Boekbespreking Slick – Daniel Price
Deze boekbespreking geeft mijn persoonlijke beschouwing weer van Slick, een roman over de wereld van public relations geschreven door Daniel Price. Allereerst zal kort worden ingegaan op de inhoud van het boek, alvorens een link te leggen met het communicatievak. Vervolgens zal ik weergeven welke ideeën en inzichten het boek mij gegeven heeft en welke lessen het boek de lezer leert. Deze boekbespreking wordt beëindigd met een conclusie.Een schietpartij op een middelbare school en een aanklacht wegens verkrachting – dat zijn de probleempjes waar de populaire rapper Hunta mee te maken krijgt en die de doodsteek dreigen te worden voor zijn carrière. Hunta is hard op weg de meest gehate man van Amerika te worden en er is maar één man die dat noodlot kan afwenden.
Scott Singer, bijgenaamd ‘Slick’, omschrijft zichzelf het liefst als publiciteitsagent. Een minder vleiende – maar wel trefzekerder – omschrijving is dat hij zijn brood verdient met het manipuleren van de media. Heeft een persoon of een bedrijf een probleem met zijn imago, dan wordt Scott gevraagd om kranten, radio en televisie dusdanig ‘aan te sturen’ dat zij de publieke opinie in de gevraagde vorm kan kneden. Natuurlijk zijn daarbij alle middelen toegestaan – althans, volgens Scott.
Als Scott wordt gevraagd Hunta uit de brand te helpen, bedenkt hij een plan dat even crimineel is als geniaal: één grote leugen die iedereen in de luren moet leggen. Maar er is niet veel voor nodig om een zorgvuldig in elkaar gezet scenario volledig te laten ontsporen…
Link met het communicatievak
Veel partijen uit het communicatievak kunnen zich in meer of mindere mate bezighouden met mediamanipulatie, zoals uiteraard PR deskundigen zoals Slick onmiskenbaar illustreert, maar ook deskundigen uit het journalistieke vak en uiteraard spindoctors.PR deskundigen
Het boek biedt een grote toegevoegde waarde voor het PR vak, omdat het laat zien hoe omvangrijk, ingenieus en relatief eenvoudig een al dan niet verzonnen schandaal of idee de wereld ingebracht kan worden met behulp van de media. Slick laat zien hoe PR agenten de media als een pion heen en weer kunnen slingeren tussen verschillende mensen, organisaties en tussen waarheid en fictie. Het laat zien hoe PR agenten via de media het publiek de opinie kan laten vormen die zij gevormd willen zien. Tevens komt uit het boek naar voren dat PR agenten zeer betrokken kunnen worden bij de uitoefening van hun vak. In Slick wordt dit geuit in de opbloeiende liefde tussen Scott Singer en Harmony Prince.
Een voorbeeld uit de recente praktijk is de reclamestunt van Renault. PR medewerkers van het bedrijf hebben een brief verstuurd naar al hun vrouwelijke Renault Twingo rijders met de aanhef ‘Hey Lieffie’ en de afsluiting ‘Veel liefs, M.”. De fictieve brief bevat ook uitspraken als ‘Wanneer gaan we weer een drankje doen? Ik ben echt benieuwd naar je.’ De reacties op de brieven waren overwegend negatief waarop Renault iedereen een excuusbrief zond. De PR medewerkers wisten daarentegen al vanaf het begin dat de brief negatief zou uitvallen bij de lezers en ze hadden hun excuusbrief vooraf al gedrukt. Met deze reclamestunt heeft de nieuwe Renault Twingo volop aandacht gekregen van de doelgroep.
Deskundigen in de journalistiek
Ook deskundigen in de journalistiek worden geconfronteerd met mediamanipulatie of houden zich hier zelf mee bezig. Het Centrum Informatie en Documentatie Israël publiceert in hun nieuwsbrief van augustus 2006 een interessant verhaal over het manipuleren van foto’s door journalisten van Reuters en het niet objectief regisseren van een reportage door CNN verslaggevers van de gruwelijkheden in Libanon en Israël. Wat tevens in de nieuwsbrief terugkomt, is dat het opvallend is dat over zulke opmerkelijke zaken niet of nauwelijks in de media wordt bericht, terwijl het juist wel heel belangrijk is voor een goed beeld van alle facetten van een oorlog en de verslaggeving daarover.
Spindoctors
Uiteraard is daar nog het beroep van spindoctor. Kay van de Linde is Nederlands bekendste spindoctor en was verantwoordelijk voor de opkomst van Pim Fortuyn. Tevens was hij in april 2006 de campagneleider van Rita Verdonk in haar streven campagneleider van de VVD te worden. Relaterend aan Slick zou je ook Scott Singer een spindoctor kunnen noemen. In deze functie creëert hij zelf een verhaal rondom Harmony Prince die hij aan het publiek voorschotelt als de waarheid. Scott ziet het publiek dan ook als een ‘te bewerken markt’ en houdt er geen rekening mee dat zij eigenlijk recht heeft op transparantie en eerlijke, objectieve informatie.
Ideeën en inzichten
Slick heeft mij veel ideeën gegeven over de mogelijke macht van het PR vak. Het boek geeft een goed inzicht in de bezigheden van een publiciteitsagent en laat zien in hoeverre hij betrokken kan raken bij zijn werk. Het is ongelofelijk hoe de media gemanipuleerd kunnen worden en hoeveel mensen hierbij betrokken kunnen zijn. Het is ook verbazingwekkend hoeveel mensen profijt kunnen hebben van een dergelijk gecreëerde mediahype. Slick laat zien hoe dit uiteen kan lopen van insiders die grof geld krijgen voor hun verhalen, zoals Harmony Prince, tot adverteerders die willen meevaren op de belangstelling van het publiek door hun producten midden in de hype onder de aandacht te brengen, zoals Panasonic met een digitale camera.De macht van een publiciteitsagent is beangstigend als er wordt nagegaan hoezeer hij het nieuws kan beïnvloeden en hoe gemakkelijk dit gaat. Media controleren niet alle nieuwsfeiten, waardoor onwaarheden makkelijk de wereld in worden gezonden. Ik ben er tevens van overtuigd dat media zo nu en dan met opzet hun berichtgeving verdraaien in het voordeel van bepaalde organisaties of personen. De media bestaan natuurlijk grotendeels uit inkomsten uit advertenties van deze organisaties en om deze inkomsten te genereren wordt er vast wel eens zo nu en dan een oogje dichtgeknepen.
