Trompet of trombone spelen: een prachtige hobby!

We kennen allemaal de trompet. En ook de trombone is wel bekend bij de meeste mensen. Dit vooral door de herkenbare lange schuif. Het bespelen van deze blaasinstrumenten is een geliefde hobby. Soms alleen thuis, in een band of ensemble of in een volledig orkest. Wat komt er allemaal kijken bij het bespelen van koperen blaasinstrumenten? Een instrument leren bespelen spreekt veel mensen aan en is daarom een erg populaire vrijetijdsbesteding. Er zijn vele verschillende instrumenten waar je op zou kunnen gaan spelen. We gaan in dit artikel specifiek kijken naar wat het inhoudt om op een koper blaasinstrument als een trompet of trombone te spelen. Welke mogelijkheden zijn er allemaal en wat houdt deze hobby in?

Wat is een koperen blaasinstrument

Een koper blaasinstrument is een metalen instrument met een mondstuk aan de ene kant en een beker waar het geluid uitkomt aan de andere kant. Je zet je lippen tegen het mondstuk en door de trillingen van je lippen ontstaat er geluid dat door het instrument wordt versterkt en een specifieke klank krijgt. Deze klank verschilt per type blaasinstrument, zo klinkt een bugel anders dan een trompet, ook al zijn ze bijna even groot. Hoe groter en vooral hoe langer het instrument, hoe lager de klank klinkt die wordt gemaakt.

Welke koperen blaasinstrumenten zijn er allemaal

Binnen de familie van koperblazers vinden we veel verschillende instrumenten. De meest bekende zijn de volgende:

• Cornet
• Trompet
• Bugel
• Trombone
• Tuba

Dit lijstje loopt van klein naar groot en is bepaald niet volledig. De cornet is een wat compactere trompet. De bugel heeft ongeveer hetzelfde formaat als een trompet, maar heeft een meer rondere vorm. Het geluid van een Bugel is ook minder scherp dan dat van een trompet. De trombone ziet er heel anders uit met zijn grote schuif, maar lijkt in veel opzichten op een trompet. Hij is een stuk groter en klinkt daarom lager. De tuba is het grootste en laagst klinkende instrument en verzorgt daarom de baspartij.

Hoogte van de toon veranderen

Het veranderen van de toon doe je in de eerste plaats met je lucht en lippen. In de tweede plaats moet je ook de lengte van het instrument variëren, zodat de gewenste toon door het instrument versterkt kan worden. Dit moet ook wel, want bij de meeste instrumenten heb je maar drie ventielen om in te drukken. Daarmee kun je maar een beperkt aantal mogelijkheden mee maken, dus zal jij als muzikant de rest moeten doen. Op een trombone heb je geen ventielen, maar een schuif. Het lijkt heel anders, maar het effect is precies hetzelfde. Door de schuif kun je net zoveel variëren als met de ventielen op een trompet of bugel.

Hoe begin je eraan

Het leren bespelen van een koper blaasinstrument is niet zo eenvoudig. Het kost meestal meerdere jaren, voordat je een beetje leuk kunt spelen. Dit hangt uiteraard ook sterk af van hoe fanatiek je aan de slag gaat en hoeveel talent je ervoor hebt. De meeste muzikanten hebben als kind al leren spelen en hebben al heel wat jaren ervaring wanneer ze volwassen worden. Als kind is het gebruikelijk om met een wat kleiner instrument te beginnen, zoals ene trompet, bugel of cornet.

Eerste stappen naar koperblazer

Vooral bij blaasinstrumenten is het erg gebruikelijk om muziekles te krijgen. Je kunt daarvoor naar een privéleraar gaan. Maar je kan ook naar een muziekschool gaan. Daarbij is het vaak mogelijk om via een lokale muziekvereniging iets te regelen. Denk daarbij aan een fanfare, brassband of andersoortige orkesten waar blazers in meespelen. Neem je via een vereniging les bij een muziekschool, dan is het vaak goedkoper. Daarbij zijn er soms ook proeflessen mogelijk, om te kijken of het muziek maken iets is dat bij je past. Veel verenigingen hebben een speciaal leerlingenorkest waar je relatief snel aan deel kunt nemen.

Eerste instrument kopen?

Je kunt natuurlijk zelf meteen een instrument kopen, maar dat is een behoorlijke investering. Een nieuwe trompet kost zomaar tweehonderd euro of meer. Maar wil je een goede trompet waar je jaren plezier van kunt hebben, die goed zuiver is en goed van klank, dan kun je beter een instrument van duizend euro of meer kopen. Een alternatief is om een tweedehands instrument te kopen. Maar om zeker te zijn dat je een goede aankoop doet, doe je er verstandig aan naar een goed aangeschreven winkel te gaan. Overweeg je en instrument van een particulier te kopen, neem dan zeker een ervaren muzikant mee.

Instrument lenen

Een goede optie in plaats van een instrument te kopen is om er eentje te lenen. Soms kan dit via de muziekschool, al dan niet tegen een bepaalde vergoeding. Maar wanneer je via een muziekvereniging les krijgt, kan je vaak ook een instrument van de vereniging lenen.

Leren spelen

Wanneer je begint met het leren spelen van een blaasinstrument, begin je erg simpel. De eerste uitdaging is om er geluid uit krijgen. Om geen slechte gewoontes aan te leren, is het erg verstandig dit onder begeleiding van een kundige leraar te doen. Daarna zal je al snel een paar noten leren spelen, en een paar eenvoudige melodietjes die de geleerde nootjes gebruiken. Een belangrijk onderdeel van een blaasinstrument leren spelen zijn de toonladders. Hiermee leer je steeds sneller en beter de juiste ventielen in te drukken en wordt je muzikaal doordat je de verschillende toonsoorten onder de knie krijgt.

