaar te koop in de winkel maar wie een eigen stukje tuin tot de mogelijkheid heeft, kan ook zelf doperwten verbouwen. Vers geplukt, gedopt en gekookt is het alsof er een engeltje over je tong piest. Zo lekker! Gedopt en geblancheerd en in de diepvries, betekent voorraad voor de winter.
De doperwtplant
De doperwt (Pisum sativum) is een plant die behoort tot de vlinderbloemenfamilie (Leguminosae). De erwten zijn de eetbare zaden van de doperwtenplant en zitten in peulen. Rauw zijn ze de erwten al heerlijk maar beter is het om ze eerst te koken, omdat in de erwt een giftig goedje zit. Lectine die onschadelijk gemaakt wordt door de erwten te koken. Om zelf doperwten in de moestuin te zaaien moet zaad gezaaid worden in het voorjaar. De doperwt is een eenjarige plant. In maart-april kan dit in de volle losse, humusrijke grond. De zaden worden voor gekiemd door ze een nacht in het water te laten staan. Er is keus uit twee verschillende soorten zaad:
- rond zaad. Deze geven vrij grote doperwten. De erwten zijn niet zo zoet en snel melig.
- gekreukt zaad. Deze doperwten zijn zoeter en niet zo snel melig. Zeer geschikt voor verse zoete doperwten.
Het meest gemakkelijk is om meteen na het poten van de erwten er een afscherming van gaas of een net, omheen te maken. De vogels zijn dol op de lekkernij in de grond en zullen de erwten eruit halen.
Stutten
Verder is er keus tussen hoge rassen (meer dan 120 centimeter) halfhoge (60 en 120 centimeter) en lage rassen 30 tot 60 centimeter hoog). De doperwt zal, behalve de lage, gestut moeten worden. Met kippengaas of rijshout waar de ranken van de doperwt zich omheen kunnen wikkelen. De bloemen van de doperwt zijn vlinderbloemig. Dit wil zeggen dat de bloemkroon bestaat uit drie onderdelen
- een kroonblad (de vlag)
- twee kroonbladen (twee zwaarden) en
- twee vergroeide kroonbladen (de kiel).
Vlinderbloemigen hebben de eigenschap om in hun eigen stikstofbehoefte te voorzien en om het overschot in de bodem achter te laten. Een reden om niet het jaar erop op dezelfde plek de erwten weer te zaaien!
De peul
Na de bloei wordt heel klein, de peul zichtbaar in mei. In de peul zal de doperwt groeien. In één peul kunnen wel zo’n tien doperwten zitten, maar soms ook maar één! Een van de laatste nieuwe rassen is de suger snap of suikererwt. Deze doperwt is oogstbaar als peul én wanneer deze niet als peul geplukt wordt is deze, na een week, oogstbaar als doperwt. En ze zijn ook erg lekker.
Van half mei tot half juli zijn doperwten vers verkrijgbaar. Het oogsten in eigen tuin is vaak maar heel kort. Pluk de peulen waar de doperwten inzitten ’s morgens. Ga daarna aan het doppen.
Doppen
Een emmer voor de lege doppen, een bak voor de doperwten en het liefst bij warm droog weer buiten. Het kontje van de peul eraf knakken en de zo midden naad eraf trekken. De peulhelften openvouwen en schuif met de duim de erwten in de bak. Het is even een werk maar dan heb je ook wat. Nog even blancheren (een minuut in kokend water) en koud afspoelen, in diepvrieszakjes even af laten koelen en in de diepvries.
Gezonde doperwten
Doperwten zijn naast erg lekker, érg gezond. In doperwten zit onder andere veel plantaardig eiwit en ijzer. Ze zijn daarom een goede vleesvervanger (ideaal voor de vegetariër.) en doperwten zijn laag in calorieën en zijn rijk aan mineralen (kalium ijzer) en vitaminen (B1, B2) en foliumzuur.
Weetje
Gedroogde doperwten en veel slechte ertussen? Doe ze in een bak water. De goede doperwten zullen naar beneden zakken en de slechte komen boven drijven.