recensie

Verander water in bier - Adrie Otte (boekrecensie)

Dit boek wordt gezien als het Nederlandstalige standaardwerk voor de hobbybrouwer. In Verander Water in Bier neemt Adrie Otte de beginnende thuisbrouwer stap voor stap mee in het brouwproces. Tegelijkertijd is het een praktisch naslagwerk voor de gevorderde brouwer. Menig hobbybrouwer heeft het bierbrouwen met dit handboek geleerd. Achterin het boek staan recepten, gerangschikt op biertype.

Nederlandstalig standaardwerk

Tot het boek Verander water in bier in december 2011 verscheen, moest de liefhebber van zelf bier brouwen het voornamelijk doen met Engelstalige boeken, geschreven door Amerikaanse brouwers. Het voordeel van een Nederlandstalig boek is dat het geschreven is voor Nederlandse maten en gewichten en voor hier verkrijgbare grondstoffen en brouwspullen. In de jaren daarna is het boek van hobbybrouwer Adrie Otte altijd het standaardwerk voor de thuisbrouwer gebleven.

Indeling van het boek

Het boek bestaat uit drie delen. Deel 1 is een kennismaking voor de beginnende brouwer, deel 2 behandelt de eigenschappen en ingrediënten van bier en deel 3 gaat uitgebreid in op het brouwproces. Achterin het boek staan een twintigtal bierrecepten.

Deel 1: De basis van het brouwen

In deel 1 worden in vogelvlucht alle stappen in het brouwproces besproken. Het boek gaat ook in op wat je globaal nodig hebt en wat er zoal bij komt kijken: werk schoon, schoon en schoon! De nachtmerrie van de (beginnende) thuisbrouwer is een infectie die zijn bier verpest. Deel 1 gaat ook in op de geschiedenis van het hobbybrouwen en de Nederlandse wet. Omdat je alcohol produceert, zijn er regels voor wat de thuisbrouwer met zijn bier mag doen (kort gezegd: zelf opdrinken of thuis aan vrienden schenken).

Deel 2: De eigenschappen en ingrediënten van bier

Dit deel van Verander water in bier begint met een lijst van do's en don'ts. Een rijtje dat de beginnende thuisbrouwer gerust aan de muur mag hangen. Hier komt uiteraard weer het belang van hygiëne terug, maar Adrie Otte roept bijvoorbeeld ook op om je niet meteen uit te leven met allerlei kruiden, wat veel startende brouwers graag schijnen te doen. Vervolgens behandelt het boek de eigenschappen van bier, zoals kleur, suikergehalte, bitterheid en alcoholgehalte. Ook de grondstoffen (mout, hop en gist) en hun werking worden uitgebreid besproken.

Deel 3: Het brouwproces, stap voor stap

In het meest uitgebreide deel van het boek neemt Adrie Otte tot in detail alle stappen van het brouwproces door: het schroten, verstijfselen (maischen), filteren, spoelen, koken, koelen, vergisting en het bottelen. Daarna volgt een interessant hoofdstuk over brouwfouten: hoe herken je ze, hoe voorkom je ze en wat doe je eraan? Van gekookte groentnsmaak tot botterbabbelaars, allerlei smaakafwijkingen die niet in bier thuishoren. Als je ze gaat herkennen, weet je wat je fout hebt gedaan bij het bierbrouwen. In dit deel van Verander water in bier gaat Adrie Otte ook in op het belang van nauwkeurigheid bij het brouwen. Meten en rekenen is essentieel voor het brouwen van een goed bier. Tot slot kun je je eigen kennis testen aan de hand van vijftien meerkeuzevragen.

Recepten en bijlagen

Aan het eind van het boek vind je een twintigtal bierrecepten, ingedeeld op kleur en zwaarte van het bier. De benodigde ingrediënten en brouwspullen zijn in verschillende Nederlandse brouwwinkels te koop. Het boek sluit af met enkele nuttige bijlagen en overzichten: uitgebreide lijsten van alle mout-, hop- en gistsoorten en enkele omrekentabellen tussen Amerikaanse en Europese maten.

Conclusie

Verander water in bier maakt je enthousiast om met thuisbrouwen te beginnen. Met dit boek leer je niet alleen in duidelijke stappen en heldere bewoordingen alle basisbeginselen van het thuisbrouwen, maar ook de gevorderde hobbybrouwer heeft waarschijnlijk nog lang plezier van het boek.

Snelle ontwikkelingen

Tegelijkertijd gaan de ontwikkelingen op het gebied van hobbybrouwen hard. Er verschijnen nieuwe gisten en hopsoorten op de markt, gangbare brouwmethodes worden betwist en verfijnd. Wil je je echt verdiepen in de nieuwste technieken, nieuwe bierstijlen en bijvoorbeeld de behandeling en het opkweken van gist, dan zul je naast dit boek op zoek moeten naar aanvullende informatie op internet en in gespecialiseerde Amerikaanse boeken over brouwen.

Informatief en praktisch

Los van deze kleine kritische noot, blijft dit boek een must voor de Nederlandse hobbybrouwer. Het is informatief en praktisch tegelijk. Om je te verdiepen in alle eigenschappen van bier en de werking van de verschillende ingrediënten, én om opengeslagen naast je te leggen als je thuis de brouwketel op het vuur zet.

Verander Water in Bier - Adrie Otte, 2011, Brouwland, ISBN 9789081739481