recensie

Floortje Zwigtman: Een groene Bloem

Een groene bloem is een trilogie geschreven door Floortje Zwigtman. De trilogie omvat de boeken Schijnbewegingen (2001), Tegenspel (2005) en Spiegeljongen (2010). De boeken vertellen het verhaal van Adrian Mayfield, een 16-jarige jongen in het Londen aan het eind van de negentiende eeuw. Hij ontdekt zijn homoseksualiteit en de liefde. Hij leert hoe hij moet overleven en kiest zijn uiteindelijke bestemming. Als rode draad door het verhaal lopen de processen rond Oscar Wilde.

Floortje Zwigtman

Floortje Zwigtman werd als Andrea Oostdijk geboren in 1974 in Terneuzen. Thuis werd ze veel voorgelezen en zodra ze kon schrijven begon ze zelf met het schrijven van verhalen. Het probleem was dat ze zo ongeduldig was dat ze zelden een verhaal afschreef. Zwigtman volgde de PABO in Vlissingen en gaf vervolgens een paar jaar les op verschillende basisscholen. In 2000 begon ze haar eigen tekstbedrijf: Bureau Inkt. Een leraar Nederlands op de PABO bood Floortje zijn hulp wanneer ze eens echt een roman af wilde maken. Dit resulteerde in 2001 in haar debuut Spelregels. In 2002 volgde haar tweede jeugdroman: Wolfsroedel. Floortje woont en werkt in Middelburg.

Een groene bloem

Floortje is al sinds haar jeugd erg geïnteresseerd in het 19 e eeuwse Londen. Na Wolfsroedel wilde ze graag een boek schrijven die zich in die tijd op die plek afspeelde. Op de middelbare school had Floortje het verhaal van Oscar Wilde gehoord. Ze was geïntrigeerd: een man die op mannen viel en er vriendjes op nahield. Ook toen al! Ze besloot een boek te schrijven over een jongen die er in die tijd achter komt dat hij homoseksueel is. Ze deed drie jaar lang onderzoek in Londen en Parijs. Aanvankelijk was het de bedoeling dat het verhaal uit twee delen zou bestaan. Ze had echter zoveel informatie gevonden dat het een trilogie werd. In 2005 kwam het eerste deel Schijnbewegingen uit. Het boek werd goed ontvangen. In 2006 ontving het de Gouden zoen (prijs voor het beste boek voor jongeren van 12 tot 16 jaar) en de Gouden uil (jaarlijks uitgereikte Belgische boekenprijs voor oorspronkelijk Nederlandstalig literair werk). In 2007 volgde Tegenspel. In Tegenspel wordt gesproken over een incident uit Vincents jeugd die een licht werpt op zijn houding tegenover zijn liefde voor Adrian. Dit incident wordt vertelt in een spin-off van de trilogie, het boek Kersenbloed dat eveneens in 2007 verscheen. Tenslotte volgde in februari 2010 het slotdeel Spiegeljongen.

Samenvatting

Schijnbewegingen:
We maken kennis met Adrian Mayfield, een jongen van 16 jaar die tegen zijn zin bij een kleermaker werkt. Zijn leven veranderd totaal waarneer de flamboyante kunstschilder Augustus Trops de winkel binnenkomt en Adrian min of meer aanrandt in het pashokje. Al snel na dit incident wordt Adrian ontslagen. Bij gebrek aan beter vraagt hij Trops om onderdak. Al diezelfde nacht delen zij de lakens. Trops introduceert Adrian bij zijn vrienden, onder andere bij Oscar Wilde en zijn ‘purperen hofhouding’. Ook maakt Adrian via Trops kennis met Vincent Farley, een wat verlegen kunstschilder uit een rijke familie. Adrian verdient ondertussen de kost met poseren, met name voor Vincent. Wanneer het echter zomer wordt en het rijke Londen in het buitenland vertoeft, raakt Adrian financieel in de problemen. Hij gaat werken aan Little College Street 13, een jongensbordeel. Een stap die hem alleen nog verder in de problemen brengt. Chantabel als hij nu is, wordt hij gedwongen mee in te breken bij de Fraleys. Palmtree, de huisknecht van de Farleys, weet dat Adrian meer met de inbraak te maken heeft en probeert hem over te halen te getuigen in de rechtszaak tegen Oscar Wilde (Wilde, verdacht van sodomie, heeft in het verleden wel eens gebruik gemaakt van de diensten van de jongen van Little College Street 13). Maar Adrian vergeet al zijn problemen wanneer Vincent hem onverwachts tijdens een feestje de liefde verklaart.

