Aquarium voor beginners - aquarium en apparatuur
Aquaria zijn er in alle soorten en maten. Het hoeft niet perse een rechthoekige bak te zijn; tegenwoordig zijn ook hoekaquaria te koop, evenals bakken met licht afgerond glas aan de voorzijde. Ze zijn er zelfs in piramide- of zuilvorm. Maar deze laatste twee, hoe trendy ook, zijn niet geschikt om vissen in te houden. Om de zuurstofopname goed te regelen is een relatief groot oppervlakte nodig, en daaraan ontbreekt het bij deze aquaria juist. De goudvissenkom is hiervan een berucht voorbeeld.
De grootte en de plaats
De grootte van het aquarium hang natuurlijk af van de plek waar het moet komen te staan. Maar er zijn meer factoren om rekening mee te houden. Onder meer de keuze van de vissen is bepalend. Ga er gerust vanuit dat de lengte van het aquarium tien keer de maximale lengte van de grootste vis moet zijn. De breedte en de hoogte moeten natuurlijk wel in een logische verhouding tot die lengte staan. Meestal zijn de hoogte en de breedte de helft tot eenderde van de lengte van de bak. Een biologisch evenwicht wordt sneller en langduriger bereikt in een groot, dan in een klein aquarium. Heeft u de ruimte en voldoende budget, dan heeft een grote maat altijd de voorkeur. De plaats van het aquarium moet zo donker mogelijk zijn. Er mag geen zonlicht in de bak schijnen en de bak mag ook niet in de buurt van een kachel staan. Voor een plantenaquarium is de minimale hoogte 30cm en de maximale 60cm om een goede plantengroei te realiseren.
Apparatuur: wat is er nodig
Als u in een aquariumspeciaalzaak komt, zult u merken dat er veel apparatuur te koop is.
- Verwarmingselementen
- Speciale lampen
- Pompen
- Filters
Ze zijn er in allerlei maten, soorten en prijsklassen.
Daarnaast zijn er ook nog allerlei hulpmiddelen die het onderhoud van het aquarium vergemakkelijken. Zo zijn er stofzuigers waarmee vuil van de bodem kan worden weggehaald. Of algenmagneten, waarmee de voorruit en eventueel de zijruiten aan de binnenkant in een mum van tijd - en met droge handen - van aanslag kunnen worden ontdaan. Wie wil, kan zijn geld uitgeven aan allerlei apparaten en hebbedingetjes. Maar wat is er echt nodig om een tropisch zoetwateraquarium draaiende te houden:
Elektrisch verwarmingselement
Hierbij gaat het meestal om een verwarmingselement, gekoppeld aan een thermostaat. Het wattage is afhankelijk van de grootte van de bak. Reken op 1 watt per liter water. Het verwarmingselement mag nooit in de bodem worden gegraven, zo kan het element zijn warmte niet kwijt en springt het glas. De meeste verwarmingselementen moeten altijd, in hun geheel, onder het wateroppervlak blijven: alleen de stelknop mag boven water.
Bodemverwarming
Om het aquarium te verwarmen kan gebruik gemaakt worden van een bodem verwarmer. Dit is een kabel die over de bodem van het aquarium, in het zand, wordt gelegd. Doordat de warmte opstijgt uit de bodem komt ook daar een goede circulatie op gang. Dit zorgt voor een goede plantengroei.
Pomp en filter
Geen enkel aquarium kan zonder goede pomp en filter. Een pomp haalt het water naar het filter, waar afvalstoffen uit het water worden gehaald. Het klassieke binnenfilter dat wordt aangesloten op een luchtpompje is ongetwijfeld de goedkoopste variant. Het plastic filter wordt in een hoek op de bodem gezet en gevuld met filterwatten en koolstof. Dit type filter komt eigenlijk nog alleen voor in kleinere aquaria, ze zijn in populariteit voorbijgestreefd door de moderne, compacte binnenfilters met ingebouwde motor. Deze ogen esthetischer, en omdat zij in het geheel - meestal met zuignappen - in het aquarium geplaatst worden, hoeft u alleen een elektriciteitsdraad naar het stopcontact weg te werken. Tegenwoordig worden veel aquaria geleverd met een binnenfilter, aangepast op de grootte van het aquarium. De filters zijn gevuld met filterschuim patronen, filterkool patronen en filterwatten. Deze manier van filteren geeft weinig onderhoud. Gevorderde aquarianen maken geen gebruik meer van deze klassieke filtermethodes, maar gebruiken een biologisch filter. Dit is feitelijk een tweede aquarium, dat op de vissenbak is aangesloten. Voor het beginneraquarium voldoen de klassieke filters of de binnenfilters echter uitstekend.
