Indeling kinderboeken

Sommige schrijvers houden zich tijdens het schrijven niet bezig met een bepaalde doelgroep of leeftijdscategorie. Anderen daarentegen schrijven heel gericht. Juist een prentenboek voor peuters of een realistisch boek voor 10-12 jarigen.

Een gangbare indeling in leeftijdscategorieën:

• 0-6 jaar
• 6-10 jaar
• 10-12 jaar
• 13 plus

0-6 jaar

Voor de kinderen van 0-1 jaar (de zuigelingengroep) zijn er voornamelijk bijtboekjes, sabbelboekjes, badboekjes e.d.

Kinderen van 1-3 jaar (de peuterfase) vinden kijkboeken helemaal geweldig. Dit kunnen prentenboeken zijn met of zonder voorleestekst. Voor de 1-jarigen is vaak één prent per pagina voldoende. Loopt het kind al tegen de 3 jaar, dan zijn de iets complexere prenten interessant. Ze gaan dingen benoemen en vinden het leuk als ze thema's herkennen. Onderwerpen als aankleden, in bad gaan, op de pot en bijvoorbeeld eten zijn reuze populair.

Voor kinderen van 3-6 jaar (de kleuterfase) wordt de tekst bij de plaatjes steeds belangrijker en krijgt in de boeken een grotere rol. Ze lezen nog niet zelf, dus het gaat hierbij nog om voorlezen. Een grote rol bij deze leeftijd speelt de fantasie. Ze geloven nog in sprookjes en monsters onder hun bed. Ook bepaalde angsten zijn bij deze kinderen aan de orde en kan daarom een goed uitgangspunt zijn om voor een bepaald onderwerp te kiezen.

6-10 jaar

Voor de 6-7 jarigen zijn er nog veel voorleesboeken. De boekjes die er zijn om zelf te lezen, zijn deels leesvaardigheidsboekjes. Aan deze laatste worden door uitgevers strenge eisen gesteld. Men kijkt dan heel nauwkeurig naar bijvoorbeeld het aantal lettergrepen per woord en de zinslengte. Een bekende indeling zijn de AVI (Analyse van Individualiseringsvormen) niveau's. Het AVI niveau wordt bepaald op basis van woordlengte (gemiddeld aantal lettergrepen per woord) en zinslengte (gemiddeld aantal woorden per zin). Dit maakt het voor scholen mogelijk het (technisch) leesonderwijs op elke leerling af te stemmen. Er zijn negen AVI niveau's.

Uitgeverij Zwijsen heeft deze AVI normen uitgebreid met de Leeslat. Daarbij wordt met de "L" aangeduid wat de leesbevordering is, met de "A" het AVI niveau en met de "T" het thema van het boek.

Naarmate de kinderen ouder worden, komen er steeds meer realistische verhalen. Kinderen in deze leeftijd gaan meer zelf oordelen en zoeken naar grenzen. Daarentegen is het wel zo dat ze het prettig vinden om in boeken toch een bepaald houvast te vinden.

10-12 jaar

Het grootste aanbod boeken voor deze leeftijd is realistisch geschreven, maar fantasieboeken blijven ook hier nog in trek.
Deze leeftijd leest heel goed zelfstandig en kunnen ook al complexere en dikkere boeken aan. Veel speelt zich af met vrienden en clubjes, waarin spannende dingen worden meegemaakt.

13 plus

Bij deze categorie spreken we niet meer echt van kinderliteratuur. Jongeren/adolescenten/jeugdliteratuur zijn meer gebruikte termen. De interesse bij deze leeftijd ligt voornamelijk bij realistische boeken. Probleemsituaties thuis of op school zijn veel gelezen onderwerpen, maar de laatste tijd ook steeds meer over verliefdheid en seksualiteit.

A-B-C indeling bij de bibliotheek

• A zijn boeken voor kinderen tot en met 8 jaar
• B zijn boeken voor kinderen van 8 tot en met 12 jaar
• C boeken zijn bedoeld voor 13 plussers