recensie

De aderlating van een continent door Eduardo Galeano

Tijdens de driedaagse top van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) in Trinidad en Tobago op 18 april 2009 gaf de Venezolaanse president Hugo Chávez het boek "Las Venas abiertas de América Latina" van de Uruguyaanse schrijver Eduardo Galeano cadeau aan de Amerikaanse president Barack Obama. Onder de titel "De aderlating van een continent" is dit boek in 1976 door uitgeverij Van Gennep in Nederland uitgegeven. Het boek Las venas abiertas de América Latina van de Uruguyaanse schrijver Eduardo Galeano uit 1971 staat sinds 18 april 2009 weer in de schijnwerpers dankzij Hugo Chávez, de president van Venezuela.

In dit boek wordt het verhaal verteld van vijf eeuwen economische uitbuiting van het Latijnsamerikaanse continent. Barack Obama reageerde op deze stille hint door te stellen dat de Verenigde Staten bereid zijn de in het verleden in Latijns Amerika gemaakte fouten te erkennen.

Samenvatting van het boek

In zijn essay onderzoekt Eduardo Galeano de geschiedenis van Latijns Amerika vanaf de Europese kolonisatie tot het hedendaagse Latijns Amerika met artikelen en vertellingen over de voortdurende plundering van de rijkdommen van deze regio door de koloniale heersers tussen de 16e en 19e eeuw en de westerse overheersers als de Engelsen en de Noord-Amerikanen vanaf de 19e eeuw tot 1971.

Het boek begint met een introductie:

• "Honderdtwintig miljoen kinderen midden in de storm”

En is daarnaast opgesplitst in twee delen:

• "De armoede van de mens als gevolg van de rijkdom van de aarde"
• "De ontwikkeling is een reis met meer drenkelingen dan opvarenden"

Deel I

De armoede van de mens als gevolg van de rijkdom van de aarde is onderverdeeld in drie hoofdstukken:

• Goudkoorts, Zilverkoorts, waarin Galeano vertelt over de goud- en zilverkoorts, vanaf de komst van Columbus, totdat deze metalen opraakten of hun waarde verloren.
• Koning Suiker en andere agrarische Monarchen gaat over de jarenlange inbezitneming door de grootmachten van producten in de verschillende regio´s zoals suiker in Cuba, rubber in Brazilië, bananen in Ecuador en Colombia etc.
• De ondergrondse bronnen van de macht is gewijd aan de rijkdommen van de mijnen en de wreedheden die vanwege deze rijkdommen zijn begaan.

Deel II

De ontwikkeling is een reis met meer drenkelingen dan opvarenden heeft twee hoofdstukken:

• Geschiedenis van een vroegtijdige dood: historisch overzicht van Latijns Amerika en haar veranderingen.
• De huidige structuur van de plundering: Hier wordt uiteengezet hoe de plundering van het continent via omwegen werd voortgezet maar daarom niet minder efficiënt, door middel van een koloniaal systeem onderdrukkend naar binnen en onderdrukt van buiten

Zeven jaar na de eerste editie heeft Galeano nog een conclusie geschreven met als titel: “Zeven jaar later (1977)” waarin hij schrijft dat de toestand in Latijns Amerika alleen maar is verslechterd.

Dictatuur

In 1973 vond er in Uruguay een staatsgreep plaats en kwam het land onder een burgermilitaire dictatuur te staan. Vanwege de linkse standpunten werd het boek gecensureerd tijdens de militaire bewinden van Argentinië, Chili en Uruguay zelf, waardoor Galeano tot ballingschap werd gedwongen. Van zijn publicatie waarvoor hij “vier jaar onderzoek nodig had om de nodige informatie te verzamelen en negentig nachten om het te schrijven” heeft hij nooit afstand willen nemen.

Bijbel

Het voorwoord in de latere versies werd geschreven door Isabel Allende en wordt tegenwoordig als een van de klassiekers van de politieke literatuur van Latijns Amerika gezien. Sommigen noemen het zelfs de Latijnsamerikaanse Bijbel.

Gegevens over het boek

• Eduardo Galeano, De aderlating van een continent
• Oorspronkelijke titel Las venas abiertas de América Latina
• Vertaling Mariolein Sabarte Belacortu
• Uitgeverij Van Gennep
• ISBN 9060122496