Zelf edelsmeden

Zelf edelsmedenHet maken van sieraden van edelmetaal is het niet zo moeilijk als het op het eerste gezicht lijkt. Met een goed (en eenvoudig) idee en de juiste materialen maak je relatief simpel een prachtige hanger, armband of ring. Maak kennis met verschillende materialen en technieken, want edelsmeden kan je zelf.

Edelsmeden met edelmetalen

De bekendste edelmetalen zijn natuurlijk goud en zilver. Dit zijn echter zeer kostbare materialen en ook niet de beste keus om mee te beginnen, want ze zijn vrij ‘zacht’. Er zijn andere mooie metalen als koper, brons, alpaca, tombak en messing die hetzelfde luxe gevoel oproepen maar goedkoper zijn en makkelijker te verwerken. Afhankelijk van de gekozen afwerking lijkt koper op rood goud, brons, tombak en messing lijken op geel goud en alpaca op zilver.

Verwerking van de metalen

De edelmetalen zijn verkrijgbaar in plaatjes van verschillende diktes, die met een ijzerzaag vrij eenvoudig in model gezaagd kunnen worden. Gebruik dunne zaagjes voor dun plaatmateriaal en grovere voor dikkere platen; ze zijn er speciaal voor edelsmeden. De tandjes van het zaagje moeten naar beneden staan (zorg, vooral in het begin, voor voldoende zaagjes!).

Begin met een malletje op papier van hoe het worden moet. Teken/plak dit op het metaal of trek het over en zaag de vorm vervolgens uit. Met een vijl (ze zijn er in allerlei soorten en maten) werk je scherpe kantjes of slordige hoeken en rondingen bij; je zult ervan staan te kijken wat een strak resultaat je hiermee al kunt krijgen!

Modelleren

Daarna moet de vorm in model geslagen worden. Je kunt je werkstuk bol of hol slaan in een komvorm (armband), of in de vorm van een ring rond een kegelvormige staaf. Als je alleen in vorm wilt slaan, gebruik je een nylon hamer. Met een metalen hamerkop kun je mooie effecten creëren. Let wel, het metaal kan, zeker als je met een metalen kop slaat, vervormen en dunner worden, dit heet drijven. Een mooie techniek voor een schaal bijvoorbeeld.

Afwerking

Als het werkstuk de juiste vorm heeft, begint de afwerking. Met diverse chemische middelen kun je effecten creëren, mar dat is meer iets voor gevorderden. Met behulp van vijlen, schuren en polijsten maak je een spiegelglad of juist geruwd oppervlak (matteren). Voor het polijsten zijn er staafjes met schuurpapier in doosjes van acht met verschillende korreldiktes; werk van grof naar fijn als je een glad oppervlak wilt. Voor het polijsten zijn er ook speciale machines.

Je kunt ook werken met kralen en stenen, deze kunnen geklemd of gelijmd worden.

Natuurlijk is het ook mogelijk om metalen aan elkaar te solderen. Dit is vrij specialistisch werk en je hebt er nogal wat gevaarlijke attributen voor nodig, dus het is raadzaam om dit eerst een keer uit te proberen op een cursus!

Benodigdheden op een rijtje

  • Metalen plaat
  • Papier, potlood, lijm of plakband voor het malletje
  • Zaagbeugel, zaagjes, wat kaarsvet, iets om op te zagen
  • Schuurpapier in diverse groftes en (polijst)vijlen
  • Eventueel malletjes om werkstukken op rond te slaan
  • Diverse hamertjes
  • Lijm
  • Kralen, stenen, glas
  • Edelsmeden is niet moeilijk en ook een beginner kan, gewoon thuis, hele leuke sieraden maken!
    © 2008 - 2025 Theodoos, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.
    Reacties
    Peter, 17-09-2015
    Ik heb een vraagje kan ik brons zacht solderen met zilversoldeer net als messing? En zo ja, wat kan ik dan als beste gebruiken voor hechtingsmateriaal zoals boraxpoeder of dergelijke en is brons glad te krijgen met schuren en polijsten? Want ik heb een mal gemaakt en het is nu naar de gieter toe en moet verder nog een en ander aan toegebracht worden. En kan ik het verzilveren?Reactie infoteur, 12-10-2015
    Ik heb hier zelf geen ervaring mee. Brons is zeker glad te krijgen met schuren en polijsten en verzilveren kan ook.
    Henk van den Berg, 22-12-2008
    Heeft U ook informatie over het gieten van sieraden? Ik ben geinteresseerd in het technologie van het gieten. Kent U deskundigen op dit gebied of heeft U andere informatie over dit onderwerp?

    Groeten,
    Henk van den BergReactie infoteur, 22-12-2008
    Het gieten van sieraden is een vakwerkje; je moet het edelmetaal met de gasbrander verhitten tot het vloeibaar is en dan moet je een mal of een vorm of iets dergelijks hebben om het in te gieten. Snel laten afkoelen in koud water. Het is vrij specialistisch, niet iets voor doe-het-zelf. Ik heb zelf een paar cursussen gevolgd via de volksuniversiteit maar heb er te weinig ervaring mee; een edelsmid kan er vast meer en betere info over geven.