Verlichting
Geen enkel aquarium kan zonder verlichting. Die is op de eerste plaats nodig om de planten te laten groeien, maar ook vissen hebben een dagnachtritme nodig. Natuurlijk daglicht dat in het aquarium valt, voldoet niet: planten richten zich namelijk naar het licht. Valt het daglicht door de voorruit naar binnen, dan groeien alle planten naar voren toe. Bovendien is de lichtintensiteit zelden voldoende, waardoor de planten niet alleen scheefgroeien, maar zich ook sterk gaan uitrekken. Fraai is anders. Schuin vallen licht heeft bovendien gevolgen voor de vissen. Want feitelijk doen vissen precies als planten: zij richten zich naar het licht. En dit betekent dat zij met de rug naar het licht gaan zwemmen, scheef dus.
De meeste aquaria worden verlicht door tl-buizen. Het totale wattage licht hangt af van de hoeveelheid planten, en de grootte en diepte van de bak. Een vuistregel over de benodigde hoeveelheid licht is niet te geven, omdat onder meer de lichtinval van buiten een rol speelt. Heel voorzichtig kunt u uitgaan van ongeveer 0,3 tot 0,8 Watt per liter water. In de praktijk betekent dit dat u in veel gevallen twee of meer buizen naast elkaar zult moeten plaatsen.
Thermometer
Natuurlijk dien in het aquarium altijd een waterthermometer te hangen. Controleer de temperatuur dagelijks, want een verwarmingselement kan stuk gaan. Voor een gewoon gezelschapsaquarium is een temperatuur van 25°C een goede temperatuur.
Niet besparen
Bespaar niet op de aanschaf van een goede filterpomp, het is namelijk het 'hart' van uw aquarium. U kunt beter een filterpomp aanschaffen met een wat te hoge capaciteit, dan eentje die de liters maar net aan kan.
Ingebouwde verwarming
Apparatuur in en naast het aquarium kan storend werken. Het aquarium is immers een esthetisch meubelstuk in uw huis, en allerlei draden, slangen en niet-natuurlijke zaken in de bak zelf leiden af. Sinds kort zijn er filters te koop met een ingebouwde verwarming, die snel aan populariteit winnen. Een bijkomend voordeel is dat de warmte beter verdeeld wordt.
Hoogte in relatie tot aantal tl-buizen
40cm hoog: 2 tl-buizen
50cm hoog: 3 à 4 tl-buizen
60cm hoog: 5 à 6 tl-buizen
Lengte tl-buizen en wattage
15W: 0.45m
18W: 0.60m
30W: 0.90m
36W: 1.20m
38W: 1.05m
58W: 1.50m
Minder algen
Juist uv-licht stimuleert de algengroei. Er zijn tl-buizen te koop met een UV-filter, deze zorgen voor een minder sterke algengroei.
Er zijn ook vissen die leven van de algen, twee voorbeelden hiervan zijn de:
Deze vissen hebben de bijnaam 'happertje', dit omdat ze vaak happen tegen de ruiten van het aquarium.
Kleur
Als u naar tl-verlichting voor uw aquarium gaat kijken, zult u merken dat er meerdere soorten zijn. Niet alleen verschillende maten, merken en wattages, maar ook verschillende kleuren, zoals de diverse warme witte kleuren, de daglicht kleuren en de zogenaamde grolux kleuren. Deze keuze van de kleuren hangt af van het soort aquarium dat u wilt hebben. Een plantenaquarium bijvoorbeeld heeft een ander licht nodig dan een cichliden aquarium.
Algenmagneet
De algenmagneet is een handig hulpstuk voor het schoonhouden van de aquariumruiten. Het bestaat uit twee sterke magneten, waarvan er een is bedekt met vilt, de ander met een stukje rubber. De magneet met het rubber komt in het aquarium te hangen, die met het vilt aan de buitenzijde. Op deze manier kan algengroei snel van de ruiten worden verwijderd, zonder dat de mouwen hoeven te worden opgestroopt. Let er wel op dat er geen steentjes tussen komen, want een ruitbeschadiging is niet meer ongedaan te maken.
Bruis- of uitstroomsteentje
Bruis- of uitstroomsteentjes worden aangesloten op een luchtpompje en zorgen voor beweging in het water. Die beweging activeert de uitwisseling van koolzuurgas en zuurstof. Maar een uitstroomsteentje kan ook zwerfvuil in het aquarium laten circuleren. Wilt u zo'n bruissteentje gebruiken, leg het dan nooit op de bodem, maar enkele centimeters daarboven. Bedenk daarbij dat de uitstroom van een goede filter ook voor beweging van het wateroppervlak zorgt.
Schepnetje
Schepnetjes zijn essentieel, omdat het anders vrijwel onmogelijk is om vissen uit het aquarium te vangen. In de handel zijn ook vangklokken verkrijgbaar. Dit zijn glazen of plastic trechters aan een lange steel. Door de holle buis met een vinger of duim af te sluiten voor dat de vangklok onder water wordt gehouden, ontstaat een vacuüm. Als de trechtermond bij de vis in de buurt komt, wordt de vinger/duim losgelaten en wordt de vis de trechter ingezogen. Een vangklok beschadigt de vis minder dan een netje, maar vereist de nodige handigheid.