Tegenspel:
Adrian is dolgelukkig en dolverliefd op Vincent maar helaas verblijft Vincent enige tijd in Parijs voor een expositie. Zijn geluk wordt enigszins verstoord door een aantal jongens van Little College Street 13 die hem chanteren. Zij hebben het tijdens de inbraak gestolen dagboek van Vincent in hun bezit. Adrian moet het boekje, hoofdstuk voor hoofdstuk, terugkopen anders zullen de jongens Vincent vertellen over Adrians verleden. Adrian duikt onder bij zijn oude vriend Gloria en diens vrouw Kate. Zij zijn inmiddels eigenaar van het vroegere café van Adrians vader. Wanneer Vincent terugkeert uit Parijs stort Adrian zich vol overgave in hun verhouding. Vincent is echter een stuk terughoudender, hij lijkt zich te schamen voor zijn gevoelens voor een man. Wanneer Adrian en Vincent na de première van Wilde’s toneelstuk ‘The Importance of being earnest’ anale sex hebben klapt Vincent dicht en stuurt Adrian zijn huis uit. De twee verzoenen zich later maar helaas maar voor even. Op voorspraak van Vincent woont Adrian als leerling-journalist het proces tegen Oscar Wilde bij. Het proces loopt slecht af voor Wilde. Vincent schrikt daar zo van dat hij in behandeling gaat bij een dokter die beweerd homoseksualiteit te kunnen genezen. Wanneer Vincent te weten komt dat Adrian als prostitué gewerkt heeft, zet hij definitief een punt achter hun verhouding. Adrian blijft berooid achter en keert terug bij zijn vader die inmiddels bij het Leger des Heils woont.

Spiegeljongen:
Adrian, keihard afgewezen door Vincent, vindt het feit dat zijn ex-geliefde zich nu inlaat met een jongedame onverteerbaar. Hij zint op wraak en vraagt een zekere Lady Kinderly om hulp bij zijn wraakplannen. Lady Kinderly blijkt echter een zeer sinister figuur in wiens netten Adrian hopeloos verstrikt raakt. Hij gaat met Lady Kinderly mee naar Parijs omdat Vincent en zijn Octavia daar ook zijn. Hun weerzien is echter niet wat Adrian ervan verwacht. Adrian ontmoet in Parijs een Amerikaanse journalist McBride, een man die erg geïnteresseerd is in Adrians levensverhaal. Terug in Londen probeert Adrian zich los te maken van Lady Kinderly en onderneemt hij een laatste wanhopige poging om tot Vincent door te dringen. Deze poging moet hij bijna met zijn leven bekopen. Hij belandt in het ziekenhuis waar een lange herstelperiode volgt. Bijgestaan door familie en vrienden begint Adrians leven zich langzaam ten goede te keren. Hij krijgt nieuwe kansen, een nieuwe kans in de liefde en een nieuwe kans in zijn carrière. Hoe het leven van Vincent verder verloopt, vernemen wij uit een verhelderende brief op de laatste bladzijden van de trilogie.

Mijn mening

Ik heb grote bewondering voor de schrijfster van deze trilogie. Het verhaal over Adrian Mayfield is spannend, meeslepend en geloofwaardig. Je waant je helemaal in het 19 e eeuwse Londen, ziet Oscar Wilde voor je geestesoog langslopen. De grote hoeveelheid research die Zwigtman gedaan heeft, heeft zijn doel bereikt. Het is uiterst interessant te lezen hoe er aan het eind van de 19 e eeuw over homoseksualiteit werd gedacht en hoe er mee omgegaan werd. De processen tegen Wilde die als een rode draad door het verhaal heen lopen, vind ik een leuke, originele invalshoek. Een interessant stukje geschiedenis waar ik op school nooit iets over gehoord heb. Adrian Mayfield is een heerlijk personage, hij heeft zijn zwakheden, neemt soms slechte beslissingen maar misschien wel daardoor kun je je makkelijk met hem identificeren en ga je van hem houden. Hetzelfde geldt voor Vincent: eigenlijk geen sympathiek personage maar toch wil je dat het goed met hem zal gaan. Niet alle personages vind ik even geslaagd. Palmtree en Bedlington, de huisknechten vind ik nauwelijks geloofwaardig. Lady Kinderly begaat misdaden die naar mijn idee niet hartgrondig genoeg veroordeeld worden evenals de aanranding van Adrian door Trops, de man die later één van zijn beste vrienden wordt. Misschien ben ik een beetje een moraalridder, maar goed. De expliciete seksscènes in deze jeugdroman wekken mijn verontwaardiging echter geen moment, ze horen, soms grof soms liefdevol, gewoon bij het verhaal. Ook uit deze scènes blijkt hoe serieus Zwigtman haar lezers neemt en dat waardeer ik altijd zeer in schrijvers van jeugdliteratuur. Een groene bloem trilogie heb ik met erg veel plezier gelezen en ik vind het een aanrader voor jong en oud.