Verzamelen als hobby: van postzegels tot klassieke auto's

Veel mensen verzamelen het een of het ander als hobby. Maar de variatie in wat er precies wordt verzameld, loopt erg uiteen. Bekende voorbeelden zijn postzegels, suikerzakjes, munten, stripboeken en voetbalplaatjes. Maar er zijn ook veel vreemdere verzamelingen zoals spaarpotten, flessen oude drank, grasmaaiers en zelfs navelpluis.

Sparen

Sparen is iets waar we allemaal mee bekend zijn. In de eerste plaats is er natuurlijk het sparen van geld. Praktisch iedereen heeft een bankrekening waar we ons geld op hebben staan. En ook al is de rente vaak de moeite niet meer waard, als je iets duurs wilt kopen, zal je toch eerst het benodigde bedrag bij elkaar moeten sparen. De meeste kinderen leren dat al van jongs af aan, wanneer ze hun eerste spaarpot krijgen.

Spaart u ook zegeltjes?

Naast geld sparen zijn er nog vele andere zaken die we kunnen sparen. Hoeveel mensen hebben er niet Douwe Egberts of Zeeuws Meisje zegeltjes geknipt en gespaard. En tegenwoordig kunnen wel volop sparen bij supermarkten, benzinestations en allerlei andere winkels. Vaak hebben deze hun eigen systemen, maar ook overkoepelende spaarsystemen zoals Air Miles kom je tegen.

Verzamelen als hobby

Het verzamelen van bovengenoemde zaken zal niet snel als een hobby gezien worden. Bij een verzamelaar denken we toch aan het verzamelen van een bepaald type voorwerp. Dit kan eigenlijk van alles zijn, van sleutelhangers tot suikerzakjes en van schilderijen tot stripboeken. Voor sommige mensen een aardigheidje, voor anderen een obsessie of levensstijl.

Je kunt eigenlijk alles verzamelen

Verzamelingen bestaan er in de meest uiteenlopende soorten en maten. Je kunt het zo gek niet bedenken of iemand verzamelt het wel. Het meest bekende voorbeeld is waarschijnlijk die van een postzegelverzameling. Andere voorbeelden van min of meer gangbare verzamelingen zijn sleutelhangers, handtekeningen, schelpen, sigarenbandjes en vingerhoedjes.

Relatief lage waarde objecten

Bij veel van dit soort verzamelingen is de waarde van één enkel object niet zo hoog en zit de bijzonderheid in de grote aantallen waar de collectie uit bestaat. Maar vaak zijn er bepaalde exemplaren die bekend staan onder de verzamelaars als schaars en dus waardevol. Vooral bij een bekende verzamelhobby als postzegels, waar er vele catalogi zijn met daarin nagenoeg alle uitgegeven postzegels. Er zijn veel verzamelaars die niet zo ver willen gaan om echt serieuze bedragen te betalen en dus blijven bij de meer gangbare en niet exclusieve objecten.

Verzamelingen met hogere aanschafwaarde

Zo zijn er verzamelingen waarbij het aantal objecten laag ligt, maar de waarde van een enkel object veel hoger. Extreme voorbeelden zijn zaken als schilderijen of klassieke auto's. Dit soort verzamelingen vergt veel meer aan investering om mee te beginnen. Daarbij komen er vaak ook andere zaken om de hoek kijken, zoals ruimte eisen en verzekeringen. Iets minder extreme voorbeelden zijn stripboeken, CD's/LP's. Dit soort zaken kosten toch al snel enkele euro's tot zelfs meer dan twintig euro op moment van verschijnen. En de wat zeldzamere objecten kunnen vele malen meer opbrengen.

Media collecties

Er zijn ook veel mensen die een uitgebreide film of muziek collectie hebben. In de meeste gevallen loop de totale aanschafwaarde behoorlijk op. Maar de waarde van een dergelijke verzameling is meestal een stuk lager. Een tweedehands boek, film of CD levert zelden meer dan de aanschafwaarde op. Alleen in het geval van speciale edities, eerste uitgaves of andersoortige zeldzaamheden loopt de prijs op. Vooral met een filmverzameling kan de waarde snel afnemen, wanneer er een nieuwe standaard verschijnt. Met de komst van de DVD zijn de videobanden snel vergeten en hetzelfde geld eigenlijk voor de DVD nu er HD kwaliteit te krijgen is.