Leren spelen kost doorzettingsvermogen

Omdat je met veel andere instrumenten sneller een beetje muziek kunt maken, is het leren bespelen van ene koper blaasinstrument voor veel mensen teveel gevraagd. Maar wanneer je doorzet en de nodige tijd eraan besteed, kun je een paar jaar tijd behoorlijk leren spelen. Als muzikant ben je nooit uitgeleerd en dat is voor een koperblazer niet anders. Wanneer je les neemt via een muziekschool kun je muziekdiploma's halen. Daarmee kun je jezelf toetsen en heb je een doel om naar toe te werken om op die manier steeds beter te leren spelen.

Theorie van de muziek

In tegenstelling tot veel andere muzikanten zoals gitaristen, is de muziektheorie een belangrijke basis in de koperblaasmuziek. Je moet noten leren lezen en alle symbolen, puntje, lijntje en Italiaanse woorden leren, om te begrijpen hoe een muziekstuk gespeeld moet worden. Voor veel blazers in de dop is dit een vervelend aspect, maar de theoretisch basis is iets waar je in de toekomst veel profijt van zal hebben. Het zorgt ervoor dat een orkest een nieuw muziekstuk relatief snel al behoorlijk onder de knie kan hebben. Zelfs zonder het stuk zelf eerder gehoord te hebben!

Bij een orkest spelen

De meeste koperblazers spelen mee in een orkest, zoals een fanfare, harmonie, brassband of bigband. Het is ook juist wanneer je samen met andere muzikanten speelt, dat je de mooiste muziek kunt maken. Vooral bij een koper blaasinstrument, omdat je met één instrument ook maar één toon kunt maken. Om akkoorden, melodielijnen en baspartijen te maken, heb je een hele groep muzikanten nodig. En natuurlijk een dirigent om het geheel in goede banen te leiden.

Wanneer bij een orkest

Om in een orkest mee te kunnen spelen is een bepaald basisniveau vereist. Bij de gemiddelde amateurorkesten ben je meestal een jaar of twee bezig voordat je daarin mee kunt spelen. Uiteraard hangt dat wel af van het niveau waarop het orkest wil spelen en van je eigen voortgang. Grotere muziekverenigingen hebben meerdere orkesten, bijvoorbeeld een A-orkest en een B-orkest. Of soms is er een speciaal leerlingenorkest, waar je al snel bij kunt.

Wat maakt een koper blaasinstrument bijzonder

Een koperblaasinstrument een aantal voordelen ten opzichte van veel andere instrumenten.

Onderhoud en kosten

In de eerste plaats slijt het instrument niet. Je hoeft dus niet op regelmatige basis allerlei onderdelen te vervangen. Daarnaast hoef je ook weinig onderhoud te plegen. Regelmatig even een paar drupjes special olie op de ventielen om ze soepel te laten glijden is eigenlijk alles. Dat maakt de hobby goedkoop, vooral als je op een leeninstrument speelt.

Instrument afstemmen

Daarnaast worden koper blaasinstrumenten zo gemaakt dat ze zelf altijd stemmen. Dus als je alleen thuis speelt, kun je altijd meteen beginnen. Alle tonen die je speelt zullen onderling stemmen. Speel je met andere muzikanten samen, dan moet je wel stemmen, maar dat is snel gedaan, omdat je in een keer het hele instrument stemt.

Flexibel

Een ander voordeel is dat je zo naar buiten kunt met je instrument. Ook als het regent, of ander slecht weer is. Je kunt dan beter het instrument na de tijd wel even snel schoonvegen om vlekken te voorkomen. Daarnaast heb je geen elektrische versterker nodig. Je kunt het instrument aan je mond zetten en spelen. In de meeste situaties kun je zo meer dan genoeg volume produceren.

Muziek en klank

Koperen blaasinstrumenten hebben hun eigen klank, net als andere muziek instrumenten. Het is uiteraard ieders persoonlijke smaak of je iets mooi vind of niet. Een nadeel van deze groep instrumenten is dat ieder instrument maar één toon kan produceren, dus je hebt meerdere muzikanten nodig om een mooi stuk muziek neer te zetten. Daar staat wel weer tegenover, dat je op erg veel verschillende manier kunt spelen. Je kunt veel doen met je volume, je kun alles aan elkaar (legato) of los spelen. Je kunt ook juist extra met je tong aanzetten (staccato). Je kunt een toon vele seconden aanhouden zonder onderbreking. En door al die dingen te combineren kun je hele dynamische interessante muziek maken.

Een prachtige hobby

Een koper blaasinstrument bespelen is een geweldige vrijetijdsbesteding. Het kost de nodige energie om het goed te leren, maar dat is de moeite meer dan waard. Het gevoel dat je krijgt wanneer je een mooi stuk muziek maakt is onbeschrijflijk. En het is nog mooier, wanneer dat samen met een groep mensen om je heen wordt gedaan.

Lees verder

• De trombone: een mooi en uniek koperen blaasinstrument!
• Een trompet kopen: Waar moet je op letten?
• Hoe maken trompet en andere koperblaasinstrumenten geluid?
• Trompet spelen moeilijk? Wat is er lastig aan?
• Hoe trompet leren spelen aanpakken: wat komt er bij kijken?