Informatie over de sudoku

De sudoku is een populaire puzzel. Er worden zelfs nationale en internationale kampioenschappen sudoku gehouden. In dit artikel beschrijf ik het ontstaan van de sudoku en verschillende sudoku varianten waaronder subdoku, superdoku, gattai sudoku en X-sudoku.

Inleiding tot de sudoku

De sudoku is een populaire puzzel en in bijna iedere krant met een puzzel rubriek staat een sudoku. Voor de mensen die niet weten waar ik het over heb een korte uitleg.
Een sudoku is een cijferpuzzel zie bestaat uit negen bij negen blokjes. Dit vierkant is verdeeld in negen kleinere vakjes van negen blokjes. In de puzzel is een deel van de blokjes al ingevuld met een cijfer, het doel van de sudoku is om de lege vakjes ook van het juiste cijfer te voorzien. Hierbij zijn er twee regels:

1. In elke horizontale of verticale lijn moeten de cijfers 1 tot en met 9 één keer voorkomen.
2. In de kleinere vakjes van negen blokjes moeten de cijfers 1 tot en met 9 ook één maal voorkomen.

Het ontstaan van de sudoku

De sudoku komt niet uit Japan zoals je bij de naam zou denken, Howard Garns is de ontwerper van de puzzel. In 1979 maakte de puzzel number place dat gepubliceerd werd in een New Yorks puzzelblad. In 1984 verscheen de puzzel in Japan waar het sudoku genoemd werd. Via Wayne Gould is de sudoku uiteindelijk in Europa terecht gekomen. De gepensioneerde Wayne Gould kende de sudoku en is zes jaar bezig geweest om een computerprogramma te maken dat sudoku’s kon opstellen. Dit programma heeft hij aan de Britse krant The Times verkocht die in 2004 de eerste sudoku publiceerde, hierdoor werd sudoku een grote rage in Groot-Brittannië. Deze rage is in 2005 overgewaaid naar Nederland, het werd zo populair dat op 15 oktober 2005 het eerste Nederlands Kampioenschap sudoku werd gehouden.

Sudoku varianten

Subdoku

De subsoku is een kleinere variant op de sudoku. Er bestaan twee subdoku maten namelijk 4 bij 4 blokjes met vakjes van 2 bij 2 blokjes en 6 bij 6 blokjes met vakjes van 3 bij 2 blokjes. Omdat het kleinere sudoku’s zijn worden natuurlijk niet de getallen 1 tot en met 9 gebruikt. De maat van de sudoku geeft ook het hoogste getal aan, voorbeeld: de subdoku van 4 bij 4 blokjes gebruikt de getallen 1 tot en met 4.

Superdoku

De superdoku is een grotere variant op de sudoku. Bestaande superdoku’s zijn 12 bij 12 blokjes met vakken van 4 bij 3 blokjes, 16 bij 16 blokjes met vakjes van 4 bij 4 blokjes en 25 bij 25 blokjes met vakjes van 5 bij 5 blokjes. Omdat deze varianten groter zijn, zijn de getallen 1 tot en met 9 niet toereikend, er kunnen letters gebruikt worden of men gebruikt een combinatie van letters en cijfers.

Gattai sudoku

Bij gattai sudoku’s worden verschillende sudoku’s gedeeltelijk over elkaar geplaatst om een grotere puzzel te vormen. Er bestaan verschillende vormen gattai suduku’s. Bij de samurai liggen vier sudoku’s over de hoeken van een centrale sudoku. De vakjes van 3 bij 3 in de hoeken van de centrale sudoku overlappen met de vier andere suduku’s. Naast de samurai zijn er de shogun met 11 suduku’s en de shaulin met 25 sudoku’s.

Symbolen sudoku

In de originele suduku worden de getallen 1 tot en met 9 gebruikt, maar deze kunnen natuurlijk vervangen worden door ieder willekeurig symbool zonder dat het spel verandert. Voorbeelden van symbolen die gebruikt worden zijn letters, afbeeldingen en kleuren.

Vorm sudoku

Deze variant op de sudoku wordt ook wel jigsaw genoemd. De vakjes in de normale sudoku van 3 bij 3 blokjes zijn vierkant. Bij de vorm of jigsaw sudoku zijn de vakjes niet vierkant, maar hebben een onregelmatige vorm.

X-sudoku

Bij deze variatie gelden niet alleen de normale regels, waarbij in horizontale of verticale lijnen de getallen 1 tot en met negen één keer moeten voorkomen en in de vakjes van negen blokjes de getallen 1 tot en met 9 één keer moeten voorkomen. Er komt een extra regel bij die bepaalt dat in de twee diagonalen de getallen 1 tot en met 9 één keer moeten voorkomen.

Sci-doku

Sci-doku is geïnspireerd op kruiswoordpuzzels en een vrij moeilijke variant. De sudoku word gespeeld met letters, maar niet alle letters die in het spel voorkomen worden gegeven. Aan de hand van de beschrijvingen van de woorden en de letters die al gegeven zijn vul je de puzzel in.

De moeilijkste sudoku

De Finse wiskundige Arto Inkala heeft drie maanden gewerkt aan een sudoku die hij de AI slak noemt. Het is de moeilijkste sudoku ter wereld. Om de sudoku op te lossen moet de speler acht oorzaken en gevolgen overzien, bij een gewone sudoku zijn dit er maar een of twee.