Tijdelijke verzamelingen

Regelmatig duikt er weer een nieuw type verzameling op, dat vooral gericht is op kinderen. De marketing afdelingen van producten en supermarkten lanceren een serie van een of ander product dat verzameld kan worden. Te denken valt aan stickers, knikkers, kaarten of poppetjes. Meestal kun je ze bemachtigen door bepaalde producten te kopen of krijg je ze bij een bepaalde besteding in de supermarkt. Daarnaast kunnen er vaak nog extra zaken bijgekocht worden, zoals bewaardozen of mappen en bijzondere exemplaren. Dit type verzameling is meestal van korte en heftige duur, waarna de rage weer voorbij is. Een jaar later herinnert bijna niemand het zich meer. Maar in sommige gevallen blijft er een kleine groep verzamelaars over.

Wat is er leuk aan verzamelen

Om de een of andere reden heeft de verzamelaar 'iets' met het soort object dat verzameld worden. De reden daarvoor lopen enorm uiteen. Nostalgie kan een drijfveer zijn. Dat is bijvoorbeeld vaak zo bij een spelcomputerverzameling, of andersoortig speelgoed. Bij een verzameling beeldjes of andersoortig materiaal van bijvoorbeeld een dier, is het vaak een liefde voor het dier in kwestie.

Zo veel mogelijk verzamelen

Vervolgens wordt het dan een sport om zoveel mogelijk te pakken zien te krijgen. Overigens betekent dit niet altijd hoge aantallen. In sommige gevallen is een verzamelaar heel specifiek en is het niet de kwantiteit maar de kwaliteit waar het om draait. Bij bepaalde verzamelingen is het mogelijk om alles compleet te krijgen. Voorbeelden zijn Flippo's, computerspellen, postzegels, honkbalplaatjes en Ferrari's. Het is voor meeste verzamelaars meestal niet mogelijk in de praktijk ook alles compleet te krijgen, maar toch kan je jezelf zo meten aan anderen. Bij verzamelingen als suikerzakjes, sleutelhangers of hondenbeeldjes is het onmogelijk om alles compleet te krijgen.

Sociaal aspect en nieuwe contacten

Voor veel verzamelaars is ook het contact en ruilen met andere verzamelaars een belangrijk aspect aan de hobby. Op beurzen of internet doe je nieuwe contacten op met mensen die dezelfde passie hebben.

Expertise

Tot slot wordt je als verzamelaar vaak ook een expert op het gebied van je verzamelobject. Meestal is dit een heel klein en specifiek gebied, dat de meeste mensen om je heen niet echt interessant vindt. Maar het geeft toch een bepaalde verdieping en betekenis aan een stukje van je leven.

Wat is er gevaarlijk aan verzamelen

Het grote gevaar aan verzamelen als hobby is dat het erg uit de hand kan lopen. Dit is in de eerste plaats afhankelijk van de persoonlijkheid van de verzamelaar en in mindere mate van het soort verzameling.

Verzamelen als obsessie

Sommige mensen hebben een enorme drang om alles compleet te hebben, of meer en betere objecten dan concurrent verzamelaars. Tot op het punt van een ware obsessie en een regelrechte verslaving. En dit kan leiden tot allerlei soorten vervelende consequenties. Te denken valt aan geldproblemen, ruimtegebrek, gezinsleden die eronder leiden en verwaarlozing van een sociaal leven. Typische gevolgen van een verslaving.

Het soort verzameling

De kans op een serieuze verslaving en bijhorende consequenties is toch ook afhankelijk van het soort object dat wordt verzameld. Bij zaken als suikerzakjes, sleutelhangers en Flippo's ligt dat minder voor de hand dan bij zaken als spelcomputers en spellen, memorabilia van bekende personen, horloges, etc.

