recensie

Boekrecensie: Tieners en... eetstoornissen (Janine Amos)

In de boekenreeks ''Tieners en...'' komen belangrijke zaken aan de orde zoals: anorexia, roken, alcohol, zwangerschap en drugs. De fysieke, psychische en emotionele problemen worden besproken en er wordt verteld op wat voor manieren de tiener kan werken aan herstel. In dit boek gaat het over een meisje van dertien dat bezig is een eetstoornis te ontwikkelen.

Gegevens van het boek

• Titel: Tieners en… eetstoornissen
• Oorspronkelijke titel: Why won’t Kim eat?
• Tekst: Janine Amos
• Vertaald uit het Engels door: Heidi Vijverberg
• Illustratieverantwoording: ontwerp door Keith Williams, artwork door Fred van Deelen, fotografie door David Simons, Popperfoto/Reuters, Welcome Trust Photo Library
• Uitgeverij: Ars Scribendi bv, Etten Leur (Nederlandse Taalgebied)
• Jaar: 2005 (Nederlandse uitgave, Engelse uitgave 2002)
• Pagina’s: 32
• ISBN: 90 5495 669 0
• Genre: informatief boek, jeugdboek
• Prijs: rond de 12 euro

Over de schrijver, Janine Amos

Janine is een bekend kinderboekenschrijver, gespecialiseerd in boeken met een boodschap. Ze schrijft zowel fictie als non-fictie, haar boeken zijn vertaald in veertien talen. Janine Amos doceert Creatief schrijven aan jongeren op de Bad Spa University en Bristol Universtity.

De inhoud van het boek

Het is opgebouwd uit dertien hoofdstukken, een woordenlijst, aanvullende informatie en een register.

1. Een slanke wereld: in de mode van tegenwoordig staat ‘mager’ gelijk aan ‘mooi’.
2. Voedsel in het lichaam: de mix van verschillende voedingsstoffen die Astrid verteert en die in haar bloed terechtkomt, geeft haar energie, en helpt haar te groeien en gezond te blijven. Als de vader van Astrid haar plaagt en zegt dat haar spijkerbroek te strak zit en ze niet te dik moet worden voor de bruiloft van haar zus, besluit Astrid dat het genoeg is, ze start met lijnen.
3. Eten is belangrijk: Astrid heeft een som fout in huiswerk en vindt dit vreselijk. Alles gaat mis vindt ze en ze zou ook willen dat haar zus (die gaat trouwen) thuis bleef wonen. Astrid hoopt dat het lijnen haar wel gaat lukken. Koolhydraten, zoals brood en aardappelen geven Astrid energie en vetten in melk, kaas en eieren helpen haar lichaam warm te houden. Eten is dus heel belangrijk.
4. De gevolgen van afvallen: Astrid kan zich maar moeilijk concentreren tijdens het maken van het huiswerk en ze heeft hoofdpijn. Als Astrid het lang volhoudt dan kan haar lichaam waardevolle voedingsstoffen te kort komen, die heeft het lichaam nodig om te groeien.
5. Wat is een eetprobleem?: eetproblemen worden niet veroorzaakt door lijnen, het kan er wel mee beginnen. Maar meestal gaat het om een poging om het hoofd te bieden aan problemen die niets met eten te maken hebben. Mensen met een eetprobleem eten of veel te weinig of juist veel te veel.
6. Wat is anorexia?: de eetstoornis van Astrid heet anorexia nervosa. Mensen met deze eetstoornis eten zo weinig dat ze uitgehongerd raken. Ze hebben het gevoel dat hun gewicht het enige is waar ze controle over hebben.
7. Lichaamsbeweging: Astrid gaat elke middag na school een stuk hardlopen, voor en na het lopen weegt ze zich en daarna doet ze nog wat buikspieroefeningen. Tijdens het sporten wordt endorfine door het lichaam van Astrid gepompt. Het intensieve sporten geeft haar zo’n goed gevoel dat ze het steeds vaker wil doen.
8. Wegkwijnen: als Astrid zo doorgaat dan komt ze in een vicieuze cirkel terecht van uithongeren, sporten en nog meer uithongeren. Een lange tijd weinig eten is erg schadelijk voor je gezondheid. Mensen met anorexia nervosa lopen het risico dat ze hartproblemen krijgen, ze kunnen zelfs aan een hartaanval overlijden.
9. Ik ben ok, jij bent ok: een lerares van school gaat een gesprek aan met Astrid en vertelt haar dat ze goed is zoals ze is. Opgroeien kan moeilijk zijn, tieners kunnen hun zelfvertrouwen verliezen. Ze kunnen het gevoel hebben dat hetgeen ze eten het enige is wat ze goed kunnen. Astrid moet leren dat mensen van haar houden om wie ze van binnen is, ze moet ook leren van zichzelf te houden.
10. Hulp zoeken: Astrid gaat samen met haar moeder naar de dokter en ze wordt doorverwezen naar een therapeut die gespecialiseerd is in eetproblemen. De therapeute krijgt ook mensen voor een consult die boulimia nervosa hebben.
11. Beter worden: Astrids gewicht neemt toe, ze voelt zich goed maar ze kan het nog niet zomaar loslaten.
12. Eetproblemen – de signalen: iemand met een eetprobleem kan stiekem doen over eten, te veel of te weinig eten of eten weigeren, overstuur raken als hij of zij moet eten, rare combinaties eten of alleen maar bepaalde voedingsmiddelen eten, steeds vaker alleen willen zijn, de hele tijd over eten praten, veel gaan sporten, na elke maaltijd naar het toilet of de badkamer gaan.
13. De feiten: ook jongens kunnen aan een eetstoornis lijden, tien procent van de mensen met een eetprobleem is mannelijk. Eetproblemen kunnen je gebit aantasten, je haar kan uitvallen. Bij meisjes moet vijftien tot achttien procent van lichaamsgewicht uit vet bestaan om borsten of later een baby te kunnen krijgen. Een lichaam dat wordt uitgehongerd probeert zichzelf warm te houden door een dun laagje haar (gezicht, schouders, rug). Als anorexia nervosa niet wordt behandeld, kun je er aan dood gaan.

