recensie

"Het eiland onder de zee"- Isabel Allende

Isabel Allende is al een gevestigde waarde in de wereld van de literatuur. In haar laatste werk "Het eiland onder de zee" waagt ze zich aan een berucht en gevaarlijk onderwerp: slavernij.

Het eiland onder de zee (ISBN 10: 9028423400): achtergrond

De geschiedenis van het huidige Haïti is voor de meesten onder ons een mysterie. Iedereen zal wel al gehoord hebben dat slavernij te maken had met de Amerikaanse burgeroorlog waar de Zuidelijke staten tegen het Noorden vochten. Series zoals North and South en boeken als Gone With the Wind geven van dit stuk uit de geschiedenis al een klein beeld. Isabel Allende toont ons nu het verhaal van de slaven op het voormalige Saint Domingue. De Franse bezitters van suikerplantages hadden namelijk de onhebbelijke gewoonte om duizenden slaven uit Afrika te importeren en deze als koopwaar te behandelen. Slavernij op zijn hoogtepunt dus. Isabel Allende graaft in de geschiedenis van Haïti en later ook een deel van New Orleans en laat ons voelen hoe het leven eraan toeging in de achttiende eeuw.

Inhoud

Het eiland onder de zee is een beeld dat de slaven gebruiken om de laatste rustplaats van hun voorouders voor te stellen. In het boek zijn er ook een aantal slaven die liever naar dit eiland onder de zee gaan dan te overleven in hun wereld. Isabel Allende laat ons kennis maken met een jonge mulattin van negen jaar, Zarité. We volgend daarop Zarité of Tété doorheen het boek tot ze iets voorbij de dertig is. Het boek is vrij dik maar het verhaal gaat ook over meer dan twintig jaar. Tété wordt verkocht aan een Valmorain als hulp voor diens zenuwzieke vrouw. Na een tijdje komen er kinderen in het gezelschap, zowel van Tété als van de meesteres en in beide gevallen zit Valmorain er voor iets tussen. Het is dus duidelijk dat een grote brok van het verhaal over Zarité en haar leven als slavin zal gaan. We volgen haar tot in New Orleans en krijgen een glimp van haar verdere leven daar.

Daarnaast heeft Allende grondig opzoekingswerk verricht zodat we in een heel realistische setting terecht komen. Een deel van het boek is dus heel waarheidsgetrouw en kan daarom ook echt zwaar overkomen. Toch is het duidelijk dat verbloeming niet zou werken en is de directe aanpak ook de juiste in dit boek.

Stijl en sfeer

Natuurlijk is het mij onduidelijk of het aan de Nederlandse vertaling kan liggen maar stilistisch gezien worden er toch vaak gekunstelde ingrepen uitgehaald. Allende wou Zarité blijkbaar een deel eigenheid geven zodat zij een een soort slagzinnetje gebruikt telkens zij een hoofdstuk verteld. Dit wordt na een tijd vervelend en doorbreekt de realistische sfeer. Sommige zinnen zijn ook te lang en te gestileerd om vlot te kunnen lezen.

Daartegenover staat wel dat het boek als geheel perfect in elkaar zit. Er wordt gewisseld tussen vertellers en de stof is diep uitgewerkt. We zien talloze boeiende personages passeren zoals de Spaanse schoonbroer van Valmorain, die voor de luchtigere noot zorgt. Naar het einde toe schuwt Allende moeilijke thema's zoals een speciale vorm van incest niet en ook de familiebanden worden stilaan ingewikkeld. Maar wie door het kluwen de draad van Ariadne volgt komt tevreden uit het doolhof na het lezen van dit boek.

Lees verder

• Een keukenmeidenroman of The Help van Kathryn Stockett
• Karin Slaughter: Grand County reeks