Een verzameling is nooit compleet

De meeste verzamelingen beginnen klein en breiden zich langzaam maar zeker uit. Veel grote collecties zijn een levenswerk van de eigenaar. Maar er komt altijd een moment dat de eigenaar afscheid van de verzameling moet nemen. Sommige mensen doen dat op eigen initiatief. Bijvoorbeeld door alles te verkopen, of te doneren aan een collega verzamelaar of een museum. In veel andere gevallen erven nabestaanden de collectie. Dan is het afhankelijk van hen wat er met de verzameling gebeurd: verkoop, donatie of vergetelheid. Een fervent verzamelaar doet er verstandig aan dit laatste te voorkomen door tijdig iets te regelen.

Collecties met een hoge waarde

Doordat de serieuzere verzamelingen over decennia bij elkaar worden gespaard, kan er een behoorlijke waarde ontstaan. Dertig, veertig jaar later zijn sommige zaken erg schaars geworden, waardoor de waarde erg gestegen is. Zelfs als het gaat om relatief kleine en onbelangrijke objecten. Soms doordat er een paar pronkstukken in de collectie zitten, of door de volledigheid en staat van de collectie. Op die manier kan een collectie een leuk appeltje voor de dorst, vooropgesteld dat de eigenaar er afstand van kan doen. Maar bij een verzameling waar veel geld gemoeid is moet er wel een goede verzekering afgesloten worden.

Een paar voorbeelden van opmerkelijke verzamelingen

Zoals gezegd kan er van bijna alles een verzameling aangelegd worden. Hieronder volgen een aantal voorbeelden.

Spaarpotten verzameling

De inmiddels overleden en oud bankonderdirecteur Nico ter Wolbeek had als toepasselijke hobby het verzamelen van spaarpotten. In zijn leven heeft hij meer dan 13.000 spaarpotten verzameld. In de jaren zestig begon hij met zilveren en antieke spaarpotten, maar na verloop van tijd kwamen daar kinderspaarpotten bij. Hij noemde het leuke aan de verzameling niet het hebben van de vele spaarpotten, maar al de contacten die er na verloop van tijd mee zijn ontstaan.

Kindersurprise verzameling
Welk kind is niet gek op de chocolade eieren van Kindersurprise met de verborgen speeltjes. Er zijn ondertussen al meer dan 15.000 verschillende cadeautjes verschenen, waaronder ook series met bekende figuren zoals Donald Duck, Mickey Mouse, Smurfen, Simpsons, Shrek en Barbapapa. Wereldwijd zijn er vele fanatieke verzamelaars en wordt er heel wat geruild. Er zijn zelfs vervalsingen in de omloop.

Verzameling oude dranken

Bay van der Bunt heeft de grootste collectie oude dranken ter wereld bij elkaar verzameld. De verzameling bestaat uit meer dan 5.000 flessen en sommige flessen zijn al 250 jaar oud. De waarde wordt geschat op meer dan 12 miljoen dollar. Het pronkstuk is een Franse cognac uit 1789 die van der Bunt voor 31.650 dollar kocht. De collectie is te koop.

Computerspel verzameling

Er zijn veel computerspel verzamelingen. Veelal de verzameling vanwege het spelen van de spellen Dit groeit dan uit tot het willen hebben van een zo groot mogelijke collectie. Daarbij richten sommigen zich op specifieke merken, zoals Sega, Nintendo of Sony, of zelfs op specifieke spelsystemen, zoals de Playstation 1, Super Nintendo of Nintendo 64. Er wordt via een internet veel gehandeld in tweedehands spellen en computers. De prijzen zijn voor de meeste spellen en computers liggen tussen de 10 en 50 euro. De prijs is wel afhankelijk van de staat en compleetheid. Maar sommige objecten zijn echte collectors items en kosten honderden euro's.

Spaarstation Dingenliefde

In het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem is het spaarstation Dingenliefde te vinden. Het idee is om de bezoeker de verzamelwoede van mensen te laten zien, door een aantal aparte collecties te tonen. Zo zijn er de volgende negen verzamelingen te vinden:

• Heiligenbeelden,
• Kotszakken uit vliegtuigen,
• Pijpen,
• Spaarpotten,
• Modeltreintjes,
• Sinterklaaspapier,
• Schaatsen
• Alles van het huis van Oranje
• Transistorradio's

De getoonde verzamelingen kunnen variëren en veranderen wanneer er nieuwe collecties bijkomen. Naast de verzamelingen zelf wordt er ook een kijkje gegeven in het leven en de beweegredenen van de verzamelaars achter de verzamelingen.