Tekst en illustraties

Op de voorkant van het boek een afbeelding van Astrid en haar lerares. Astrid kijkt somber. Het is duidelijk dat het om het meisje gaat, links en rechts van haar zie je dingen in kleuren bruin en zwart, bij het meisje zijn meer kleuren gebruikt. Een keurige inhoudsopgave op een van de eerste bladzijden. Ieder hoofdstuk beslaat twee, naast elkaar, pagina’s. Heel veel illustraties in dit boek, in verschillende formaten. Op iedere linkerpagina kun je lezen over hoe het gaat met Astrid, op de rechterpagina gaat het om achtergrondinformatie over de eetstoornis. De schrijver heeft korte zinnen gebruikt, de tekst leest gemakkelijk. Eventuele moeilijke woorden worden aan het einde van het boek uitgelegd in de woordenlijst.

Voor welke leeftijd?

Het boek is geschikt voor kinderen in de tienerleeftijd (vanaf 12 jaar).

Mijn mening over het boek

In dit boek wordt het verhaal van Astrid verteld. Ze is dertien jaar en bezig om een eetstoornis te ontwikkelen. Gelukkig krijgt ze hulp en komt ze langzaamaan tot het besef dat ze door haar gedrag haar lichaam schade toebrengt. Ze ziet ook in dat de eetstoornis niet alleen met eten te maken heeft. Het is een boek met heel veel illustraties (tekeningen, foto’s) en veel tekst. Op iedere linkerpagina lees je over Astrid, zij vindt zichzelf te dik en gaat lijnen. Op iedere rechterpagina vind je achtergrondinformatie over eetstoornissen. Het is niet alleen een boek voor jongeren die leiden aan anorexia maar het is ook voor de mensen om hen heen. Er wordt uitleg gegeven over hoe je kunt zien of iemand een eetprobleem heeft en hoe je iemand kunt helpen om beter te worden. In het laatste hoofdstuk kun je feiten vinden, daarna volgt een woordenlijst en aanvullende informatie over het onderwerp zoals het landelijke telefoonnummer van de Stichting Anorexia en Boulimia Nervosa en enkele websites. Ik vind het boek een aanrader.

Andere titels in de serie Tieners en…

• Roken
• Alcohol
• Overgewicht
• Drugs
• Zwangerschap